KTS Khương Văn Mười, nguyên Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam: Nhà ở xã hội cũng cần kiến trúc đẹp

Vừa qua, lần đầu tiên UBND tỉnh tổ chức cuộc thi tuyển thiết kế mẫu công trình nhà ở công nhân, nhà ở xã hội (NƠXH) trên địa bàn Đồng Nai. Cuộc thi nhằm tìm phương án thiết kế nhà ở đáp ứng các tiêu chí đẹp, bền, rẻ.

KTS Khương Văn Mười (trái), nguyên Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam trao đổi với thành viên Hội đồng Giám khảo cuộc thi Thiết kế nhà ở công nhân, nhà ở xã hội do UBND tỉnh tổ chức

Liên quan đến cuộc thi, KTS KHƯƠNG VĂN MƯỜI, nguyên Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giám khảo cuộc thi đã có những chia sẻ với Báo Đồng Nai.

Tâm huyết tạo ra những căn nhà ở chất lượng

* Đây là lần đầu tiên Đồng Nai tổ chức cuộc thi tìm kiếm thiết kế mẫu công trình nhà ở công nhân, NƠXH. Ông đánh giá như thế nào về chủ trương này?

- Nhà ở công nhân, NƠXH đang là vấn đề “nóng” của nhiều địa phương, trong đó có Đồng Nai. Thời gian qua, Tỉnh ủy đã ban hành nghị quyết, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện nghị quyết với mục tiêu thực hiện 10 ngàn căn NƠXH. Ngoài ra, UBND tỉnh còn tổ chức cuộc thi tuyển thiết kế mẫu công trình nhà ở cho từng loại hình. Tôi đánh giá cao tâm huyết và mong muốn tạo ra những căn nhà ở tốt cho người có thu nhập thấp của lãnh đạo tỉnh.

Cuộc thi đã nhận được sự quan tâm của nhiều kiến trúc sư, nhà đầu tư bất động sản và các đơn vị thi công xây dựng. Trong đó, giám khảo đều là những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực kiến trúc, quản lý nhà nước. Các công trình kiến trúc đem đến cuộc thi có sự tham gia của nhiều người; có tham khảo, kế thừa và phát triển thiết kế có tiếng trong và ngoài nước.

* Mới đây, Đồng Nai đã có quyết định công nhận 4 sản phẩm đoạt giải. Là Chủ tịch Hội đồng Giám khảo, ông đánh giá như thế nào về kết quả cuộc thi?

- Hội đồng Giám khảo chúng tôi đánh giá, xếp hạng các tác phẩm dự thi dựa vào các tiêu chí Ban tổ chức đưa ra. Đó là tiêu chí về giải pháp tổ chức mặt bằng tổng thể, giải pháp mặt bằng kiến trúc, giải pháp thi công và ý tưởng thiết kế đặc biệt (kiến trúc xanh, tiết kiệm năng lượng). Việc công nhận kết quả và chọn công trình trao giải là thẩm quyền của Ban tổ chức cuộc thi.  

Vì là cuộc thi, thời gian chuẩn bị có hạn nên từng thiết kế đều có những ưu - nhược điểm nhất định. Tôi cho rằng, sau cuộc thi này, Ban tổ chức, Sở Xây dựng cần tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh để có phương án thiết kế tốt nhất. Phương án đó phải phù hợp với không gian kiến trúc và phát huy được tối đa công năng. Đảm bảo yếu tố bền, đẹp, giá rẻ để người dân tiếp cận được.

NƠXH cũng cần kiến trúc đẹp

* Từng làm Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP.HCM, Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, ông đánh giá như thế nào về thiết kế NƠXH, nhà ở công nhân?

- Tôi không dám nói mình biết nhiều công trình kiến trúc nhưng đúng là thời gian qua rất ít địa phương quan tâm tổ chức cuộc thi tìm kiếm ý tưởng thiết kế mẫu nhà ở công nhân, NƠXH. Vì không có nhiều cuộc thi nên không có sự cạnh tranh, không có cơ sở để lựa chọn phương án tốt hơn. Phần lớn các công trình hiện hữu là chủ thầu có được bản vẽ nào thì sử dụng thiết kế đó dẫn đến nhiều dự án bố trí không gian sống chưa khoa học, chưa hợp lý và tính thẩm mỹ chưa cao.

Hiện nay, một số địa phương đã quan tâm nhiều hơn đến công tác tư vấn, thiết kế cho các công trình nhà ở dành cho người có thu nhập thấp. Việc này sẽ từng bước khắc phục được hạn chế từ công trình, dự án trước.

Một kiến trúc nhà ở xã hội tại cuộc thi thiết kế nhà ở công nhân, nhà ở xã hội do UBND tỉnh tổ chức

* Theo ông, một công trình NƠXH như thế nào được cho là đẹp?

- Quan điểm cái đẹp của mỗi người một khác nhưng với tôi, một căn nhà ở đẹp trước hết phải phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Đối với nhà ở công nhân, NƠXH, công trình đẹp phải đáp ứng tiêu chuẩn về xây dựng và phù hợp với túi tiền của người sử dụng. Chính vì yếu tố này mà nhà đầu tư phải bỏ chất xám vào khâu tư vấn, thiết kế làm sao phát huy được tối đa công năng. Về vật liệu xây dựng, phải sử dụng loại sẵn có tại địa phương, vật liệu tái chế để giảm chi phí vận chuyển, thi công nhanh, dễ bảo trì, bảo dưỡng khi đi vào hoạt động. Về nội thất, không nhất thiết đầu tư quá nhiều chi tiết làm chiếm dụng không gian, khiến giá vượt tầm của người thuê, mua nhà.

* Việc Đồng Nai tổ chức cuộc thi có phải là giải pháp nâng cao chất lượng công trình nhà ở cho người có thu nhập thấp?

- Tôi cho là như vậy, bởi khi có nhiều thiết kế thì chúng ta sẽ lựa chọn được phương án tối ưu hơn, tận dụng ưu điểm của từng thiết kế. Rồi trên cơ sở thiết kế mẫu triển khai trước, các thiết kế sau loại bỏ dần những tồn tại, hạn chế.

Hiện nay, đời sống đã phát triển và người dân cũng quan tâm nhiều hơn đến không gian sống của mình. Các công trình có diện mạo kiến trúc đẹp, công năng phù hợp với nhu cầu sử dụng và có không gian công cộng cho cư dân không phải là đòi hỏi cao. Quá trình triển khai các dự án về sau cần phải quan tâm chất lượng về kiến trúc, xây dựng và hạ tầng dân sinh. Như vậy, sẽ tạo ra không gian sống tốt cho người dân, kéo dài “tuổi thọ” công trình.

Ban Mai