Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024:

Tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng chính thống cho người dân

Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Phạm Quốc Bảo.

Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) năm 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2024. Để rõ hơn về các điểm mới của luật, phóng viên Báo Đồng Nai có cuộc trao đổi với Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam chi nhánh Đồng Nai Phạm Quốc Bảo.

Hoàn thiện các hành lang pháp lý

 Thưa ông, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Các TCTD năm 2024. Luật chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2024. Xin ông chia sẻ về những điểm mới, nổi bật của Luật Các TCTD năm 2024?

- Một số điểm mới, nổi bật được quy định tại Luật Các TCTD năm 2024 so với Luật Các TCTD năm 2010 gồm: Thứ nhất, luật có sự gia tăng đáng kể về số lượng chương và điều luật. Nếu như Luật Các TCTD năm 2010 chỉ gói gọn trong 10 chương với 163 điều luật thì Luật Các TCTD năm 2024 đã được nâng lên thành 15 chương với 210 điều luật.

Cụ thể, Luật Các TCTD năm 2024 đã luật hóa quy định về ngân hàng chính sách tại Chương II; chuyển quy định về xử lý nợ xấu, tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu lên trước quy định về tổ chức lại, giải thể, phá sản. Đồng thời, quy định chi tiết, cụ thể hơn về kiểm soát đặc biệt, chuyển giao bắt buộc, phá sản TCTD được kiểm soát đặc biệt.

Thứ hai, luật được đánh giá đã hoàn thiện quy định về nâng cao yêu cầu quản trị, điều hành, hạn chế lạm dụng quyền cổ đông lớn, quyền quản trị, điều hành để thao túng hoạt động của TCTD.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn ngành ngân hàng Sơ kết 6 tháng hoạt động năm 2024, Giám đốc NHNN Việt Nam chi nhánh Đồng Nai TẠ THÀNH LONG đã có ý kiến đề xuất NHNN Việt Nam chủ trì, chỉ đạo các đơn vị chức năng trong hệ thống có kế hoạch tổ chức các hội nghị, hội thảo, tập huấn đối với các điểm mới tại luật, bao gồm các nghị định, thông tư có liên quan đến việc triển khai các nội dung mới này, đảm bảo việc đưa Luật Các TCTD năm 2024 vào đời sống thực tiễn được kịp thời, hiệu quả.

Thứ ba, luật hoàn thiện quy định về hoạt động và bảo đảm an toàn trong hoạt động của TCTD và quỹ tín dụng nhân dân.

Thứ tư, hoàn thiện quy định về dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử và xây dựng khung pháp lý cho việc thử nghiệm ứng dụng công nghệ và triển khai các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong hoạt động ngân hàng, tạo nền tảng cho việc ứng dụng các công nghệ chủ chốt của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Thứ năm, luật hoàn thiện các quy định nhằm tạo cơ sở thúc đẩy quá trình cơ cấu lại TCTD và xử lý TCTD yếu kém.

Thứ sáu, luật hóa quy định về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu…

 Những điểm mới này tác động ra sao đến các TCTD, người dân, thưa ông?

- Luật Các TCTD năm 2024 được thông qua trong bối cảnh môi trường hoạt động của lĩnh vực tài chính - ngân hàng đã và đang có nhiều sự thay đổi về pháp lý, công nghệ, quản trị - điều hành, xu thế tăng trưởng xanh được đặt ra, nhất là một số rủi ro, vụ việc vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tài chính, bất động sản gây xôn xao dư luận vừa qua.

Do đó, các quy định mới của luật được xây dựng theo hướng chặt chẽ, thận trọng và bao trùm hơn. Luật vừa góp phần khắc phục những bất cập, vướng mắc hiện tại như: sở hữu chéo, thao túng hoạt động ngân hàng, luật hóa Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu, vừa kiến tạo và thúc đẩy sự phát triển một số hoạt động mới của các TCTD hướng tới nâng cao tiện ích cho khách hàng, người dân như: ngân hàng số, giao dịch điện tử, ngân hàng đại lý…

Khách hàng đến giao dịch tại một chi nhánh ngân hàng ở thành phố Biên Hòa. Ảnh: Hải Hà

Đồng thời, góp phần đồng bộ hóa và phù hợp với các quy định mới khi Quốc hội vừa thông qua một loạt dự án luật quan trọng khác như: Luật Giao dịch điện tử, Luật Giá, Luật Đất đai năm 2024…

Có thể nói, Luật Các TCTD năm 2024 là hành lang pháp lý quan trọng góp phần giúp hệ thống các TCTD hoạt động ổn định, minh bạch và tiệm cận với chuẩn quốc tế; đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, bảo đảm sự an toàn, lành mạnh và phát triển bền vững của ngành ngân hàng…

Về phía khách hàng, người dân, Luật Các TCTD năm 2024 đã luật hóa các quy định mới về cấp tín dụng theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính nhằm tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng chính thống cho người dân, đặc biệt là với các khoản tín dụng giá trị nhỏ; bổ sung quy định về nghiêm cấm gắn sản phẩm bảo hiểm không cần thiết để luật hóa việc bảo vệ quyền lợi khách hàng.

Luật xây dựng các quy định, tiêu chuẩn cụ thể hơn cho các hoạt động thanh toán số, ngân hàng số, thanh toán không dùng tiền mặt yêu cầu các TCTD phải cùng vào cuộc trong việc ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường các giải pháp công nghệ trong hoạt động góp phần đảm bảo an toàn hệ thống và bảo vệ quyền lợi khách hàng. Những quy định cụ thể này có thể ngăn ngừa, hạn chế tối đa “tín dụng đen”.

Đưa luật vào thực tiễn cuộc sống

 Ngành Ngân hàng trong tỉnh sẽ tổ chức triển khai, đưa Luật Các TCTD mới vào cuộc sống như thế nào?

- Ngay khi Luật Các TCTD năm 2024 được Quốc hội thông qua vào tháng 1-2024, NHNN đã khẩn trương nghiên cứu, tham mưu Chính phủ ban hành các Nghị định hướng dẫn thi hành các điểm mới của luật; đồng thời, các vụ, cục trong hệ thống NHNN cũng tham mưu Thống đốc NHNN ban hành các thông tư mới để cụ thể hóa các quy định tại luật để triển khai kịp thời, thông suốt từ ngày 1-7-2024.

Về phía NHNN chi nhánh Đồng Nai, chi nhánh luôn xác định thực thi nhiệm vụ và triển khai công tác quản lý, điều hành trên tinh thần thượng tôn pháp luật, vì vậy luôn quán triệt việc chủ động nghiên cứu, tiếp cận và triển khai các chính sách, quy định mới có liên quan trực tiếp đến hoạt động ngân hàng trong tập thể công chức, cán bộ ngành ngân hàng; kịp thời chuẩn bị và có lộ trình áp dụng ngay khi các chính sách, quy định mới có hiệu lực.

Trong tháng 6 và 7-2024, trên cơ sở các thông tư mới của NHNN được ban hành và có hiệu lực, NHNN chi nhánh Đồng Nai đã khẩn trương có nhiều văn bản triển khai đến các hệ thống các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn tỉnh, cũng như các thể chế có liên quan một cách có hệ thống.

 Xin cảm ơn ông!

Hải Quân (thực hiện)