Vẫn loay hoay với cai nghiện rồi tái nghiện

Bên cạnh đấu tranh trấn áp tội phạm ma túy, công tác cai nghiện bằng các mô hình, biện pháp đa dạng đã được thực hiện. Nhưng xem chừng cách làm như lâu nay vẫn chưa đủ sức đưa người nghiện ra khỏi "vũng lầy" ma túy.

* Hiểm họa ma túy đã có mặt khắp nơi

Số liệu thống kê cho biết, đến tháng 6-2009, toàn tỉnh có 1.341 người nghiện ma túy. Đối tượng nghiện ma túy hiện nay chủ yếu sử dụng heroin qua đường tiêm chích trực tiếp vào cơ thể. Người nghiện ngày càng trẻ hóa (lứa tuổi thanh thiếu niên chiếm đến 87%) và tập trung chủ yếu vào nhóm có trình độ văn hóa thấp, đối tượng có tiền án, tiền sự, người không có nghề nghiệp và không có thu nhập ổn định.

Hiểm họa ma túy đã có mặt ở tất cả huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh, với 124/171 xã, phường có người nghiện. Trong đó, TP.Biên Hòa có 25/26 phường, xã; huyện Thống Nhất có 9/10 xã; Trảng Bom 16/17 xã; Long Thành có 12/18 xã có người nghiện. Ngay như huyện Nhơn Trạch đang chuyển mình từ nông thôn lên đô thị thì ma túy đã len lỏi vào lớp người trẻ tuổi ở cả 12/12 xã của địa phương.

Kéo theo số người nghiện tăng là những âu lo về các loại tệ nạn xã hội, hiểm họa HIV/AIDS, các vụ phạm pháp hình sự để thỏa mãn cơn ghiền, gia đình đổ vỡ, tan nát vì ma túy... Theo một số cán bộ điều tra Công an tỉnh cho biết, tình trạng trộm cắp, cướp giật tài sản hiện chiếm tỷ lệ cao trong các vụ phạm pháp hình sự trên địa bàn tỉnh một phần do các đối tượng nghiện ma túy gây ra. Mới đây, Tòa án nhân dân tỉnh mở phiên tòa xét xử băng chuyên trộm cắp két sắt tại các tiệm vàng do Phạm Văn Phương (quê ở TP.Hải Phòng) tổ chức cho thấy, băng nhóm này đã gây ra hàng loạt vụ trộm cắp với số tiền lên đến hàng tỷ đồng chỉ nhằm để ăn chơi, hút chích ma túy.

* Vẫn loay hoay với "bài toán" khó!

Cai nghiện phục hồi cho người nghiện luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm bên cạnh công tác truy quét, tấn công tội phạm, chặt đứt nguồn cung cấp ma túy. Được biết, hàng năm có hơn 500 người nghiện ma túy được tổ chức cai nghiện dưới các hình thức tự nguyện hoặc bắt buộc tại gia đình, cộng đồng, trung tâm cai nghiện dân lập và trung tâm giáo dục, chữa bệnh lao động xã hội của tỉnh... Nhưng qua công tác đấu tranh phòng, chống ma túy nói chung, việc cai nghiện phục hồi cho các đối tượng nghiện nói riêng hiện chỉ mới dừng ở bước kiềm chế chứ chưa đủ sức để ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn ma túy ra khỏi cộng đồng dân cư, xã hội. Tình trạng cai nghiện rồi lại tái nghiện vẫn tiếp diễn.

Nhìn nhận thực tế này, Chi cục trưởng Chi cục phòng chống tệ nạn xã hội Nguyễn Như Hải cho rằng, công tác cai nghiện phục hồi vẫn chưa đạt hiệu quả cao là do công tác tuyên truyền chưa đi vào chiều sâu, nhất là đối với người nghiện, nhóm đối tượng có nguy cơ cao (giới trẻ bỏ học, chơi bời lêu lỏng, bỏ nhà đi bụi...). Đó là chưa kể một số phụ huynh còn thiếu hợp tác, che giấu khi biết con em mình bị nghiện vì sợ xấu hổ... Công tác quản lý địa bàn hiện nay chưa chặt chẽ để các đối tượng sau cai nghiện đi đâu, làm gì không rõ; số đối tượng từ nơi khác đến chưa nắm sát khiến tội phạm mua bán ma túy có cơ hội hoạt động dẫn đến tỷ lệ tái nghiện cao. Ngoài ra, việc giải quyết việc làm, hỗ trợ vốn sản xuất, chăn nuôi cho những người tái hòa nhập cộng đồng ở các xã, phường tuy có làm nhưng số lượng giải quyết chưa nhiều nên chưa tạo được sức mạnh góp phần hạn chế tình trạng tái nghiện.

Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận rằng, với công tác cai nghiện ma túy, ngoài sự hỗ trợ, giúp đỡ của xã hội và gia đình thì chính người nghiện phải ý thức được tác hại của ma túy để xây dựng cho mình quyết tâm, nỗ lực khắc chế sự ham muốn của bản thân để chống chọi với ma túy. "Cùng với việc đấu tranh truy quét các tụ điểm, đối tượng tội phạm ma túy làm trong sạch địa bàn thì còn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể (nhất là ở địa bàn cơ sở) trong việc quản lý, giúp đỡ người nghiện ma túy hoàn lương ổn định cuộc sống, cũng như các đối tượng có nguy cơ cao xa lánh trước sự "lôi kéo" của hiểm họa ma túy..." - ông Hải kiến nghị.

Phạm Mai