Tăng thuế, túi ny-lông vẫn khó giảm

Qua 2 tháng túi ny-lông (TNL) bị áp thuế môi trường với mức tăng 100% nhưng hầu như người tiêu dùng không mấy quan tâm. Chính sự “đồng hành” được xem là tiện lợi của TNL trên thị trường đã tạo thành một thói quen không dễ bỏ…

Co.op Mart Biên Hòa sử dụng túi ny-lông tự hủy thay thế túi ny-lông thông thường để đựng hàng cho khách.

Mục đích của việc đánh thuế cao vào TNL là nhằm hạn chế sử dụng loại sản phẩm khó phân hủy, gây tác hại cho môi trường. Thế nhưng, thuế cao dường như vẫn chưa tạo được tác động mạnh và hưởng ứng của xã hội.

* Thuế cao… mặc kệ

Cho đến nay, lượng TNL sử dụng tại các chợ từ đô thị đến vùng nông thôn không hề giảm. Chị Nguyễn Thị Dung, người bán hàng tạp hóa ở chợ Sặt, phường Tân Biên (TP.Biên Hòa) cho biết, giá TNL hiện nay khá cao, có loại tăng gần gấp đôi nhưng số lượng sử dụng vẫn như trước đây. Trung bình, khoảng 2 ngày chị Dung sử dụng hết 1kg TNL các loại. Theo chị Dung, khi giá TNL tăng, cơ bản người bán hàng chịu, còn người tiêu dùng không bị ảnh hưởng. Do đó, chủ cửa hàng phải chấp nhận giảm lãi để bù vào giá TNL tăng. Tương tự, chị Lý Ái Hiền, tiểu thương ở chợ Tân Hiệp, xã Tân Hiệp (huyện Long Thành) nhận định, dù giá TNL có tăng lên nữa thì cũng khó giảm được lượng tiêu thụ hàng ngày. Bởi, để thực hiện giảm lượng TNL ra môi trường, phải có loại túi đựng bằng chất liệu khác thay thế với giá rẻ thì mới có khả năng thay đổi được. Chị Hiền cho rằng, loại túi vải không dệt hoặc loại túi thân thiện với môi trường hiện chưa phổ biến nên nhiều người không biết. Thời gian qua, chị Hiền đi tìm mua sản phẩm túi vải không dệt để về bán cho khách nhưng rất khó kiếm. Hiện tại, mỗi tháng cửa hàng của chị phải sử dụng khoảng 6 kg TNL các loại để đựng đồ cho khách. Kể cả những người đến mua ghế nhựa nhỏ, thay vì cột vào xe để chở lại xin TNL lớn bỏ vô rồi xách về. Ngoài ra, hầu hết khách mua hàng chỉ thích đựng đồ bằng TNL. Nhiều tiểu thương khác cũng cho hay, hiện chưa có cách tiết kiệm nào hữu hiệu để giảm lượng TNL phục vụ việc bán hàng.

Theo các nhà khoa học, TNL được làm từ những chất khó phân hủy, khi thải ra môi trường phải mất từ hàng chục năm cho tới một vài thế kỷ mới được phân hủy hoàn toàn trong tự nhiên. Mặt khác, TNL lẫn vào đất sẽ ngăn cản ôxy qua đất, gây xói mòn, đất không giữ được nước và chất dinh dưỡng, làm cho cây trồng chậm tăng trưởng. Trên thực tế, nhiều loại TNL được làm từ dầu mỏ nguyên chất, khi tiếp xúc với nguồn nước, sẽ xâm nhập vào cơ thể người sử dụng, gây rối loạn chức năng và dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ. TNL còn làm tắc nghẽn cống, rãnh, kênh, rạch, gây ứ đọng nước thải và ngập úng...

Từ khi chịu thuế, tất cả các loại TNL đều tăng giá mạnh, mức tăng thấp nhất cũng trên 50%, có loại tăng 100%. Cụ thể, TNL đen từ 23 ngàn đồng tăng lên 36 ngàn đồng/kg; TNL màu từ 28 ngàn đồng tăng lên 50 ngàn đồng/kg; TNL trắng 30 ngàn đồng tăng lên gần 60 ngàn đồng/kg.

* Tạo dần thói quen mới

Chị Huỳnh Thị Ngọc Trâm, phụ trách quan hệ công chúng phía Nam của hệ thống siêu thị BigC cho biết, với mức thuế cho TNL tăng lên, làm ảnh hưởng nhất định đến chi phí chung của siêu thị, nhưng giá hàng hóa vẫn không thay đổi. Kể từ ngày TNL bị áp thuế môi trường, BigC cũng đẩy mạnh việc tuyên truyền bằng áp-phích, loa trong siêu thị để phổ biến cho người đi mua sắm dùng những loại túi thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, BigC còn tổ chức các đợt khuyến mãi tặng khách hàng túi sử dụng nhiều lần Lohas. Cụ thể, từ 13-2 đến 22-4 tới, siêu thị triển khai chương trình giảm 1% trên tổng hóa đơn mua hàng cho những khách hàng đem theo túi Lohas khi đi mua sắm tại BigC. Hệ thống siêu thị Co.op Mart cũng thực hiện khá mạnh công tác truyền thông trong việc giảm sử dụng TNL. Anh Trang Phúc, Trưởng bộ phận marketing Co.op Mart Biên Hòa cho biết, từ tháng 10-2011, siêu thị đã thay TNL thông thường bằng loại TNL tự hủy để đựng hàng cho khách. Trước đó, tại đây cũng tổ chức bán và tặng các loại túi bằng vải không dệt sử dụng nhiều lần để mọi người biết và sử dụng. Mặc dù chuyển sang sử dụng TNL tự hủy, nhưng Co.op Mart vẫn yêu cầu nhân viên tiết kiệm tối đa túi. Nếu ai xin thêm TNL, người phụ trách từ chối khéo và giải thích cho khách biết về việc siêu thị đang thực hiện chương trình giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Nhằm khuyến khích khách hàng không sử dụng TNL, Co.op Mart Biên Hòa thường xuyên tổ chức các đợt khuyến mãi bằng cách tặng quà, tặng điểm thưởng cho người đi mua sắm bằng các loại túi giấy hay túi sử dụng nhiều lần. Hiện tại, mỗi ngày Co.op Mart phải sử dụng 60 kg TNL tự hủy. Giá loại túi này cao hơn túi ny-lông bình thường khoảng 20%.

Vân Nam