Nâng giá trị cho nông sản bằng xuất khẩu, chế biến sâu

Đồng Nai hiện có hơn 80 ngàn ha cây ăn quả, mỗi năm cung ứng cho thị trường hơn nửa triệu tấn trái cây tươi các loại. Trong đó có một số loại trái cây tươi đã đưa đi xuất khẩu theo đường chính ngạch sang Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản…, nhưng số lượng chưa nhiều. Do đó, trái cây tươi của Đồng Nai vẫn thường rơi vào cảnh cung vượt cầu, giá giảm sâu.

Đơn cử, trong tháng 1 và đầu tháng 2-2024, nhiều loại trái cây như: xoài, bưởi, thanh long, quýt, chuối… giảm sâu, dẫn đến nhiều nhà vườn bị thua lỗ hoặc huề vốn. Nếu tăng được xuất khẩu trái cây và chế biến sâu sẽ tăng giá trị cho nông sản. Đồng thời, các nhà vườn sẽ không còn phải lo lắng nhiều đến đầu ra cho sản phẩm.

Cụ thể, năm 2023, Đồng Nai là một trong những tỉnh dẫn đầu cả nước trong xuất khẩu chuối, sầu riêng chính ngạch với 168,5 ngàn tấn, giá trị gần 4,8 ngàn tỷ đồng. Nhiều nhà vườn trồng sầu riêng, chuối đã thu về lợi nhuận từ 300-500 triệu đồng/ha/năm. Nhưng sau đó, vào tháng 1 và nửa đầu tháng 2-2024, Trung Quốc giảm nhập khẩu chuối, lập tức một lượng lớn trái chuối Đồng Nai đến kỳ thu hoạch không bán được, giá giảm xuống còn 2-3 ngàn đồng/kg và rất khó tìm người mua. Việc này cho thấy, sản xuất trái cây ở Đồng Nai nguồn cung dồi dào nhưng đầu ra lại bấp bênh. Tuy một số trái cây đã xuất khẩu nhưng còn lệ thuộc vào một vài thị trường, dẫn đến mức độ rủi ro rất cao. Vì thế, tìm thêm nhiều thị trường xuất khẩu và đầu tư vào chế biến sâu sẽ giúp cho sản xuất trái cây phát triển ổn định và bền vững.

Theo các chuyên gia kinh tế, nhiều loại trái cây của Đồng Nai có số lượng lớn như: xoài, bưởi, chôm chôm, thanh long, chuối, cam… và chất lượng rất ngon, nông dân đã sản xuất theo quy trình an toàn. Vì thế, tỉnh nên xúc tiến thương mại để xuất khẩu sang những thị trường đang có nhu cầu lớn về những trái cây trên, không nên quá lệ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, tỉnh nên quy hoạch và mời gọi các doanh nghiệp đầu tư chế biến các loại trái cây thành nhiều sản phẩm khác như: nước uống, mứt, bánh kẹo, bột… Tại một số nước, một loại trái cây có thể chế biến thành 10-15 loại sản phẩm khác nhau. Theo đó giá trị nông sản tăng gấp 4-5 lần so với bán tươi.

Thời gian qua, Đồng Nai có ưu tiên mời gọi doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sâu nhưng lĩnh vực này vẫn chưa thu hút được các doanh nghiệp lớn đầu tư vào. Do đó, trái cây tươi Đồng Nai vẫn đang đợi mở thêm thị trường xuất khẩu và thêm “ông lớn” đầu tư vào lĩnh vực này để nâng giá trị.

Uyển Nhi