Sẽ được xây dựng công trình trên đất nông nghiệp

Đây là quy định UBND tỉnh đang hoàn thiện nhằm tháo gỡ vướng mắc cho các trang trại, nhà vườn muốn xây dựng nhà ở tạm, kho chứa vật tư, cơ sở sơ chế nông nghiệp hoặc xây dựng công trình thiết yếu phục vụ phát triển du lịch sinh thái vườn.

Mô hình Phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái ở huyện Xuân Lộc. Ảnh:H.Lộc

Xây dựng công trình trên đất nông nghiệp là nhu cầu cần thiết nhưng phải tuân thủ quy định để không làm ảnh hưởng đến quy hoạch, canh tác.

Diện tích xây dựng không quá 500m2

UBND tỉnh đang hoàn chỉnh dự thảo Quyết định quy định diện tích đất sử dụng để xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

Tại dự thảo quyết định này, tỉnh đưa ra 4 điều kiện. Đó là, công trình xây dựng không làm ảnh hưởng đến công trình thủy lợi, công trình đê điều, giao thông nội đồng, diện tích đất sản xuất nông nghiệp liền kề. Tổ chức, cá nhân có quy mô diện tích đất sản xuất nông nghiệp tập trung lớn hơn diện tích theo hạn mức giao đất đối với từng loại đất. Tỷ lệ diện tích công trình xây dựng tối đa 0,1% tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp được giao nhưng không vượt quá 500m2 và chỉ phục vụ sản xuất nông nghiệp. Đất để xây dựng công trình được thống kê là đất sản xuất nông nghiệp.

Quy định ban hành sẽ góp phần giảm tình trạng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Tạo điều kiện thu hút các dự án nông nghiệp hiện đại quy mô lớn, phát triển mô hình kinh tế nông - công - du lịch kết hợp.

Ông Chế Văn Thành, Trưởng phòng Kinh tế - hạ tầng huyện Cẩm Mỹ chia sẻ, đặc thù kinh tế huyện là thuần nông, dân cư sinh sống và canh tác tại vườn, rẫy nên có nhu cầu xây dựng nhà để ở và trông coi nông sản, kho chứa vật tư. Thời gian qua, huyện khá lúng túng trong việc giải quyết nhu cầu này. Việc tỉnh có quyết định và hướng dẫn cụ thể về xây dựng công trình trên đất nông nghiệp vừa đáp ứng nhu cầu của người dân, lại vừa thuận lợi cho công tác quản lý và cấp phép xây dựng ở địa phương.

Ông Trương Văn Mỹ, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp ca cao Suối Cát (huyện Xuân Lộc), chia sẻ từ năm 2021 ông đã kinh doanh mô hình du lịch trải nghiệm vườn. Ông được địa phương tạo điều kiện làm xưởng sơ chế và chế biến ca cao tại chỗ, lán dừng dân và một số tiểu cảnh phục vụ du lịch. Tuy nhiên, việc xây dựng cơ sở chế biến, điểm giới thiệu sản phẩm, nhà ăn, phòng nghỉ cho du khách vẫn khó. Khi có quy định mới chắc chắn ông sẽ đầu tư thêm công trình thiết yếu vừa phục vụ nông nghiệp vừa phục vụ du lịch sinh thái theo chủ trương khuyến khích của tỉnh.

Trên thực tế, thời gian qua, nhiều tổ chức, cá nhân có nhu cầu xây dựng công trình trên đất nông nghiệp với các mục đích như làm nhà ở, kho chứa vật tư, cơ sở sơ/chế biến hoặc phục vụ phát triển du lịch sinh thái vườn nhưng gặp khó khăn do pháp luật về đất đai, xây dựng còn chồng chéo. 

Tại Điều 178, Luật Đất đai năm 2024 đã tháo gỡ vướng mắc này. Theo đó, luật cho phép người sử dụng đất nông nghiệp được chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để sử dụng đất kết hợp đa mục đích; được sử dụng một phần diện tích đất theo quy định của UBND cấp tỉnh để xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Trên cơ sở quy định của luật đã có hiệu lực thi hành này, UBND tỉnh xây dựng quyết định quy định cho phép xây dựng công trình trên đất nông nghiệp.

Phát huy hiệu quả đất nông nghiệp

Tại dự thảo quyết định nói trên, UBND tỉnh đã quy định cụ thể đối tượng áp dụng, điều kiện, các giấy tờ cần thiết. Theo đó, tổ chức, cá nhân đang sản xuất nông nghiệp có nhu cầu xây dựng công trình gửi hồ sơ xin cấp phép đến UBND cấp huyện. Thủ tục cần có đơn đề nghị, bản sao giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp đối với khu đất xin phép xây dựng và bản mô tả sơ đồ, vị trí xây dựng công trình.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, UBND cấp huyện sẽ thẩm định hồ sơ. Có kết quả thẩm định, trong thời hạn 5 ngày sẽ ban hành văn bản chấp thuận cho phép được xây dựng công trình trên đất sản xuất nông nghiệp.

Để quyết định được triển khai có hiệu quả khi ban hành, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và môi trường theo dõi và chủ trì tổng hợp, đề xuất xử lý những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Phòng Tài nguyên và môi trường cấp huyện chủ trì, tham mưu cho lãnh đạo xem xét, cho phép xây dựng công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp. UBND cấp huyện thẩm định, cấp phép đồng thời chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp vi phạm quy định.

ThS Trương Trọng Hiểu, Trường đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng một trong những nội dung đổi mới quan trọng của Luật Đất đai năm 2024 là cho phép người sử dụng đất nông nghiệp được chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để sử dụng một phần diện tích đất xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Đây là cơ sở để địa phương ban hành quy định giúp việc quản lý và sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả.

Theo ông Nguyễn Quang Phương, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu, quy định cho phép sử dụng đất đa mục đích và xây dựng công trình trên đất nông nghiệp sẽ tạo điều kiện cho người dân trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu được sử dụng một phần đất nông nghiệp phát triển du lịch. Từ đó, phát huy tối đa hiệu quả sử dụng đất bằng việc khai thác lợi thế tài nguyên thiên nhiên khu vực ven rừng và ven hồ Trị An.

Hoàng Lộc