Vùng trồng dược liệu quý trong lòng đô thị sân bay

Cây trinh nữ Crila (thuộc loài trinh nữ hoàng cung) đang được Tổng giám đốc Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược (tỉnh Bình Dương), TS-DS Nguyễn Thị Ngọc Trâm nghiên cứu, xây dựng và phát triển. Từ năm 1999, doanh nghiệp (DN) này đã đầu tư vùng trồng cây trinh nữ Crila tại xã Long Phước, huyện Long Thành với quy mô hơn 18 hécta.

Công nhân của Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược thu hoạch cây trinh nữ Crila. Ảnh: B.Nguyên

Điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của vùng đất Long Thành trồng được cây trinh nữ Crila với hoạt chất trong cây đạt cao, cây trồng sinh trưởng tốt. Nhu cầu về nguồn cây dược liệu Crila tăng cao, Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược có kế hoạch liên kết, chuyển giao giống, kỹ thuật trồng cho nông dân để nhân rộng vùng trồng giống cây dược liệu quý này.

Vùng trồng dược liệu quý

Giám đốc vùng trồng cây trinh nữ Crila của Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược tại Đồng Nai Nguyễn Kim Mạnh cho biết, dự án trồng cây dược liệu này được nghiên cứu bài bản theo đề tài nghiên cứu cấp Bộ Y tế từ những năm 1990. Đây là dự án nghiên cứu rất công phu của TS-DS Nguyễn Thị Ngọc Trâm. Bà đã lựa chọn giống hoang dã, trồng thử nghiệm trên nhiều vùng đất khác nhau như: Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bà Rịa - Vũng Tàu, Thành phố Hồ Chí Minh, huyện Định Quán ở Đồng Nai...

Khi trồng thử nghiệm tại xã Long Phước (huyện Long Thành) với thổ nhưỡng đất pha cát, cách vùng biển không quá xa, đón hướng gió biển, có nguồn nước sạch rất phù hợp cho cây trồng này phát triển. Đặc biệt nhất, cây trinh nữ Crila trồng tại huyện Long Thành cho hoạt chất đạt cao nên DN chọn địa phương này đầu tư vùng trồng với quy mô lớn. DN cũng đã nghiên cứu để xây dựng quy trình chuẩn trong trồng, chăm sóc và thu hái dược liệu theo đúng nguyên tắc, tiêu chuẩn GACP-WHO (Thực hành tốt trồng trọt và thu hái cây thuốc theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới).

Loại dược liệu sạch này là nguyên liệu chính trong bào chế và sản xuất ra thuốc Crila dưới dạng viên nang, đang được bán phổ biến trong hệ thống nhà thuốc trên cả nước trong điều trị u xơ tiền liệt tuyến, u xơ tử cung và buồng trứng. Hiện TS-DS Nguyễn Thị Ngọc Trâm vẫn đang có nhiều công trình nghiên cứu thêm các sản phẩm dược phẩm từ nguồn dược liệu cây trinh nữ Crila.

Nhà máy sản xuất thuốc của Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược đã được Cục Quản lý dược - Bộ Y tế cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GMP-WHO (Thực hành tốt sản xuất thuốc), GLP (Thực hành tốt phòng kiểm nghiệm thuốc), GSP (Thực hành tốt bảo quản thuốc).

Liên kết mở rộng vùng trồng

Quỹ đất sản xuất dược liệu của Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược ngày càng bị thu hẹp do huyện Long Thành phát triển lên đô thị, ưu tiên quỹ đất làm các dự án đường cao tốc và các dự án xây dựng khác. Theo đó, diện tích đất trồng cây trinh nữ Crila của DN đến nay chỉ còn lại hơn 10 hécta, trong khi nhu cầu về nguồn dược liệu này lại tăng nhanh theo từng năm.

Ông Nguyễn Kim Mạnh nhận xét, trước đây, vùng trồng cây dược liệu do DN đầu tư để đảm bảo kiểm soát được 100% nguồn dược liệu đầu vào. Đến nay, nhu cầu về nguồn dược liệu này ngày càng lớn, trong khi quỹ đất sản xuất của DN bị thu hẹp dần. Vì vậy, DN đang xây dựng kế hoạch liên kết với nông dân có quỹ đất phù hợp tại địa phương, chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch để nhân rộng diện tích cây dược liệu này. DN sẽ bao tiêu sản phẩm cho nông dân.

Quy trình trồng, chăm sóc cây trinh nữ Crila không có quá nhiều khác biệt so với các cây nông nghiệp khác. DN đã xây dựng được quy trình thao tác chuẩn cho tất cả các công đoạn, từ khâu sản xuất giống, làm đất, trồng, chăm sóc, xử lý sâu bệnh, thời điểm thu hoạch... Cây trồng này chỉ có một loại sâu chuyên biệt. Việc xử lý sâu này chủ yếu phải bắt bằng tay và có hoạt chất riêng sử dụng thiên địch để diệt con sâu cái chứ không can thiệp bằng thuốc bảo vệ thực vật, nhằm đảm bảo nguồn dược liệu sạch.

Bà Đoàn Thị Ngọc, người có hơn 20 năm kinh nghiệm trồng cây trinh nữ Crila của Công ty CP Dược phẩm Thiên Dược, chia sẻ: “Trước khi vào làm công nhân trồng cây dược liệu, tôi ở nhà làm nội trợ. Khi vào làm việc, tôi được đào tạo kỹ thuật trồng, chăm sóc cây dược liệu trinh nữ Crila. Tuy trồng, chăm sóc cây dược liệu này không khó nhưng người trồng phải chăm chỉ, vì trồng theo hướng hữu cơ, sử dụng phân hữu cơ, bỏ công bắt sâu, làm cỏ thủ công”.   

            Bình Nguyên