Miễn nhiệm, từ chức thể hiện văn hóa trong Đảng

Ban TVTU vừa ban hành Quy định 09-QĐ/TU ngày 3-3-2022 về miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ.

Ban TVTU vừa ban hành Quy định 09-QĐ/TU ngày 3-3-2022 về miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ.

Cán bộ các cơ quan, đơn vị trong tỉnh tham dự hội nghị triển khai một số chỉ thị, nghị quyết của Đảng. Ảnh: Phương Hằng

Quy định này quy định nguyên tắc, thẩm quyền, căn cứ, quy trình xem xét việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý; áp dụng đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý trong cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc hệ thống Đảng, Nhà nước, MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp (gọi chung là cán bộ).

* 6 căn cứ xét miễn nhiệm và 4 căn cứ xét từ chức

Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Đặng Minh Nguyệt cho biết, trong Quy định 09-QĐ/TU đã nêu rõ: miễn nhiệm là việc cấp có thẩm quyền quyết định cho cán bộ thôi giữ chức vụ khi chưa hết nhiệm kỳ hoặc chưa hết thời hạn bổ nhiệm do không đáp ứng yêu cầu công việc, uy tín giảm sút, có vi phạm nhưng chưa đến mức xử lý kỷ luật cách chức; còn từ chức là việc cán bộ tự nguyện xin thôi giữ chức vụ khi chưa hết nhiệm kỳ hoặc chưa hết thời hạn bổ nhiệm và được cấp có thẩm quyền chấp thuận.

Việc xem xét miễn nhiệm cán bộ được căn cứ một trong các trường hợp sau: bị kỷ luật cảnh cáo hoặc khiển trách nhưng uy tín giảm sút không thể đảm nhiệm chức vụ được giao; bị kỷ luật khiển trách 2 lần trở lên trong cùng một nhiệm kỳ hoặc trong thời hạn bổ nhiệm; có trên 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu theo quy định; có 2 năm liên tiếp được xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ.

Cán bộ bị cơ quan có thẩm quyền kết luận suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; vi phạm những điều đảng viên không được làm; vi phạm trách nhiệm nêu gương, ảnh hưởng xấu đến uy tín của bản thân và cơ quan, đơn vị nơi đang công tác; bị cơ quan có thẩm quyền kết luận vi phạm tiêu chuẩn chính trị theo quy định về bảo vệ chính trị nội bộ của Đảng đến mức phải miễn nhiệm.

Đối với xem xét cán bộ xin từ chức được căn cứ vào một trong các trường hợp sau: do hạn chế về năng lực hoặc không còn đủ uy tín để hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao; để cơ quan, đơn vị mình quản lý, phụ trách xảy ra sai phạm nghiêm trọng; có trên 50% số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu theo quy định; vì lý do chính đáng khác của cá nhân.

Quy định 09-QĐ/TU cũng đã quy định việc xem xét miễn nhiệm, từ chức liên quan đến trách nhiệm người đứng đầu khi cấp có thẩm quyền kết luận để cơ quan, đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý, phụ trách xảy ra tham nhũng, tiêu cực. Theo đó, miễn nhiệm đối với người đứng đầu khi để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách hoặc cấp dưới trực tiếp xảy ra tham nhũng, tiêu cực rất nghiêm trọng. Người đứng đầu lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng, tiêu cực thì tùy tính chất, mức độ sai phạm để xem xét cho từ chức. Cho từ chức đối với người đứng đầu khi để cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý, phụ trách hoặc cấp dưới trực tiếp xảy ra tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng.

Khi có đủ căn cứ miễn nhiệm, từ chức, chậm nhất trong thời gian 10 ngày làm việc thì cấp ủy, tổ chức Đảng, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu cơ quan, đơn vị sử dụng cán bộ hoặc cơ quan tham mưu về công tác cán bộ có trách nhiệm trao đổi với cán bộ và đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định theo phân cấp quản lý cán bộ.

Cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định việc miễn nhiệm, cho từ chức trong thời gian 10 ngày làm việc; trường hợp cần thiết vì lý do khách quan thì có thể kéo dài không quá 15 ngày làm việc. Đối với các chức danh do cấp trên bổ nhiệm, chỉ định, phê chuẩn thì cấp dưới lấy phiếu đề nghị miễn nhiệm, từ chức và trình cấp trên xem xét, quyết định.

Việc xem xét miễn nhiệm, cho từ chức đối với cán bộ được thực hiện bằng phiếu kín và phải được trên 50% tổng số thành viên tập thể lãnh đạo đồng ý. Trường hợp dưới 50% số phiếu đồng ý thì người đứng đầu xem xét, quyết định.

Cán bộ sau khi từ chức nếu có nguyện vọng tiếp tục công tác, cấp có thẩm quyền có thể căn cứ vào năng lực, đạo đức, kinh nghiệm để xem xét, bố trí công tác phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị.

Cán bộ đã từ chức và bố trí công tác khác, nếu được cấp có thẩm quyền đánh giá tốt, bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện và khắc phục được những yếu kém, sai phạm, khuyết điểm thì có thể được xem xét để quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử theo quy định.

* Thể hiện văn hóa trong Đảng

Ông Trần Thanh Hùng, nguyên Trưởng ban Tôn giáo tỉnh cho rằng, quy định về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ là một tiến bộ về văn hóa Đảng. Nói văn hóa Đảng, bởi vì khi vào Đảng là tự nguyện chiến đấu, hy sinh vì lý tưởng của Đảng, nhất là đối với cán bộ, những người được tin tưởng giao nhiệm vụ lãnh đạo. Nay, nếu tự nguyện từ chức để cho Đảng được tốt hơn, vững mạnh hơn, chính là một phương thức ứng xử có văn hóa giữa cá nhân đối với tổ chức. Việc miễn nhiệm, tuy không phải là cá nhân tự nguyện rời chức vụ, nhưng lại chính là tổ chức Đảng đã xử lý có văn hóa, thay vì phải cách chức một cán bộ của mình khi không còn đủ tư cách, uy tín.

“Tôi mong rằng miễn nhiệm, từ chức sẽ dần trở thành bình thường trong Đảng ta, một Đảng là đạo đức, là văn minh” - ông Trần Thanh Hùng chia sẻ.

Theo Phó bí thư thường trực Thành ủy Long Khánh Nguyễn Bích Thủy, trong những năm qua thực hiện Kết luận số 34-KL/TU ngày 7-7-2016 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về đề án Nâng cao tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp, các ngành trong Đảng bộ tỉnh và các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Ban Thường vụ Thành ủy Long Khánh đã chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy Đảng, tổ chức Đảng, cán bộ lãnh đạo, đảng viên nâng cao vai trò, trách nhiệm trong thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và quy chế nêu gương. Qua kiểm tra, giám sát và đánh giá chất lượng hằng năm, đa số cán bộ, đảng viên thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, giữ gìn phẩm chất đạo đức và tiêu chuẩn cấp ủy viên. Trong đó, có một số đảng viên là cán bộ lãnh đạo, quản lý sau khi kiểm điểm, nhận thức được khuyết điểm, hạn chế của mình đã tự giác nhận hình thức kỷ luật theo mức độ vi phạm và tự nhận thấy bản thân không còn đủ uy tín và năng lực, đã tự giác xin từ chức.

Vừa qua, khi Bộ Chính trị có Quy định số 41-QĐ/TW và Ban TVTU có Quy định 09-QĐ/TU về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ đã nhận được sự quan tâm theo dõi, đồng thuận của đông đảo cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trên địa bàn tỉnh. Rất nhiều ý kiến cho rằng, quy định về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ thể hiện sự kiên quyết của Đảng trong việc lựa chọn cán bộ có đủ đức, đủ tài để gánh vác trách nhiệm trước Đảng, trước dân. Những quy định cụ thể từ Quy định số 41-QĐ/TW của Bộ Chính trị và Quy định 09-QĐ/TU của Ban TVTU sẽ buộc mỗi cán bộ quản lý phải tự xem xét soi chiếu bằng lương tâm, đạo đức nghề nghiệp về trách nhiệm cá nhân của mình có xứng với vị trí được bổ nhiệm.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là có hay không một bộ phận cán bộ có “triết lý”: làm nhiều sai nhiều, làm ít sai ít, không làm không sai nên không dám làm gì cả, do vậy phải có tiêu chí cụ thể đánh giá kết quả công việc để nâng cao trách nhiệm của mỗi người. Bên cạnh đó, phải có hệ thống chính sách minh bạch, các quy định phải thống nhất với nhau, không chồng chéo để tránh việc đẩy cán bộ, công chức thực thi công vụ vào tình trạng lo lắng, né tránh, sợ trách nhiệm không dám quyết định. Đồng thời phải có hành lang pháp lý để bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, nêu cao tinh thần trách nhiệm của mình để lo cho dân, cho nước.

Phương Hằng