Vì sao các công trình, dự án trọng điểm… vẫn chậm tiến độ?

Được đưa vào danh mục trọng điểm để tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thực hiện, tuy nhiên phần lớn các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh hiện nay lại đang bị… chậm tiến độ do còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng...

Được đưa vào danh mục trọng điểm để tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thực hiện, tuy nhiên, phần lớn các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh hiện nay lại đang bị… chậm tiến độ.

Cầu Thống Nhất thuộc dự án Đường trục trung tâm TP.Biên Hòa dự kiến sẽ được khởi công xây dựng vào cuối năm 2021

Những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng được xem là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chậm tiến độ của các công trình, dự án trọng điểm.

* Hơn 50% công trình, dự án trọng điểm chậm tiến độ

Ngày 29-12-2020, dự án xây dựng hương lộ 2 (đoạn 1, giai đoạn 1) được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh khởi công thực hiện. Đây là một trong những công trình, dự án trọng điểm theo Chỉ thị số 45-CT/TU ngày 3-5-2019 của Ban TVTU về công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện một số công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn TP.Biên Hòa. Tuy nhiên, sau gần 3 tháng khởi công, dự án này vẫn chưa thể thực hiện thi công.

Ông Dương Minh Tâm, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh cho biết, nguyên nhân chính khiến cho dự án Hương lộ 2 dù đã được khởi công nhưng chưa thể tiến hành thi công là do nhà thầu hiện chưa được bàn giao đủ mặt bằng phục vụ thi công. Hiện nay, UBND TP.Biên Hòa mới chỉ bàn giao phần đất công khoảng 500m chiều dài tuyến đường cho chủ đầu tư dự án. Trong khi đó, phần diện tích đất do các hộ gia đình, cá nhân sử dụng chưa được bàn giao. Điều này khiến nhà thầu chưa thể triển khai thi công do chưa có đường công vụ để tiếp cận các vị trí thi công.

Theo UBND tỉnh, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 9 công trình, dự án trọng điểm đang được triển khai. Trong đó có 4 công trình, dự án theo Nghị quyết của HĐND tỉnh (Nghị quyết số 195/NQ-HĐND ngày 6-12-2019 của HĐND tỉnh về điều chỉnh kế hoạch đầu tư công năm 2019 và kế hoạch đầu tư công năm 2020) gồm: nâng cấp đường tỉnh 763; cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 768 (đoạn từ cầu Thủ Biên đến đường tỉnh 767, TT.Vĩnh An, H.Vĩnh Cửu); mở rộng, tu bổ đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh; đường kết nối vào cảng Phước An và 5 công trình, dự án theo Chỉ thị 45 của Tỉnh ủy gồm: xây dựng hương lộ 2 (đoạn 1, giai đoạn 1); cầu Vàm Cái Sứt; xây dựng đường, công viên và kè dọc sông Đồng Nai (đoạn từ cầu Hóa An đến giáp ranh H.Vĩnh Cửu; đường trục trung tâm TP.Biên Hòa; đường ven sông Cái (đoạn từ đường Hà Huy Giáp tới đường Trần Quốc Toản). Để đảm bảo tiến độ các công trình, dự án trọng điểm, trước đó, UBND tỉnh đã yêu cầu các đơn vị chủ đầu tư lập đường gantt về tiến độ đối với các dự án. Đối chiếu với đường gantt tiến độ, hiện nay hơn một nửa số lượng các công trình, dự án trọng điểm đều đang bị chậm tiến độ.

Cụ thể, hiện nay có 5 công trình dự án đang bị chậm so với tiến độ đề ra gồm: dự án Xây dựng hương lộ 2 bị chậm 2 tháng; dự án Xây dựng đường ven sông Đồng Nai bị chậm khoảng 3 tháng đối với công tác giải phóng mặt bằng; dự án Xây dựng đường ven sông Cái bị chậm tiến độ trong công tác giải phóng mặt bằng; dự án Nâng cấp đường tỉnh 763 bị chậm tiến độ đối với đoạn 2 (Km0+000 - Km8+300) và dự án Mở rộng, tu bổ đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chậm tiến độ của các công trình, dự án trên chủ yếu do vướng mắc trong quá trình giải phóng mặt bằng.

TP.Biên Hòa là địa phương có nhiều công trình, dự án trọng điểm đang được triển khai nhất trên địa bàn tỉnh. Đây cũng là địa phương có số lượng công trình, dự án bị chậm tiến độ nhiều nhất. Thực tế, do mật độ dân số đông, việc giải phóng mặt bằng để triển khai các công trình, dự án trên địa bàn TP.Biên Hòa là rất khó khăn.

Lấy dẫn chứng cho điều này, Chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Nguyễn Hữu Nguyên cho biết, dự án Xây dựng đường ven sông Đồng Nai do thành phố làm chủ đầu tư hiện đang bị chậm tiến độ khoảng 3 tháng, nguyên nhân chủ yếu là do khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng. Cụ thể, trong khu vực dự án có tồn tại các căn nhà xây dựng không phép, trái phép nên việc quy chủ, rà soát nguồn gốc đất mất nhiều thời gian. Ngoài ra, việc tính toán bố trí tái định cư cho một số trường hợp có diện tích đất nhỏ nhưng lại đông hộ cùng sinh sống rất phức tạp. “Có trường hợp diện tích đất chỉ có 70m² nhưng lại có đến 4-5 hộ cùng sinh sống. Việc tính toán suất tái định cư hộ chính, hộ phụ đối với các trường hợp này rất khó khăn do quỹ đất tái định cư khó có thể đảm bảo được. Chính vì vậy, thành phố phải thực hiện rà soát kỹ khiến thời gian thực hiện kéo dài” - ông Nguyễn Hữu Nguyên cho biết.  

Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng cho rằng, dù các địa phương và các đơn vị liên quan đã có nỗ lực nhưng việc triển khai thực hiện các công trình, dự án trọng điểm còn chậm và vẫn chưa có những kết quả cụ thể.

* Cần tăng tốc thực hiện

Xác định công tác giải phóng mặt bằng đang là “nút thắt” lớn nhất trong quá trình triển khai thực hiện các công trình, dự án trọng điểm nên hiện nay các địa phương đang tập trung để tháo gỡ.

Thi công dự án Cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 768

Ông Nguyễn Quang Phương, Phó chủ tịch UBND H.Vĩnh Cửu cho biết, đối với dự án cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 768, hiện nay địa phương đang đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng đối với 20 hộ dân còn lại trong khu vực dự án. Đồng thời, các cơ quan chức năng của huyện phối hợp với các đơn vị để đẩy nhanh tiến độ di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật như hệ thống lưới điện, cấp nước, viễn thông để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Trong khi đó, TP.Biên Hòa cũng đã thực hiện phân chia giai đoạn, khu vực thực hiện đối với công tác giải phóng mặt bằng cho các công trình, dự án trọng điểm để đẩy nhanh tiến độ. Ngoài ra, thành phố đã làm việc với các phường, xã để đôn đốc thực hiện đối với công tác giải phóng mặt bằng. “Thành ủy Biên Hòa cũng đã họp làm việc với từng phường, xã, trong đó giao trách nhiệm với các phường, xã có các công trình, dự án trọng điểm, dự án lớn của thành phố phải tích cực thực hiện công tác kiểm đếm, quy chủ đất đai cũng như giải quyết việc bồi thường tái định cư cho người dân. Hiện nay có một số phường, xã thực hiện rất nhanh nhưng cũng có phường, xã làm chậm do cán bộ địa chính còn hạn chế. Đối với các phường, xã làm chậm, thành phố cũng đã bổ sung thêm cán bộ và yêu cầu đổi mới cách thức làm việc” - Chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Nguyễn Hữu Nguyên cho biết.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng, để tháo gỡ “nút thắt” trong công tác giải phóng mặt bằng cho các công trình, dự án trọng điểm thì phải giải quyết được vấn đề tái định cư cho người dân. Đặc biệt, đối với TP.Biên Hòa vốn có nhiều công trình, dự án trọng điểm đang được triển khai thì việc xây dựng các khu tái định cư cần phải được tăng tốc. Do đó, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng yêu cầu TP.Biên Hòa phải hoàn tất nhanh các thủ tục để khởi công xây dựng các khu tái định cư. “Trong quý II-2021, TP.Biên Hòa phải khởi công xây dựng 3 khu tái định cư Bình Đa, Thống Nhất - Tân Mai và Thống Nhất - Tân Mai 2” - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng yêu cầu.

Đánh giá cao vai trò của việc giải quyết tái định cư cho người dân vùng dự án, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh, muốn đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng thì phải có các khu tái định cư. Do đó, các sở, ngành và các địa phương phải phối hợp, tăng tốc để thực hiện công tác này.

Cũng theo Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường, các công trình, dự án trọng điểm khi hoàn thành xây dựng, đưa vào sử dụng sẽ mang lại lợi ích rất lớn trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Đơn cử như tại TP.Biên Hòa, khi các công trình, dự án hoàn thành xây dựng sẽ tạo ra bộ mặt mới cho đô thị Biên Hòa. Tuy nhiên, thời gian qua, việc triển khai thực hiện lại chưa được như mong muốn. “Phần lớn các công trình, dự án chỉ mới dừng ở mức lập dự án đầu tư, đo đạc đất đai chứ chưa làm được gì nhiều. Công trình nào cũng chậm. Do đó, công việc phía trước còn rất lớn. Các sở, ngành và các địa phương phải có sự phối hợp để tăng tốc trong công việc” - Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh.

Phạm Tùng