Nợ tiền thuế sử dụng đất trong dân tăng cao

Thời gian gần đây, tỷ lệ nợ tiền thuế sử dụng đất trong dân đang có xu hướng tăng mạnh. Tình trạng nợ thuế tăng gây khó khăn cho công tác quản lý thuế, ảnh hưởng đến kết quả thu ngân sách nhà nước của địa phương.

Người dân có thể tra cứu thông tin cá nhân trên phần mềm quản lý thuế. Ảnh: N.Liên

Theo Cục Thuế Đồng Nai, giải pháp xử lý tình trạng nợ thuế trong dân đến nay vẫn còn nan giải, bởi người nộp thuế (NNT) không phải doanh nghiệp, không sử dụng hóa đơn, không có giấy phép kinh doanh nên rất khó thực hiện cưỡng chế nợ thuế.

* Dư nợ thuế từ tiền sử dụng đất tăng dần

Đến hết tháng 4-2024, tổng nợ thuế do ngành thuế quản lý trên địa bàn tỉnh là trên 7 ngàn tỷ đồng. Trong đó, nợ tiền thuế sử dụng đất trên 1,4 ngàn tỷ đồng. Một số đơn vị chi cục thuế có số nợ tiền thuế sử dụng đất trong dân cao nhất thuộc các chi cục thuế khu vực Biên Hòa -Vĩnh Cửu trên 408 tỷ đồng, Long Thành - Nhơn Trạch trên 745 tỷ đồng và Trảng Bom - Thống Nhất trên 210 tỷ đồng.

Số nợ thuế sử dụng đất tại các chi cục tăng dần theo từng tháng. Mặc dù cũng có những đơn vị, NNT trả bớt số tiền nợ nhưng nhìn tổng thể, số dư nợ chung vẫn tăng. Chẳng hạn như, Chi cục Thuế khu vực Long Thành - Nhơn Trạch đến cuối năm 2023 số dư nợ thuế trên 700 tỷ đồng, nhưng đến hết tháng 4-2024 tăng lên trên 745 tỷ đồng. Hay Chi cục Thuế khu vực Biên Hòa - Vĩnh Cửu từ trên 391 tỷ đồng tăng lên gần 409 tỷ đồng…

Trưởng phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế (Cục Thuế Đồng Nai) Vũ Anh Cường cho biết, các chi cục thuế có số dư nợ tiền sử dụng đất tăng cao là do địa bàn quản lý thuộc khu vực đô thị, giá trị đất biến động phức tạp theo thị trường và nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất của NNT tăng mạnh. Nhiều hồ sơ tiền sử dụng đất trước thời điểm năm 2013 được xác định cho cá nhân chưa được cấp và quản lý theo mã số thuế, gây khó khăn cho việc đối chiếu, theo dõi hồ sơ. Các lý do nợ tiền sử dụng đất trong dân còn phụ thuộc vào các nguyên nhân như: giá thuế đất tăng cao trong 5 năm qua; thông tin về cá nhân chưa chính xác nên khó tìm kiếm. Đặc biệt, ngành thuế chưa có pháp lý cụ thể để thu tiền nợ thuế của cá nhân và hộ kinh doanh…

* Cần có giải pháp xử lý nợ thuế trong dân

Từ đầu năm đến nay, ngành thuế đã xử lý hàng trăm trường hợp NNT quá hạn, vi phạm nợ thuế. Trên 91% người nợ thuế được ngành thuế gửi thông báo nợ thuế. Nhiều trường hợp xử lý công khai thông tin người nợ thuế. Trong đó, trên 400 trường hợp bị cưỡng chế nợ thuế với các biện pháp cưỡng chế tài khoản và cưỡng chế hóa đơn.

Tuy nhiên, các biện pháp công khai thông tin hay cưỡng chế tài khoản và cưỡng chế hóa đơn, cũng như tạm hoãn xuất nhập cảnh chỉ áp dụng được cho NNT là doanh nghiệp, tổ chức. Đối với các hộ gia đình, cá nhân, người dân không có số tài khoản, không có hóa đơn… nên việc cưỡng chế nợ thuế rất khó.

Nhằm tìm hướng tháo gỡ, khắc phục những khó khăn trong công tác xử lý nợ thuế, Bộ Tài chính vừa ban hành công văn gửi lãnh đạo các địa phương, yêu cầu phối hợp chỉ đạo trong công tác quản lý thuế. Theo đó, Bộ Tài chính yêu cầu lãnh đạo các tỉnh, thành phố trong cả nước quan tâm chỉ đạo các ngành tăng cường chấn chỉnh tình hình nợ thuế, đặc biệt là nợ tiền thuế sử dụng đất. Bên cạnh đó, các tỉnh, thành phải thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành; thành lập ban chỉ đạo đôn đốc thu hồi nợ thuế và tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trên địa bàn, đồng thời rà soát danh sách người nợ thuế nhằm xác định các biện pháp thu hồi nợ hiệu quả… Bộ Tài chính yêu cầu các cơ quan thuế và cơ quan liên quan phối hợp cung cấp thông tin, thực hiện kịp thời những biện pháp cưỡng chế thu hồi nợ thuế hiệu quả nhất…

Chia sẻ về tình trạng nợ thuế trong dân trên địa bàn tỉnh, Cục trưởng Cục Thuế Đồng Nai Nguyễn Toàn Thắng cho hay, tình trạng nợ thuế trong dân đang tăng. Hiện nay, với những khoản nợ thuế trong dân, Cục Thuế Đồng Nai mới chỉ ra thông báo, không thể cưỡng chế thu hồi nợ vì ngành thuế không thể áp dụng biện pháp cưỡng chế tài khoản tại ngân hàng, không có hóa đơn, không có giấy phép kinh doanh.

Cục trưởng Cục Thuế Đồng Nai đề nghị tỉnh sớm có giải pháp xử lý tình trạng nợ thuế trong dân. Đối với một số doanh nghiệp khai thác khoáng sản tỷ lệ nợ thuế cũng tăng cao. Cục Thuế Đồng Nai đang có thông báo cưỡng chế, đồng thời phối hợp với Sở Tài nguyên và môi trường nhằm kéo giảm dần tỷ lệ nợ thuế, tránh nợ quá hạn tăng, ảnh hưởng tới kết quả thu ngân sách nhà nước.

Ngọc Liên