Khai thác nguồn thu thuế giá trị gia tăng trên các lĩnh vực

Năm 2025, một số chính sách mới trong quản lý, thu thuế giá trị gia tăng (GTGT) được áp dụng nhằm bảo đảm sự công bằng, minh bạch và tăng thu ngân sách nhà nước (NSNN).

Những quy định hàng hóa mới về thuế giá trị gia tăng sẽ tác động lên người tiêu dùng. Trong ảnh: Các mặt hàng tiêu dùng đang được hưởng hỗ trợ thuế giá trị gia tăng tại hệ thống siêu thị. Ảnh: N.Liên

Cụ thể như: Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thu thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu trị giá dưới 1 triệu đồng được gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có hiệu lực từ ngày 18-2-2025; Luật Thuế GTGT năm 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025 với 6 điểm mới liên quan đến thu thuế GTGT.

Quản lý các nguồn thu từ giao dịch mua bán hàng hóa nhỏ

Thu thuế GTGT đối với hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng gửi qua chuyển phát nhanh theo Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là chính sách thuế GTGT đầu tiên có hiệu lực trong năm 2025, được đánh giá là bước đi quan trọng nhằm đảm bảo tính công bằng trong hệ thống thuế, phù hợp với xu hướng quốc tế và góp phần tăng thu NSNN. Để chính sách thu thuế được triển khai hiệu quả, một số chuyên gia lĩnh vực tài chính cho rằng, ngành hải quan cần xây dựng giải pháp, hạ tầng công nghệ hiện đại để quản lý.

Ông Nguyễn Phước Hải, nhân viên thực hiện các dịch vụ thủ tục hải quan đối với hàng hóa lĩnh vực xuất, nhập khẩu, chia sẻ quy định mới về thu thuế đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng là một trong những giải pháp thiết thực, đúng với diễn biến thị trường, giao dịch thương mại hiện nay. Quy định này ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới. Đặc biệt là những kênh thương mại điện tử xuyên quốc gia sẽ tăng sự giám sát thu thuế.

Ông Hải cũng nhận định, thực tế thị trường giao dịch qua các trang thương mại điện tử hiện nay rất lớn và đang ngày càng phát triển. Do đó, quy định thu thuế GTGT đối với hàng hóa có giá trị dưới 1 triệu đồng bảo đảm sự công bằng, mặc dù quy định này có thể sẽ gây tình trạng tăng giá các món hàng bán trên các sàn thương mại điện tử.

Theo thống kê sơ bộ từ Cục Hải quan, năm 2023, tổng trị giá nhập khẩu hàng hóa có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng qua dịch vụ chuyển phát nhanh đạt trên 27,7 ngàn tỷ đồng. Nếu áp dụng thuế GTGT, nguồn thu này sẽ đóng góp vào NSNN trên 2,7 ngàn tỷ đồng. Đây sẽ là một nguồn thu đáng kể.

Theo các chuyên gia kinh tế, việc bãi bỏ quy định miễn thuế GTGT đối với hàng hóa có giá trị nhỏ không chỉ góp phần bổ sung nguồn NSNN, mà còn thúc đẩy sự cạnh tranh của hàng hóa trong nước với hàng hóa nhập khẩu. Bên cạnh đó, việc áp thuế đối với hàng hóa giá trị nhỏ còn tăng công tác quản lý nhà nước đối với các mặt hàng, tạo hành lang pháp lý ban đầu trong phòng, chống gian lận thương mại, trốn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu nói chung và hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ nói riêng.

Trong 2 tháng đầu năm, Đồng Nai khai thác hiệu quả một số nguồn thu thuế GTGT với tổng giá trị hơn 93 tỷ đồng. Trong đó, một số công ty kinh doanh các mặt hàng phục vụ cho các nhu cầu ăn uống, giải trí, mua sắm đầu năm có số nộp tăng so với cùng kỳ năm 2023. Cụ thể, Công ty CP Chăn nuôi C.P Việt Nam nộp thuế GTGT 31 tỷ đồng; Công ty TNHH Điện máy Aqua Việt Nam nộp thuế GTGT 33 tỷ đồng; Công ty CP Vinacafé Biên Hòa nộp 20 tỷ đồng…

Nhiều điểm mới trong Luật Thuế GTGT

Bên cạnh chính sách áp dụng thu thuế GTGT đối với các giao dịch hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV diễn ra cuối năm 2024 đã thông qua Luật Thuế GTGT (sửa đổi), có hiệu lực từ ngày 1-7-2025.

Theo Luật Thuế GTGT sửa đổi mới, bên cạnh những quy định hiện hành, luật còn có một số điểm mới được sửa đổi, bổ sung. Những nội dung này chủ yếu liên quan đến người nộp thuế, đối tượng không chịu thuế GTGT, giá tính thuế, thuế suất, khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Ông Trần Quảng Ninh (Trưởng phòng Tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế, Chi cục Thuế khu vực XV) cho biết, Luật Thuế GTGT năm 2024 có 6 điểm mới nổi bật liên quan đến quy định về người nộp thuế, đối tượng không chịu thuế GTGT, giá tính thuế, thuế suất, khấu trừ thuế GTGT đầu vào và hoàn thuế GTGT.

Cụ thể, đối với người nộp thuế, luật bổ sung quy định về người nộp thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số. Đối với quy định về các đối tượng không chịu thuế GTGT, luật có một số điểm mới được dư luận quan tâm. Trong đó, quy định về các doanh nghiệp, hợp tác xã mua sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường bán cho doanh nghiệp, hợp tác xã khác thì không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT nhưng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Ngoài ra, quy định mới còn nâng mức doanh thu hàng năm không chịu thuế GTGT của hộ, cá nhân kinh doanh từ 100 triệu đồng lên 200 triệu đồng…

Để công tác thu NSNN năm 2025 đạt các chỉ tiêu được giao, Phó chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực XV Nguyễn Toàn Thắng cho biết, ngay từ đầu năm, ngành thuế đã tăng cường kiểm tra, giám sát kê khai thuế của người nộp thuế. Bên cạnh đó, ngành thuế cũng thực hiện có hiệu quả Luật Quản lý thuế, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí và thu khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật, trong đó tập trung khai thác nguồn thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh.    

   Ngọc Liên