Gừng càng già càng cay
Kỳ 1: Lính già không nghỉ ngơi

Chiến tranh đã qua, ký ức đau thương đã được cuộc sống thời bình xoa dịu và những cựu chiến binh (CCB) tóc càng có thêm nhiều sợi bạc. Dù vậy, với bản chất anh bộ đội cụ Hồ, những người lính già vẫn "xông pha trận mạc" mới ở hậu phương...

Chiến tranh đã qua, ký ức đau thương đã được cuộc sống thời bình xoa dịu và những cựu chiến binh (CCB) tóc càng có thêm nhiều sợi bạc. Dù vậy, với bản chất anh bộ đội cụ Hồ, những người lính già vẫn "xông pha trận mạc" mới ở hậu phương...

Xã Đồi 61 (huyện Trảng Bom) một ngày đầy nắng. Chúng tôi đến thăm các CCB nơi đây không phải để giở lại những trang sử hào hùng mà nghe các chú, các bác kể chuyện làm ăn, chuyện xây làng giữ ấp.

* Thương binh sản xuất giỏi

Giữa trưa tháng 3, chúng tôi được Chủ tịch Hội CCB xã Đồi 61 Hà Văn Biên dẫn đi... trốn nắng. Trên đường đi, ông Biên quả quyết với chúng tôi: "Vào đây các anh sẽ được ngàn cây che mát, được thưởng thức trái ngon quả ngọt và trò chuyện với thương binh 1/4 tuy già mà còn gân lắm". Đúng như lời ông Biên nói, khu vườn của thương binh Nguyễn Văn Lép ở ấp Tân Đạt quả là lắm cây, nhiều trái, nào là chôm chôm, măng cụt, sầu riêng, mít, chuối, dừa... cây nào cũng to, cao tỏa bóng mát rượi.

Ông Nguyễn Văn Lép hái vú sữa đãi khách.

Ông Hà Văn Biên cho chúng tôi biết thêm, ông Lép nguyên là Chủ tịch, Bí thư Đảng ủy xã Đồi 61 giai đoạn từ năm 1983 - 1992. Mặc dù được Nhà nước ưu tiên cấp đất sản xuất ở những vị trí thuận lợi nhưng ông đã từ chối. Mà lý do từ chối của ông cũng không giống ai. Ông Lép cho rằng, chiến tranh qua đi ông còn sống là tốt rồi, trong khi đồng đội người đã hy sinh, người còn sống thì thương tật hoặc mất sức lao động thiệt thòi đủ thứ, nên cần được cưu mang, giúp đỡ. Còn bản thân ông vẫn lành lặn, đòi hỏi sự ưu ái của Nhà nước thì kỳ lắm. Hơn nữa, làm cán bộ mà tự mình ưu đãi phần đất tốt cho bản thân thì ông sợ mang tiếng, sống không thanh thản.

Ngồi bên gốc cây vú sữa trước sân nhà, thương binh Nguyễn Văn Lép kể chuyện thuở khai hoang, phục hóa: "Đây là khu đất bưng cỏ dại, tre, lồ ô mọc um tùm. Buổi đầu, tôi chỉ đủ sức phát dọn dăm sào đất trồng lúa, trồng bắp. Sau đó, tiếp tục dọn sạch cỏ, lên liếp trồng dừa, cau, chuối... Cứ vậy, năm này sang năm khác, bây giờ khu đất nhà tôi đã thành vườn cây kha khá". Để cải tạo 3 hécta đất bưng thành vườn như hôm nay, vợ chồng ông Lép nhiều lúc tưởng không còn sống để mà nhìn thành quả: "Vợ chồng tôi sức khỏe thuộc dạng yếu. Tôi là thương binh 1/4, còn bà xã thì bị bệnh tim. Nhưng vợ chồng tôi cố gắng vượt lên bệnh tật. Nhiều lúc khi đang be bờ, lên liếp thì tôi say xẩm mặt mày ngã bịch xuống bờ đất, vợ tôi cũng xỉu theo".

Ông Lép năm nay đã 63 tuổi, người quê ở huyện Tân Uyên (tỉnh Bình Dương). Xuất thân là gia đình bần nông, mới 13 tuổi ông được cách mạng tin tưởng giao nhiệm vụ làm liên lạc. Năm 17 tuổi, ông thoát ly gia đình theo bộ đội ra chiến khu; 19 tuổi ông được kết nạp Đảng tại Bình Mỹ; 24 tuổi ông bị thương và được đưa ra Bắc điều trị. Sau năm 1975, ông trở lại quê nhà Tân Uyên làm công tác tuyên huấn; năm 1977 được điều về huyện Thống Nhất (nay là huyện Trảng Bom) làm Trưởng phòng Giao thông - vận tải; năm 1982 làm Bí thư, kiêm Chủ tịch UBND xã Đồi 61. Đến năm 2000, ông mới thật sự rảnh tay làm nông dân. Tuy vậy, ông Nguyễn Văn Lép vẫn còn rất gân, ông bộc bạch: "Bây giờ thảnh thơi tôi cảm thấy buồn, muốn tiếp tục được cống hiến. Thông qua tổ chức Hội CCB, tôi thường xuyên đóng góp, hiến kế cho Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã về chính sách chăm lo đời sống người dân, xóa đói giảm nghèo, giữ gìn an ninh trật tự".

* "Xông pha" nơi hậu phương

Trời đã dịu nắng, Chủ tịch Hội CCB xã Đồi 61 tiếp tục đưa chúng tôi đến nhà CCB Nguyễn Thành Tranh ở Tân Phát, Nguyễn Văn Thủ ở ấp Tân Thịnh, Lê Văn Thắng ở ấp Tân Hưng... Theo giới thiệu của ông Biên, CCB Tranh là người xông xáo trong lĩnh vực giữ gìn an ninh trật tự, bắt trộm, giáo dục cảm hóa thanh thiếu niên hư hỏng. Còn CCB Thủ là Bí thư Chi bộ ấp Tân Thịnh có nhiều kế hay góp cho xã trong việc xây dựng hương ước, quy ước ấp văn hóa, giúp dân xây dựng các vùng chuyên canh rau, lúa, cá. Riêng CCB Thắng, ngoài sản xuất giỏi còn là cán bộ hội xông xáo trong vận động nhân dân làm giao thông nông thôn, xóa đói giảm nghèo. "Hội chúng tôi có 90 hội viên, mỗi hội viên là một nòng cốt của các chi hội, đoàn thể xã, ấp. Nhờ vậy tiếng nói của  Hội CCB luôn có trọng lượng và chất lượng đối với cấp ủy và ủy ban xã", ông Biên nói.

Ông Nguyễn Thành Tranh (phải) trao đổi với lãnh đạo Hội CCB xã.

Tiếp chuyện với chúng tôi, các ông Thủ, Tranh, Thắng rất "lửa" khi nói về những việc mình làm. "Mình phải biết đấu tranh chứ, đấu tranh vì lẽ phải, quyền lợi chung, để từ đó địa phương có chính sách hợp lòng dân và lãnh đạo nhân dân đoàn kết thống nhất một lòng, xóm làng ấm no, giàu đẹp", ông Thủ cho biết. Riêng thành tích bắt trộm, trực tiếp nhắc nhở, giáo dục thanh thiếu niên hư hỏng của ông Tranh thì ông khiêm tốn nói: "Chuyện bình thường thôi, mình thấy chướng thì ra tay ngăn chặn. Hơn nữa, đã từng là lính cụ Hồ vào sinh, ra tử thì ngại gì sự va chạm với cái xấu, sợ bị trả thù". CCB Thắng thì hồ hởi khoe với chúng tôi về những con đường liên ấp, tổ mà hội là chủ lực đứng ra vận động nhân dân làm: "Khi chúng tôi cùng các đoàn thể vận động, bà con thấy hay liền hiến đất, góp tiền làm. Làm một đoạn vẫn thấy đường chưa đẹp nên bà con tiếp tục đóng góp làm dài thêm. Đến nay, 100% đường liên ấp đã bê tông hóa, 80% đường tổ xóm khang trang, thông thoáng. Biết khơi dậy sức dân thì việc gì cũng thành công".

Là thế hệ thứ ba, Chủ tịch Hội CCB Hà Văn Biên rất khâm phục trước những việc làm của thế hệ CCB đàn anh, chú: "Tuy lớn tuổi, nhưng các cụ rất hăng hái, xông pha trong việc chung như cùng với ban điều hành ấp, đoàn thể trong việc giữ gìn an ninh trật tự, đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội, thẳng thắng góp ý với lãnh đạo. Đúng là gừng càng già, càng cay!".

Còn qua trao đổi với chúng tôi, ông Lê Chí Năng, Chủ tịch UBND xã Đồi 61 đánh giá rất cao những đóng góp của tổ chức Hội CCB xã trong công tác xây dựng chính quyền, góp phần hoạch định các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội... Ông Năng nói: "Mỗi hội viên là một tấm gương, sự nỗ lực vượt khó trong đời sống, tiêu biểu trong xây dựng tập thể đoàn kết, vững mạnh. Họ luôn xứng danh là anh bộ đội cụ Hồ". Riêng người dân xã Đồi 61 thì nhận xét: "Họ là những ông già dễ gần, vui tính. Đặc biệt là tính cách dám nghĩ, dám làm và cảm hóa được lòng dân nên bà con ai cũng quý mến, trân trọng".

    Đoàn Phú