Dự án điện rác lớn nhất tỉnh lại trễ hẹn

Với công suất 1,2 ngàn tấn/ngày, Nhà máy Xử lý rác sinh hoạt phát điện tại xã Vĩnh Tân (huyện Vĩnh Cửu) theo phương thức đối tác công tư - PPP (gọi tắt Dự án Điện rác Vĩnh Tân) là dự án đốt rác sinh hoạt phát điện lớn nhất tỉnh hiện nay. Dù đã được thông qua chủ trương đầu tư 2 năm nhưng báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án chưa xong.

Xử lý rác thải sinh hoạt tại Khu xử lý Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu. Ảnh minh họa: H.LỘC

Sự chậm trễ này kéo theo công tác lựa chọn nhà đầu tư, triển khai dự án chậm.

2 năm chưa xong báo cáo nghiên cứu khả thi

Trước thực tế rác thải sinh hoạt phát sinh ngày một nhiều, tiêu chuẩn về môi trường đối với hoạt động xử lý rác ngày càng cao, tháng 9-2022, HĐND tỉnh thông qua Nghị quyết số 28/NQ-HĐND về chủ trương đầu tư Dự án Điện rác Vĩnh Tân. Dự án có tổng vốn đầu tư gần 2,3 ngàn tỷ đồng, công suất tiếp nhận rác là 1,2 ngàn tấn/ngày. Thời gian thực hiện khoảng 3 năm kể từ khi khởi công xây dựng (dự kiến từ năm 2023).

Sau khi có nghị quyết trên, UBND tỉnh ban hành kế hoạch triển khai thực hiện, đồng thời chọn và ký thỏa thuận lập hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi với liên danh Công ty CP Thương mại và đầu tư công nghệ Ecotech Việt Nam và Công CP Le Delta (Hà Nội) với thời gian là 6 tháng. Đến nay, so với thời hạn ký thỏa thuận lập hồ sơ đã là 10 tháng, còn so với thời điểm ban hành nghị quyết đã là 2 năm, nhưng báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án chưa xong.

Dự án Điện rác Vĩnh Tân được HĐND tỉnh thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 28/NQ-HĐND ngày 22-9-2022. Dự án có tổng vốn đầu tư gần 2,3 ngàn tỷ đồng, gồm 2 giai đoạn đầu tư với tổng công suất xử lý rác 1,2 ngàn tấn/ngày, phát điện đạt 30MW.

Phó giám đốc Sở Kế hoạch và đầu tư Phan Trung Hưng Hà cho biết, báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Điện rác Vĩnh Tân rất chậm so với chủ trương, kế hoạch của tỉnh. Cũng theo ông Hà, vướng mắc lớn nhất của dự án này là quy hoạch chi tiết 1/500 chưa có. Việc này huyện Vĩnh Cửu phải tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư và phải bố trí được nguồn vốn để lập quy hoạch. Tiếp đến là báo cáo đánh giá tác động môi trường chưa được thông qua vì chưa thuyết minh được công nghệ xử lý rác của dự án để đảm bảo chỉ tiêu về tỷ lệ tro đáy, tro bay. Từ 2 vướng mắc này dẫn đến nhiệm vụ đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, triển khai dự án chậm.

Giải trình vấn đề này, Giám đốc Ban Quản lý dự án Công ty CP Le Delta Hoàng Tuấn Anh cho biết, liên danh nhà đầu tư đã triển khai lập hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi, báo cáo đánh giá tác động môi trường và đang trong quá trình chỉnh sửa theo góp ý của hội đồng thẩm định thuộc Bộ Tài nguyên và môi trường. Trong thời gian này, liên danh sẽ phối hợp với Sở Khoa học và công nghệ, các sở, ngành của tỉnh để hoàn thiện hồ sơ trình thẩm định công nghệ và trình lại Hội đồng Thẩm định.

Ông Tuấn Anh cũng kiến nghị huyện Vĩnh Cửu sớm triển khai lập hồ sơ quy hoạch xây dựng chi tiết tỷ lệ 1/500 làm cơ sở thực hiện các thủ tục pháp lý tiếp theo; các sở, ngành của tỉnh đánh giá lại tỷ lệ tro đáy, tro bay để dự án mang tính khả thi hơn.

Gia tăng áp lực xử lý rác sinh hoạt

Dự án Điện rác Vĩnh Tân được xếp vào công trình điện rác cấp I và là công trình xử lý chất thải rắn cấp đặc biệt. Dự án được kỳ vọng đáp ứng nhu cầu xử lý rác thải sinh hoạt khu vực thành phố Biên Hòa, huyện Vĩnh Cửu và các vùng lân cận bằng công nghệ đốt rác phát điện; thay thế phương pháp xử lý rác cũ để tiết kiệm quỹ đất, giảm phát thải khí nhà kính. Bên cạnh đó, dự án có mục đích tăng khả năng cung cấp cho lưới điện 110kV trên địa bàn tỉnh. Thế nhưng, bước khởi đầu là báo cáo nghiên cứu khả thi chậm khiến mốc thời gian dự kiến triển khai thực hiện dự án phải lùi lại, các mục tiêu đề ra ở chủ trương đầu tư chưa đạt được. Bên cạnh đó, dự án này chậm đã làm gia tăng áp lực lên các khu xử lý rác hiện hữu.

Bà Trần Thị Thúy, Phó tổng giám đốc Công ty CP Dịch vụ Sonadezi, kiêm Giám đốc Khu xử lý chất thải Quang Trung, cho biết 2 năm trở lại đây, khu xử lý hoạt động “full” công suất 1,2 ngàn tấn/ngày. Việc duy trì công suất này trong thời gian dài khiến máy móc, thiết bị nhanh xuống cấp; gia tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường trong xử lý nước rỉ rác, chôn lấp chất thải trơ. Công ty nhiều lần kiến nghị UBND tỉnh đôn đốc sớm triển khai Dự án Điện rác Vĩnh Tân để chia sẻ áp lực xử lý rác thải sinh hoạt với khu xử lý.

Liên quan đến dự án này, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, đây là dự án có ý nghĩa lớn về mặt môi trường, tỉnh rất muốn thực hiện sớm. Tuy nhiên, gần 2 năm vẫn chưa có báo cáo nghiên cứu khả thi, chưa lựa chọn được nhà đầu tư. Phó chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu chủ đầu tư nghiêm túc, có trách nhiệm lập hồ sơ thuyết minh công nghệ trình Hội đồng Thẩm định khoa học công nghệ của tỉnh. Sau khi có hồ sơ khoa học công nghệ thì trình lại báo cáo đánh giá tác động môi trường lên Hội đồng Thẩm định của Bộ Tài nguyên và môi trường. Sở Tài nguyên và môi trường, Sở Khoa học và công nghệ hỗ trợ chủ đầu tư hoàn thiện nhiệm vụ này. UBND huyện Vĩnh Cửu thực hiện theo quy trình đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư và bố trí nguồn ngân sách địa phương thực hiện nhiệm vụ lập quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500.

Sau khi báo cáo nghiên cứu khả thi được phê duyệt, tỉnh sẽ tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm triển khai dự án để đáp ứng yêu cầu về xử lý rác, giảm phát thải khí nhà kính và gia tăng nguồn điện tái tạo.

 Hoàng Lộc