Cuối năm, "xe dù", "xe nhét"!

Tết Nguyên đán Mậu Tý 2008 đang đến gần. Đây là thời điểm mà nhu cầu đi lại hàng ngày bằng tàu, xe tăng cao. Trước một thực tế "cầu" cao hơn "cung" nên lượng xe "dù" có cơ hội hoạt động. Đáng chú ý là tình trạng "nhồi nhét" hành khách theo kiểu "cá hộp" vào dịp này không còn là cá biệt...

Cảnh rước khách tại khu vực cầu Suối Linh.

* Bát nháo khu vực cầu Suối Linh

8 giờ sáng ngày 15-1, chúng tôi có mặt tại xa lộ Hà Nội, đoạn gần cầu Suối Linh (phường Long Bình, TP.Biên Hòa), một trong những khu vực lâu nay được xem là "bến" rước khách. Hàng trăm hành khách đứng ngồi bên vệ đường với lỉnh kỉnh hành lý mang theo. Có vài người còn đem cả cây mai vàng miền Nam về quê làm quà Tết. Liên tục những chiếc xe khách tấp vào "bến", ngay lập tức lơ xe nhảy xuống mời gọi, kể cả níu kéo khách. Trong số những xe rước khách tại đây, có xe dán bảng xuất bến từ bến xe miền Đông nhưng cũng có xe chỉ có biển ghi nơi đến. Đó chính là những chiếc "xe dù". Những hành khách mà chúng tôi gặp, phần lớn quê ở miền Trung và các tỉnh phía Bắc. Họ là những lao động xa quê hàng năm trời vì việc mưu sinh.

Xe "dù" đón khách ở cầu Suối Linh.

Ông Trần Hữu Thông, 45 tuổi, quê tỉnh Hải Dương, hiện đang làm việc tại Công ty Cát Tường (KCN Nhơn Trạch) cùng hai người bà con tỏ vẻ mệt mỏi vì chờ xe gần 2 giờ đồng hồ. Thực tế, xe về các tỉnh phía Bắc liên tục ghé vào, nhưng do giá quá cao hoặc nghi ngờ xe "bán khách" nên mọi người cố gắng chờ đợi đón được xe đàng hoàng. Chiếc xe khách biển số 29V.4796 đi Hà Nội tấp vào, người lơ xe nhanh nhẹn nhảy xuống xe và hỏi "Các bác đi đâu?". "Đi Hải Dương, bao nhiêu tiền?". "Mỗi người 420 ngàn đồng (vé tại bến chỉ có 260 ngàn đồng). Đi nhanh lên không Công an đến bây giờ!", vừa nói, người lơ vội vàng xách mấy túi xách nằm dưới đất. Ông Thông vội vàng giật lại hành lý và cho biết không thể lên xe vì giá quá cao. Xe 29V... vừa đi khỏi, ngay lập tức xe 18T.2783 đi Hải Hậu-Nam Định trờ tới, ông Thông và người nhà cũng lắc đầu vì giá lên đến 320 ngàn đồng/người. Thêm vào đó, một cô bé bán hàng rong từ trên xe xuống nói nhỏ với chúng tôi, là xe đã hết chỗ ngồi. Nói về chuyện cơ cực của những chuyến xe đường dài vào mỗi dịp tết, ông Thông mới chỉ nhìn những chiếc xe khách trên mui chất đầy hành lý và xe hai bánh đủ thấy khách từ Đồng Nai trở ra nếu muốn đi phải ngồi "ghế phụ", hoặc ngồi dưới sàn xe. Mặt khác, "chiêu" kiếm tiền của những chiếc "xe dù" hoặc xe Nam-Bắc khách đi tỉnh nào cũng rước, kể cả việc giao kèo chở khách về đến nhà mới lấy tiền. Thế nhưng trên đường đi, những xe này không ngần ngại "bán khách" cho xe khác. Một chủ quán giải khát ở gần cầu Suối Linh lắc đầu khi nhìn những chuyến xe đường dài không còn ghế trống nhưng vẫn tiếp tục đón khách...

Trên đường tuần tra kiểm soát dọc tuyến QL1 từ ngã tư Vũng Tàu đến Hố Nai, Đại úy Kiều Sơn Ngọc (thuộc Đội cảnh sát trật tự, Công an Đồng Nai) cho biết, lâu nay ở xa lộ Hà Nội có những điểm hành khách hay đứng đón xe như ngã tư Vũng Tàu, khu vực cầu Suối Linh và ngã tư AMATA. Vào những ngày cuối năm âm lịch, lượng người làm việc ở Đồng Nai về quê ăn Tết rất đông trong khi các loại xe khách dừng đỗ bừa bãi và tranh giành khách gây nên cảnh bát nháo và hết sức phức tạp. Thời gian gần đây, tại ngã tư AMATA và ngã tư Vũng Tàu luôn có Tổ CSGT làm nhiệm vụ nên việc đón khách không đúng nơi quy định giảm hẳn. Tuy nhiên, khu vực cầu Suối Linh lại là điểm có nhiều khách tập trung. Điều đáng chú ý là khu vực này nằm dưới dốc nên rất nguy hiểm đối với người đi đường nếu xe xảy ra sự cố mất an toàn. Mỗi khi có mặt cảnh sát giao thông hoặc cảnh sát trật tự thì "xe dù" không dám xuất hiện tình trạng đón khách dọc đường cũng giảm hẳn. Nhưng khi lực lượng này đi khỏi, tình trạng lộn xộn lại tái diễn.

* Làm sao hạn chế "xe dù", "xe nhét"?

Nhận định về tình hình xe khách trong những ngày tới, Chánh thanh tra Sở Giao thông-vận tải Trương Ty cho rằng, Đồng Nai mới là tỉnh đầu mối vì lượng hành khách từ đây về quê miền Trung và miền Bắc rất nhiều. Khoảng từ 20 Tết trở đi, lượng hành khách sẽ tăng cao, bởi thời điểm đó vé tàu hỏa hầu như không còn. Để hạn chế thấp nhất tình trạng "xe dù", "xe nhét", ngày 15-1, lực lượng Thanh tra giao thông (TTGT) đã triển khai công tác tuần tra kiểm soát trước, trong và sau Tết Nguyên đán Mậu Tý. Theo kế hoạch, TTGT sẽ thực hiện nhiệm vụ tại các tuyến QL, nhất là QL1 và những điểm "bến cóc". Trong đó, TTGT sẽ đặc biệt chú ý đến những xe khách đường dài, xe không bến và những điểm xe khách không được phép dừng rước khách. Đối với những xe chở quá lượng người quy định, xe không có bến thì tùy theo trường hợp sẽ bị xử phạt nghiêm khắc. Nói về biện pháp xử lý xe khách vi phạm, ông Ty nhấn mạnh:"Trong bối cảnh hiện nay, khi mà lượng xe chưa thế đáp ứng được nhu cầu của hành khách thì đây quả là một vấn đề nan giải mà nhiều năm qua chúng ta chưa giải quyết thỏa đáng. Do đó, nếu xử lý các trường hợp vi phạm, chúng tôi sẽ xem xét yếu tố khách quan và có tình có lý. Ví dụ, xe chỉ chở dư một vài khách thì có thể châm chước. Ngoài ra, các lỗi vi phạm khác mà làm ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc đe dọa tính mạng hành khách, chắc chắn chúng tôi không thể bỏ qua!".

Những người xa xứ chờ đón xe mà chúng tôi có dịp tiếp xúc, đang rất nóng lòng mong sớm về lại quê hương sum họp với gia đình sau thời gian dài bôn ba vất vả. Trên khuôn mặt mỗi người phảng phất nét âu lo về một cuộc hành trình dài nếu không may đón phải "xe dù" hoặc "xe nhét".

Tạ Nguyên