Tuổi cao gương sáng
Kỳ 3: Ông già hứa chuyện "trăm năm"

Đến năm 2009, cụ Nguyễn Phi Phận (ngụ ở tổ 12, ấp Bảo Hòa, xã Xuân Phú, huyện Xuân Lộc) mới thực hiện được lời thề với cô thôn nữ mà mình cảm mến ngày trẻ. Cô thôn nữ ngày xưa của cụ Phận giờ đã là cụ bà 70 tuổi, ít khi bước chân ra đường. Vậy mà, ông vẫn hớn hở đội đá, vá đường chờ bước chân "nàng" như lời hẹn năm xưa.

Đến năm 2009, cụ Nguyễn Phi Phận (ngụ ở tổ 12, ấp Bảo Hòa, xã Xuân Phú, huyện Xuân Lộc) mới thực hiện được lời thề với cô thôn nữ mà mình cảm mến ngày trẻ. Cô thôn nữ ngày xưa của cụ Phận giờ đã là cụ bà 70 tuổi, ít khi bước chân ra đường. Vậy mà, ông vẫn hớn hở đội đá, vá đường chờ bước chân "nàng" như lời hẹn năm xưa.

* 80 tuổi vẫn nói lời "có cánh"

Đó là lời tỏ bày "có cánh" của cụ già 80 tuổi Nguyễn Phi Phận trước người vợ hiền. Cụ Phận cho hay, từ ngày hoàn thành cây cầu Tập đoàn 14 và nới rộng bờ ruộng trên 5m, cụ luôn có mặt trên đường để cùng những ông, bà già khác dặm vá những đoạn lầy lún, chỗ hỏng, hay nhắc nhở nông dân bảo vệ công trình khi vận chuyển hàng hóa. Vì hàng ngày thường xuyên trốn cụ bà ra đây nên cụ Phận mới dùng lời "có cánh" ấy để biện minh, an ủi. Cụ nói với vợ rằng, cánh đồng Bình Hòa giờ không còn cảnh thôn nữ (như cụ bà) xắn quần bì bõm lội nước mang cơm cho chồng giữa buổi đồng trưa. Thay vào đó là xe máy bon bon trên đồng, xe tải chất đầy nông sản vào ra. Do đó, cụ bà có cùng ông ra xem thì đi, chứ đừng ở nhà ghen tuông "trớt trớt".

Ngày nào cụ Phận (trái) cũng ra tổ 14 để ngắm cầu, vá đường.

Một mình không đủ sức lấp hết các vũng lầy, cụ Phận lôi kéo thêm nhóm bạn già trong phân hội người cao tuổi và các thanh niên trai tráng cùng đến hỗ trợ. Lúc thì cụ vận động thanh niên Hải, Khánh kéo cho cụ vài xe đá. Khi thì cùng ông Lộc, ông Huấn hay cụ Sanh, cụ Thế ra các bìa rẫy gom đá về lấp những đoạn lầy, chỗ nước đọng. Cụ bà Lê Thị Sanh (82 tuổi) chân chất tỉ tê với chúng tôi, cụ Phận sống không rượu, không trai gái lăng nhăng. Chỉ vì đa cảm khi nhìn quang gánh tròng trành của thôn nữ và bước chân xiêu vẹo của những đạo tỳ khiêng đám tang, nên thương và quyết tâm làm cầu, sửa đường cho dân.

Cụ Phận bộc bạch, để được huyện đầu tư xây dựng cầu Tập đoàn 14 với kinh phí trên 700 triệu đồng, cụ phải lên huyện "xin" đầu tư rất nhiều lần. Xong cầu, cụ quay sang vận động trên 300 hộ dân sinh sống và sản xuất tại cánh đồng Bình Hòa góp tiền để cùng địa phương xã hội hóa đoạn đường tổ 14 dài gần 2km, liên thông với đường Tập đoàn 10 và đường cầu Cây Sung. Cụ Dương Sang (80 tuổi) cho biết, lúc đầu cụ Phận đứng ra vận động mọi người mở đường, làm cầu thì gặp nhiều ý kiến phản đối của người dân. Họ bảo cụ là ông già hay nói lời "có cánh" nên rất khó tin. Trong khi đó, cấp trên thì "nghiên cứu" hết năm này sang năm nọ với lý do không có kinh phí. Bởi vậy, cụ Phận hết về huyện, lại ra xã xin, rồi ra đồng thu thập chữ ký của nông dân và quay trở lại huyện kiến nghị, đề xuất. Năm 2009, huyện rót kinh phí về cho xã xây cầu. Sau đó, huyện tiếp tục hỗ trợ thêm 20 triệu đồng để dân trong tổ đổ đất, mở rộng đường. Được trớn, cụ Phận lại rỉ tai nông dân cùng cụ hợp sức "kêu" cấp trên về khảo sát để kéo điện thắp sáng. "Nhà của chúng tôi chỉ cách quốc lộ 1A vài trăm mét nhưng tối thui, mùa nắng thì không có điện để bơm tưới. Cho nên, chúng tôi nhờ cụ Phận bàn cách kéo điện về làng" - cụ Dương Sang nói.

Đang bận tay khơi dòng nước, nông dân Nguyễn Văn Thơ buông cuốc leo lên bờ bày tỏ, cụ Phận là Tổ trưởng tổ nhân dân số 12, chứ không phải tổ 14 của ông. Nhưng bà con trong tổ 14 thấy cụ tích cực nên việc cụ "lấn sân" sang tổ 14 để kêu gào làm cầu, mở đường, kéo điện luôn được Tổ trưởng nhân dân 12 và Ban điều hành ấp hậu thuẫn. Còn nông dân Đặng Xuân Lộc thì nói: "Cụ Phận lấy danh nghĩa chủ nhiệm Câu lạc bộ năng suất cao Bình Hòa, phân hội Người cao tuổi tổ 12, 13, 14 và là người có đất sản xuất trên cánh đồng Bình Hòa để kêu gọi mọi người tham gia vì mục đích chung thì đâu có sai".

* Lại hứa chuyện "trăm năm"

Hàng ngày, cật lực nhặt từng viên đá lấp các ổ nước, la ó những người thiếu ý thức để xe cày xới hư đường và liên tiếp cãi cọ với những kẻ "hầm hồ, hầm tướng" chê đường lầy lội khó đi... vẫn chưa làm ông già 80 tuổi Nguyễn Phi Phận nản lòng. Cụ Phận nói: "Xong đường, tôi tiếp tục vận động nhân dân trong tổ 14 góp tiền cùng Nhà nước kéo điện. Và, khi nào có điện tôi mới thôi vào đây quấy rối bà con".

Ở cái tuổi không biết tổ tiên gọi tên lúc nào và việc kéo điện sẽ rất tốn kém trong khi sức dân đóng góp có hạn, nhưng cụ Phận vẫn hứa và lòng quyết tâm đó vẫn có người tin. Cụ bà Lê Thị Sanh (82 tuổi) khoe với chúng tôi chuyện bà cùng chồng lượm đá vá đường và bày tỏ niềm tin cụ Phận sẽ giúp nông dân trong tổ sớm có điện sinh hoạt. Còn nông dân Trần Trọng Hiệp thì cho hay, đúng là việc hạ thế điện lưới vào tổ 14 sẽ rất khó khăn, người dân sẽ không có tiền triệu góp vốn cùng Nhà nước. "Nhưng cả đời ai học được chữ ngờ. Ông Phận đã kiến nghị huyện làm được cầu trên 700 triệu đồng, cấp thêm vài chục triệu đồng làm đường thì chương trình xã hội hóa điện lưới tổ 14, khi ông Phận và bà con quyết tâm, đồng lòng, sớm muộn gì cũng làm được" - ông Hiệp lạc quan nói.

Cụ Phận luôn nhắc nhở mọi người cố gắng bảo vệ đường và cùng ông nhặt đá lấp các hố đọng nước.

Tuy vậy, không ít người hoài nghi về công trình lưới điện vào tổ 14 và lời hứa của cụ già 80 tuổi ở một tổ khác. Họ lý luận rằng, điện khí hóa nông thôn phải chờ chương trình đầu tư của tỉnh hay Trung ương quyết định. Cụ Phận không thể đem đến may mắn từ lòng nhiệt tình kiến nghị, đề xuất với xã, huyện mãi. Hơn nữa, tổ 14 là vùng sâu xa của xã Xuân Phú, cánh đồng Bình Hòa rộng tới 200 hécta, dân cư sinh sống không tập trung. Vì vậy, người dân không đủ sức đóng góp khi xã hội hóa điện lưới, còn Nhà nước đầu tư 100% kinh phí kéo điện cho tổ 14 thì còn khó. Ông Tư Mẹo thẳng thừng bày tỏ chính kiến: "5 - 10 năm và lâu hơn nữa, tổ 14 mới có thể có điện. Liệu cụ Phận có còn sống để vận động, kêu gọi dân góp tiền. Đúng là ông già 80 tuổi vẫn còn hứa chuyện trăm năm...!".

Trao đổi với chúng tôi, một vài cán bộ trong Ban điều hành ấp Bình Hòa cho hay, việc kéo điện vào tổ 14 quả là khó khăn. Nhưng với quyết tâm của người dân, sự nhiệt tình của cụ Phận và Ban điều hành ấp, chính quyền xã Xuân Phú, thì sớm muộn gì tổ 14 cũng có điện. Ông Nguyễn Đức Thứ, Trưởng ấp Bình Hòa nói: "Niềm tin của cụ Phận vẫn có cơ sở. Còn khi nào có điện thì đó là chuyện cấp trên và người dân đồng thuận bàn bạc". Để khỏi lỡ hẹn với bà con, cụ Phận đề nghị với chúng tôi kêu giúp cụ việc gần 300 hộ dân ở đây bấy lâu nay còn thắp đèn dầu, cánh đồng Bình Hòa hiện rất cần có điện bơm nước chống hạn mùa khô. Cụ Phận khẳng khái nói: "Chừng nào nhân dân trong tổ 14 có điện, tôi mới thôi làm ông già lo chuyện bao đồng, làm phiền cán bộ xã, huyện. Và thảnh thơi nhắm mắt".

Đoàn Phú