Báo Đồng Nai điện tử
Hotline: 0915.73.44.73 Quảng cáo: 0912174545 - 0786463979
En

Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ (1910-2010)
Nguyễn Hữu Thọ - Người trí thức trọn đời vì dân tộc

10:07, 09/07/2010

Ngày 10-7 năm nay là tròn 100 năm ngày sinh của Luật sư - Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ. Cuộc đời của ông như một huyền thoại và gắn liền với những chặng đường lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam.

Ngày 10-7 năm nay là tròn 100 năm ngày sinh của Luật sư - Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ. Cuộc đời của ông như một huyền thoại và gắn liền với những chặng đường lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam.

 

* Theo tiếng gọi của dân tộc

 

Luật sư Nguyễn Hữu Thọ, bí danh Ba Nghĩa, sinh ngày 10-7-1910, bên bờ sông Vàm Cỏ (huyện Bến Lức, tỉnh Long An ngày nay). 11 tuổi, ông đã xuống tàu sang Pháp du học và trải qua suốt thời thanh thiếu niên trên đất Pháp. Về nước với tấm bằng cử nhân luật, sau một thời gian tập sự, ông mở văn phòng luật sư ở Mỹ Tho, sau đó lên Sài Gòn mở văn phòng luật sư riêng vào năm 1946 và trở thành luật sư của Tòa Thượng thẩm.

 

Là người xuất thân từ tầng lớp Tây học, nhưng dòng máu yêu nước vẫn chảy trong ông. Điều ấy lý giải vì sao ông và những người yêu nước thời bấy giờ đã dám từ bỏ cuộc sống giàu sang phú quý để đi theo tiếng gọi của dân tộc. Trong thời kỳ làm luật sư, Nguyễn Hữu Thọ đã dùng kiến thức uyên bác, lập luận chặt chẽ của mình để bênh vực và bào chữa cho nhiều người dân bị đàn áp và những người yêu nước...

 

Sau ngày Nam bộ kháng chiến, ông nhận lời mời của Ủy ban Kháng chiến hành chính Nam bộ, lên đường vào chiến khu. Ông được giao trở lại Sài Gòn hoạt động trong lòng địch (mở văn phòng luật sư). Văn phòng của ông đã trở thành đại bản doanh của phong trào đấu tranh công khai với nhiều hoạt động và cách thức khác nhau. Năm 1947, Nguyễn Hữu Thọ cùng các trí thức ở Sài Gòn - Chợ Lớn đã đưa ra một Bản Tuyên ngôn của giới trí thức Sài Gòn kêu gọi Chính phủ Pháp đàm phán với Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu để nhanh chóng kết thúc chiến tranh. Sinh nhật Hồ Chủ tịch năm 1947, Nguyễn Hữu Thọ dẫn đầu đoàn đại biểu của giới trí thức trao tận tay Bản Tuyên ngôn cho Cao ủy Pháp ở Đông Dương. Bản Tuyên ngôn sau đó đã được đăng công khai ở Việt Nam và Pháp, gây tiếng vang lớn trong dư luận.

 

Năm 1949, Nguyễn Hữu Thọ được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Từ đó, bằng tài năng và uy tín của mình, ông đã tổ chức và lãnh đạo nhiều phong trào đấu tranh, phong trào yêu nước mà lớn nhất có thể kể tới đó là các phong trào tổ chức đám tang Trần Văn Ơn bị thực dân Pháp sát hại ngày 9-1-1950...

Lo sợ trước sự phát triển mạnh mẽ cũng như uy tín lớn của ông, thực dân Pháp đã 2 lần bắt ông và sau đó đày ông lên tận Mường Tè (Lai Châu) nhằm cách ly ông với các phong trào cách mạng đang sục sôi ở Sài Gòn. Được trả tự do tháng 11-1952, ông trở lại Sài Gòn và lao vào công việc với quyết tâm và ý chí sắt đá của người chiến sĩ cách mạng kiên cường.

 

* Ai cũng có một quê hương để yêu, một đất nước để bảo vệ

 

Sau Hiệp định Geneve, thực hiện chủ trương của Khu ủy Sài Gòn - Chợ Lớn, ông thành lập phong trào hòa bình để đấu tranh đòi các nước tham dự hội nghị cam kết thi hành các điều khoản đã ký. Chính quyền Ngô Đình Diệm ra lệnh bắt ông, đưa đi giam cầm suốt 7 năm ở Tuy Hòa và vùng núi Củng Sơn (tỉnh Phú Yên).

Năm 1960, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam được thành lập, ông đã được đại hội nhất trí bầu là Chủ tịch. Khi ấy ông vẫn còn đang bị chính quyền Ngô Đình Diệm giam giữ ở Phú Yên. Ngày 11-1-1961, luật sư Nguyễn Hữu Thọ đã được cách mạng giải thoát và đưa về căn cứ Dương Minh Châu ở Tây Ninh chính thức đảm nhiệm cương vị là người đứng đầu của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Tháng 9-1969, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam được thành lập, ông được bầu là Chủ tịch Hội đồng cố vấn của Chính phủ.

 

Ông Nguyễn Hữu Châu (thứ hai từ phải sang, là con trai cố Luật sư - Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ) tại lễ nhận đại bình có hình Luật sư - Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ do Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ tỉnh Đồng Nai tặng. 

     

Sau ngày đất nước thống nhất, ông lần lượt đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng: Phó chủ tịch nước, quyền Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch Đoàn chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Dù ở cương vị nào, ông cũng luôn trăn trở suy tư và khát vọng về sự phồn vinh của đất nước, về một xã hội nhân ái, công bằng, dân chủ, về hạnh phúc của nhân dân.

 

Sinh thời, ông từng tâm sự: "Ai cũng có một quê hương để yêu, một đất nước để bảo vệ và xây dựng, một dân tộc để phụng sự. Nhà trí thức không thể nghĩ khác, làm khác" và ông đã thực hiện trọn vẹn điều ấy bằng chính cuộc đời cao đẹp, trong sáng và sôi nổi của mình.

Vũ Trung Kiên

 

Tin xem nhiều