Cơ hội để xuất khẩu nông sản vào thị trường Halal

Năm 2023, giao thương giữa Việt Nam với 10 đối tác là thành viên Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) đạt 45,7 tỷ USD. Việt Nam có nhiều lợi thế đẩy mạnh xuất khẩu nông sản qua thị trường Halal vì có vị trí địa lý gần.

Các nông sản thế mạnh có chứng nhận Halal của Đồng Nai được trưng bày tại Hội nghị kết nối tiêu thụ nông sản Đồng Nai với thị trường Halal vừa tổ chức tại thành phố Biên Hòa. Ảnh:B.Nguyên

Nhiều doanh nghiệp (DN) của Đồng Nai đã có kinh nghiệm xuất khẩu nông lâm, thủy sản vào thị trường Halal. Bên cạnh đó, tỉnh cũng rất quan tâm, tạo điều kiện về chính sách, tăng cường xúc tiến thương mại để DN đẩy mạnh xuất khẩu nông sản vào thị trường Halal.

Thị trường giàu tiềm năng

Với khoảng 1,94 tỷ dân, chiếm 1/4 dân số thế giới và dự báo tiếp tục tăng nhanh trong thời gian tới, các nước Hồi giáo là thị trường tiêu thụ nông sản còn rất giàu tiềm năng. Năm 2022, quy mô nền kinh tế Halal toàn cầu đạt 7 ngàn tỷ USD; dự kiến tăng lên mức 10 ngàn tỷ USD trước năm 2028. Dự báo, thị trường Halal đạt mức tăng từ 6-8%/năm nhờ dân số, mức chi tiêu tăng.

Các quốc gia Hồi giáo đông dân nhất thế giới như: Indonesia, Malaysia, khu vực Nam Á, Pakistan, Bangladesh... đang có nhu cầu nhập khẩu nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam với số lượng lớn. Đồng Nai có nhiều nông sản chủ lực như: cà phê, hạt tiêu, hạt điều, trái cây, rau củ, thịt heo, gà, trứng... đều là những mặt hàng nông sản xuất khẩu tốt vào thị trường Halal. Nhiều DN trên địa bàn tỉnh đã tham gia xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao sang các thị trường Trung Quốc, Bắc Á, châu Âu, Mỹ và tiếp tục mở rộng xuất khẩu vào thị trường Halal.

Theo Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Trần Lâm Sinh, Đồng Nai sẽ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, quảng bá, tuyên truyền nhằm đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường Halal. Đồng Nai có người Hồi giáo sinh sống, đây là lực lượng lao động sẵn có, cần đào tạo chuyên nghiệp để có nguồn nhân lực vận hành và duy trì hệ thống đảm bảo Halal cho các DN hiện thiếu nhân lực.

Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Trần Lâm Sinh cho biết, toàn tỉnh có 25 DN đã có chứng nhận Halal và đã xuất khẩu các sản phẩm như: hạt điều, hạt tiêu, trái cây sấy, rau, củ sấy, thạch dừa, bột gạo… sang các thị trường Malaysia, Indonesia, Philippines, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Trung Đông… DN trên địa bàn tỉnh đã xuất khẩu nông lâm, thủy sản Halal vào các nước có các tiêu chuẩn khắt khe như: Mỹ, châu Âu, Nhật Bản. Đây là những điều kiện thuận lợi để nông sản Đồng Nai mở rộng xuất khẩu vào thị trường Halal.

Mong được kết nối

Tuy có nhiều thuận lợi để đẩy mạnh xuất khẩu nông sản vào thị trường Halal nhưng đây vẫn là thị trường mới với nhiều khó khăn, thách thức khi DN muốn tham gia. Cụ thể, DN vẫn thiếu thông tin và kiến thức về thị trường, tính chất tôn giáo riêng của người Hồi giáo. Các tiêu chuẩn áp dụng cho sản phẩm, dịch vụ Halal không có sự thống nhất trong phạm vi quốc tế hay khu vực, mỗi quốc gia lại có yêu cầu riêng về tiêu chuẩn Halal đối với hàng nhập khẩu và đây là rào cản không nhỏ. Ngoài ra, chi phí đầu tư trang thiết bị, dây chuyền sản xuất, nguồn nguyên liệu an toàn trong các khâu từ đóng gói, vận chuyển, bảo quản… theo tiêu chuẩn Halal thường cao hơn so với sản xuất, xuất khẩu sản phẩm thường. Trong khi đa số DN Việt Nam là DN nhỏ và vừa nên đều gặp hạn chế về vốn.

Ông Trần Văn Tân Cương, Giám đốc Công ty Halal Quốc gia Việt Nam (Thành phố Hồ Chí Minh) cho hay, thị trường Halal còn rất giàu tiềm năng nên từ đầu năm đến nay, các bộ, ngành của Việt Nam đã tổ chức rất nhiều chương trình hội thảo, xúc tiến thương mại, xúc tiến du lịch về Hồi giáo nhằm thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm Halal của Việt Nam. Để xâm nhập tốt vào thị trường hồi giáo, DN không chỉ hiểu về thị trường mà cần hiểu cả văn hóa, thị hiếu, nhu cầu của khách hàng.

Dưới góc nhìn của DN sản xuất, bà Trần Hồng Lâm, Trưởng phòng Xuất khẩu của Công ty CP Cà phê Olympic (nhà máy sản xuất ở huyện Nhơn Trạch) chia sẻ, các sản phẩm Halal đáp ứng nhiều tiêu chí về an toàn thực phẩm, bảo đảm sức khỏe, chất lượng, xanh, sạch, có đạo đức trong chế biến và góp phần bảo vệ môi trường. Chính vì vậy, sản phẩm đạt chứng nhận Halal không chỉ xuất khẩu tốt mà người tiêu dùng trong nước cũng ngày càng quan tâm chọn sử dụng dòng sản phẩm chất lượng cao này. Khó khăn với DN là hiện nay là hoạt động xúc tiến thương mại chuyên về thị trường Halal còn ít nên chưa có nhiều DN kết nối trực tiếp được với các đối tác tại thị trường Halal.

 Bình Nguyên