Hiện đã có 5 doanh nghiệp (DN) đăng ký Sở Công thương thực hiện dự án đốt rác phát điện trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Ngoài ra, một số khu xử lý (KXL) rác sinh hoạt hiện hữu cũng xin tăng công suất để chuyển sang công nghệ đốt rác phát điện.
Hiện đã có 5 doanh nghiệp (DN) đăng ký Sở Công thương thực hiện dự án đốt rác phát điện trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Ngoài ra, một số khu xử lý (KXL) rác sinh hoạt hiện hữu cũng xin tăng công suất để chuyển sang công nghệ đốt rác phát điện.
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh (bìa trái) kiểm tra lò đốt rác thu hồi nhiệt của Công ty CP Thương mại Tài Tiến tại H.Trảng Bom. Ảnh: H.LỘC |
Việc nhiều DN cùng đăng ký thực hiện dự án đốt rác đặt ra vấn đề: nguồn rác đầu vào, khả năng dự án được bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia để bán điện.
Thêm 5 dự án đăng ký
Giám đốc Sở Công thương Trương Thị Mỹ Dung cho biết, trên địa bàn tỉnh có 1 dự án đốt rác phát điện tại xã Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu) đã được bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020, có xét đến năm 2030 (quy hoạch điện VII), còn hiệu lực.
Theo Sở Công thương, đốt rác phát điện là loại hình công nghệ mới, không cần phân loại rác đầu vào, không tốn nhiều diện tích đất chôn lấp mà còn tạo ra nguồn điện cho hoạt động của nhà máy và phát lên hệ thống lưới điện quốc gia nên được khuyến khích đầu tư, được hưởng cơ chế bán điện. Tuy nhiên, với số lượng dự án đăng ký nhiều, quy mô công suất lớn như hiện nay, để có cơ sở trình bổ sung các dự án này vào quy hoạch điện VIII cần phải xác định cụ thể nguồn rác cung cấp cho các dự án, quy hoạch số lượng khu/điểm hoặc dự án xử lý rác thải sinh hoạt trong tương lai. |
Có 5 dự án mới đăng ký bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (quy hoạch điện VIII), trong đó dự án Nhà máy điện rác Quang Trung tại H.Thống Nhất đã được UBND tỉnh đề xuất Bộ Công thương bổ sung vào quy hoạch điện VIII năm 2021 nhưng chưa được phê duyệt.
4 dự án còn lại các DN đề xuất gồm: Nhà máy xử lý chất thải sinh hoạt, chất thải công nghiệp không nguy hại và sản xuất phân hữu cơ tại H.Định Quán (không ghi công suất); Nhà máy điện rác Doxaco tại H.Vĩnh Cửu quy mô 900 tấn/ngày; Nhà máy đốt chất thải rắn phát điện tỉnh Đồng Nai cũng tại H.Vĩnh Cửu công suất 1 ngàn tấn/ngày và dự án Nhà máy điện rác W2E tại H.Long Thành công suất 500-1.000 tấn/ngày.
Theo bà Dung, các dự án này mới ở bước 1, nhà đầu tư xin UBND tỉnh cho chủ trương lập quy hoạch bổ sung dự án điện, sau đó còn phải thuê đơn vị tư vấn lập báo cáo bổ sung quy hoạch điện lực tỉnh, tỉnh thẩm định rồi đề xuất Bộ Công thương bổ sung quy hoạch phát triển điện lực quốc gia...
Đại diện lãnh đạo Sở TN-MT thông tin thêm, hiện một số KXL chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh cũng đang xin tăng công suất, chuyển sang công nghệ đốt rác phát điện. Đó là KXL Vĩnh Tân xin tăng công suất từ 450 tấn lên 900 tấn/ngày, đầu tư lò đốt công suất giai đoạn 1 là 200 tấn/ngày, không thu hồi năng lượng và giai đoạn 2 là 400 tấn/ngày, có thu hồi năng lượng phát điện. KXL Đa Lộc xin nâng công suất từ 110 tấn lên 600 tấn/ngày đồng thời chuyển đổi công nghệ từ compost (sản xuất mùn phân) sang đốt rác phát điện. KXL Tây Hòa xin tăng công suất lên 600 tấn/ngày để thực hiện dự án đốt rác phát điện. KXL Xuân Mỹ cũng xin đốt rác phát điện.
Cân nhắc số lượng, quy mô dự án
Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, thời gian gần đây có nhiều nhà đầu tư tiếp cận và muốn làm dự án điện rác ở Đồng Nai, tuy nhiên tỉnh ưu tiên các DN đã có dự án xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh. Các DN này muốn tiếp tục tham gia xử lý rác phải đổi mới công nghệ đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về môi trường.
Lãnh đạo UBND tỉnh cho hay, mới đây HĐND tỉnh đã thông qua dự án Nhà máy đốt rác phát điện tại xã Vĩnh Tân quy mô giai đoạn 1 là 800 tấn/ngày và giai đoạn 2 nâng lên 1,2 ngàn tấn/ngày. Dự án đã có quỹ đất sạch, thời gian dự kiến khởi công năm 2023, đây là cơ hội cho các DN muốn làm điện rác trên địa bàn tỉnh tham gia đấu thầu.
Cũng theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi, 10 năm qua, công nghệ xử lý rác thải ở Đồng Nai đã thay đổi từ chôn lấp sang xử lý compost và tới đây là đốt rác. Công nghệ càng tiên tiến, càng cần ít dự án hơn.
Lãnh đạo tỉnh đề nghị Sở TN-MT rà soát, cung cấp thông tin dự báo khối lượng rác phát sinh, dự kiến quy hoạch các khu/điểm xử lý chất thải trong tương lai của tỉnh để nhà đầu tư cân nhắc đề xuất thực hiện dự án, tính toán quy mô công suất.
Phó giám đốc Sở TN-MT Trần Trọng Toàn cho rằng, hiện có 2 loại hình dự án đốt rác phát điện và không phát điện. Với dự án đốt rác không phát điện sẽ không cần bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia và thủ tục cũng đơn giản hơn. Còn dự án đốt rác phát điện phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, bổ sung dự án vào quy hoạch dự án điện và thực hiện các thủ tục liên quan. Đa phần DN muốn làm dự án đốt rác phát điện vì có nguồn thu từ bán điện.
Theo ông Toàn, Sở TM-MT đang hoàn tất dự thảo đề án quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Đề án này có đầy đủ thông tin về khối lượng rác thải hiện tại, dự báo phát sinh trong 5-10 năm tới; dự kiến quy hoạch 4 khu/điểm xử lý chất thải trong tương lai; các chính sách ưu tiên ưu đãi với nhà đầu tư chuyển đổi công nghệ xử lý rác.
Hoàng Lộc
Giám đốc KXL chất thải xã Quang Trung (H.Thống Nhất) TRẦN THỊ THÚY:
Khối lượng rác tiếp nhận đã tăng gấp 3 lần
Dự án Nhà máy điện rác Quang Trung do Công ty CP Dịch vụ Sonadezi đề xuất tại H.Thống Nhất đã được UBND tỉnh kiến nghị Thủ tướng Chính phủ bổ sung vào quy hoạch điện VII nhưng chưa được phê duyệt. Dự án dự kiến chia làm 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn công suất đốt 150 tấn rác/ngày. Sở dĩ công ty đề xuất dự án này vì so với quy hoạch được duyệt lần đầu hiện khối lượng rác tiếp nhận đã tăng gấp 3, quy mô phục vụ từ 2 địa phương lên 8 huyện, thành phố dẫn đến máy móc, hệ thống xử lý nước thải luôn phải vận hành hết công suất.
Triển khai dự án này sẽ giúp công ty tiếp tục giảm tỷ lệ chôn lấp rác, bổ sung 3,24MW điện/giai đoạn. Do đó, công ty kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục kiến nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt dự án trong năm 2022 để năm 2024 công ty có thể triển khai thực hiện.
Tổng giám đốc Công ty CP Thương mại Tài Tiến (H.Trảng Bom) LA QUỐC CƯỜNG:
Xây dựng đơn giá trần theo công nghệ đốt rác
4 năm trước, công ty đã đầu tư lò đốt rác sinh hoạt có thu hồi nhiệt tại H.Trảng Bom để sấy rác, công suất 50 tấn/ngày. Tuy nhiên, do mức giá trần tỉnh đưa ra chưa phù hợp với chi phí thực tế nên lò đốt chưa hoạt động, lãng phí nguồn lực của DN.
Giai đoạn 2023-2025, công ty dự kiến vận hành lại lò đốt rác sinh hoạt. Theo công ty, để lò đốt rác phát điện thương mại đạt hiệu quả thì công suất đốt tối thiểu phải đạt 400 tấn/ngày, vì vậy công ty kiến nghị UBND tỉnh xem xét cân đối và phân bổ lượng rác về cho dự án. Do kinh phí đầu tư dự án điện rác rất lớn (khoảng 600-800 tỷ đồng cho lò đốt công suất 400 tấn/ngày), thời gian thu hồi vốn kéo dài nên công ty kiến nghị tỉnh điều chỉnh nới thời gian đấu thầu 3-5 năm, xây dựng đơn giá trần theo công nghệ đốt, hỗ trợ DN đề xuất bổ sung dự án điện rác vào quy hoạch điện VIII.
Giám đốc Công ty CP Thương mại - xây dựng Đa Lộc (TP.HCM) NGUYỄN HOÀNG NAM:
Đã có sẵn hạ tầng để làm dự án điện rác
Thực hiện lộ trình chuyển đổi công nghệ, nâng cao hiệu quả hoạt động các KXL trên địa bàn tỉnh, công ty đã có kế hoạch và kiến nghị UBND tỉnh cho phép nâng công suất xử lý rác thải sinh hoạt từ 110 tấn lên 600 tấn/ngày, đồng thời chuyển đổi công nghệ xử lý từ truyền thống sang đốt rác phát điện.
Năm 2022, công ty đã liên hệ với một số nhà đầu tư khảo sát, lập quy hoạch dự án điện rác tại H.Định Quán. Công ty đã có giấy phép chấp thuận chủ trương đầu tư KXL Túc Trưng, có cơ sở hạ tầng (đất, hệ thống nhà xưởng/kho trữ rác) và nguồn rác đang thu gom hơn 100 tấn/ngày nên kiến nghị UBND tỉnh hỗ trợ bổ sung dự án vào quy hoạch điện VIII. Nếu được chấp thuận phương án đốt rác phát điện, công ty sẽ thực hiện dự án trong khoảng 32 tháng, trong thời gian đầu tư lò đốt công ty vẫn tiếp nhận xử lý rác sinh hoạt cho địa phương như hiện tại.
Ban Mai (ghi)