Có nên lạm dụng sinh mổ?

Trong khi trên thế giới chỉ có khoảng 15% sản phụ được chỉ định mổ lấy thai, thì ở Việt Nam, tỷ lệ này là 40%. Vì sao có nhiều ca muốn sinh mổ và sinh mổ có thực sự tiện lợi như mọi người thường nghĩ?

Trong khi trên thế giới chỉ có khoảng 15% sản phụ được chỉ định mổ lấy thai, thì ở Việt Nam, tỷ lệ này là 40%. Vì sao có nhiều ca muốn sinh mổ và sinh mổ có thực sự tiện lợi như mọi người thường nghĩ?

* Lạm dụng sinh mổ

Sinh mổ được thực hiện nhằm tránh cho người mẹ những tai biến bất thường xảy ra trong quá trình chuyển dạ với sự chỉ định của bác sĩ. Song, sinh mổ hiện nay đang bị lạm dụng ở cả hai phía: sản phụ và bác sĩ. Tuy nhiên, các bác sĩ sản khoa đã khuyến cáo: sinh mổ không phải luôn an toàn như nhiều người nghĩ.

Chăm sóc sản phụ tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai sau khi sinh mổ.

Bác sĩ Nguyễn Mạnh Hoan, Trưởng khoa sản 1 Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, cho biết: "Nhiều bác sĩ sản khoa của bệnh viện được sản phụ và gia đình yêu cầu sinh mổ theo ý muốn, dù thai nhi vẫn phát triển bình thường. Chúng tôi đã phải giải thích rất nhiều về những "lợi bất cập hại" của sinh mổ, nhưng nhiều người cứ yêu cầu...".

Ngoài những ca sinh mổ theo chỉ định của bác sĩ để tránh những tai biến trong khi chuyển dạ của sản phụ, phần lớn các ca sinh mổ là từ yêu cầu của phía sản phụ cũng như gia đình. Đó là do sản phụ chuyển dạ khó khăn, đau đớn kéo dài khiến người nhà xót ruột; sản phụ sợ đau, sợ cửa mình giãn nở lớn, ảnh hưởng đến sau này; muốn đứa bé ra đời vào ngày giờ tốt ...

Theo bác sĩ Hoan, sinh mổ được thực hiện nhiều hơn bởi có một số bác sĩ, nữ hộ sinh trẻ, chưa đủ kinh nghiệm hỗ trợ, tiếp sức cho sản phụ để họ sinh thường. Vì thế, nhiều sản phụ đã phải kéo dài quá trình chuyển dạ, quá đau đớn và đuối sức, lúc đó đành phải đưa đi mổ vì không thể cho sản phụ thực hiện sinh thường được nữa.

* Sinh mổ có nhanh, gọn, tiện?

Mới đây, khi về Đồng Nai nói chuyện chuyên đề về chăm sóc sức khỏe sinh sản, bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng, nguyên Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ (TP.Hồ Chí Minh) cho rằng: "Đối với nhiều bác sĩ, sinh mổ được xem là một giải pháp an toàn, giúp họ tránh những rắc rối có thể xảy ra trong thời gian theo dõi thai nghén và sinh nở, bởi 2/3 tai biến trong chuyển dạ là không thể tiên lượng được. Hễ có thai là có nguy cơ tai biến, không ít thì nhiều. Thậm chí, có những tai biến chỉ xuất hiện khi chuyển dạ, như: sa dây rốn, tim thai suy, thuyên tắc ối. Vì vậy, việc sinh đẻ tự nhiên của sản phụ sẽ gây bất lợi cho cán bộ y tế nếu việc  theo dõi sản phụ không được sát sao".

Vậy mổ đẻ có nhanh, gọn, tiện như nhiều người nghĩ? Vấn đề này, bác sĩ Ngọc Phượng cho rằng, thủ thuật mổ đẻ đúng là có nhanh và gọn, giúp cuộc sinh nở diễn ra chỉ khoảng 30-45 phút, bác sĩ không phải theo dõi nhiều, người nhà tránh được sự chờ đợi căng thẳng. Nhưng tiện thì không, vì thủ thuật mổ đẻ sau đó lại làm sản phụ đau đớn hơn nhiều so với sinh thường. Mổ đẻ còn có thể gây dính ruột, tắc ruột, sẹo tử cung, khiến lần mang thai sau dễ gặp tai biến do nứt sẹo.

Ngoài những nguy hiểm trên, sản phụ còn có thể gặp tai biến khi gây tê, gây mê. Đã có trường hợp tử vong do sốc ngay trước khi mổ. Những người sinh mổ cũng có nhiều nguy cơ nhiễm trùng vết thương. Mặt khác, do phải uống một lượng lớn kháng sinh để chống nhiễm trùng vết mổ nên khả năng tiết sữa của người mẹ giảm nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe của con. Bác sĩ Ngọc Phượng đã khuyến cáo: "Sản phụ và người nhà cần biết về những nguy hiểm của sinh mổ trước khi lựa chọn. Không nên chọn sinh mổ khi thai bình thường. Chỉ sinh mổ khi bác sĩ có chỉ định".

P.Uyên