Truyền thống và phong tục điển hình của Philippines

Philippines là đất nước có nhiều truyền thống và phong tục tốt đẹp, thú vị đã được truyền qua nhiều thế hệ, luôn được đổi mới nhưng không đánh mất bản sắc văn hóa vốn có.

Vào ngày cưới, đôi tân lang - tân nương được bạn bè và người thân ném hoa giấy sinh học vào người để chúc phúc

Ý thức cộng đồng, tôn trọng người lớn tuổi, tình yêu lịch sử văn hóa… được phản ánh qua cuộc sống sôi động của người dân Philippines.

* Gia đình quan trọng nhất

Gia đình là tất cả trong đời sống văn hóa của Philippines. Không có gì lạ khi có nhiều thế hệ sống chung dưới một mái nhà. Mỗi thành viên gia đình có vai trò quan tâm, tôn trọng, gắn bó với các thành viên khác tạo thành một khối thống nhất, đoàn kết. Ngay cả khi không cùng huyết thống, những người chia sẻ mối quan hệ đều trở nên thân thiết, ví dụ: anh em họ của vợ anh trai bạn cũng là anh em họ của bạn.

* Tinh thần hợp tác

Một phong tục lâu đời của Philippines là tinh thần hợp tác và hòa hợp cộng đồng, đã bắt đầu từ thời kỳ tiền thuộc địa khi mọi người hỗ trợ nhau xây dựng nhà cửa và làng mạc. Phong tục này thể hiện tình làng nghĩa xóm giúp đỡ lẫn nhau trong bất kỳ hoàn cảnh khó khăn nào. Cả người trao và nhận sự giúp đỡ đều cảm thấy vui vẻ và háo hức - một điển hình tiêu biểu cho ý thức cộng đồng của người dân Philippines.

* Kính trọng người lớn tuổi

Người Philippines rất coi trọng lòng hiếu thảo và sự kính trọng sâu sắc đối với người lớn tuổi. Một cử chỉ thường được người trẻ tuổi thể hiện sự tôn trọng đối với người lớn tuổi là nắm bàn tay phải của người lớn tuổi vỗ nhẹ vào trán của mình. Ở các tỉnh, thông thường người già nói: “Kaawaan kang Diyos” (Cầu Chúa thương xót con), còn ở những khu vực đô thị hóa cao như ở thủ đô Manila, người lớn tuổi nói: “Bless you” hoặc “God bless you” (Chúa ban phước lành cho con).

Giáng sinh là dịp để các thế hệ trong cùng gia đình quây quần bên nhauở Philippines

* 9 ngày thánh lễ trước Giáng sinh

Là một quốc gia Công giáo chiếm ưu thế, Philippines có tổng cộng 9 ngày thánh lễ được tổ chức trước Giáng sinh. Tập tục này có từ thế kỷ XVI, được gọi là Simbang Gabi khi các nhà truyền giáo Tây Ban Nha du nhập đạo Công giáo vào Philippines. Ban đầu các ngày thánh lễ được tổ chức vào sáng sớm để nông dân có thể tham dự trước khi ra đồng. Ngày nay, dù đã có nhiều thay đổi nhưng Simbang Gabi vẫn là một lễ lớn trong chuỗi ăn mừng Giáng sinh của người Philippines.

* Bữa tiệc Noche Buena đón Giáng sinh

Bữa tiệc đón Giáng sinh của người Philippines được gọi là Noche Buena. Các thế hệ trong cùng gia đình tổ chức tiệc, quây quần bên nhau trong đêm Giáng sinh để kết nối và dành thời gian bên nhau tận hưởng khoảnh khắc trong năm có một. Các món ăn: lechon, giăm bông, pancit, sần và trái cây là một số món ăn cổ điển không thể thiếu trong bữa tiệc Noche Buena.

* Món ăn lechon ngon và nổi tiếng

Một món ăn ngon và nổi tiếng ở Philippines là lechon - heo quay, thường được nấu để ăn mừng trong các sự kiện lớn như: đám cưới, sinh nhật, lễ hội... Lechon thường có hương vị khói vì được nướng trên ngọn lửa. Da được để lại khi con heo được nướng chín. Thịt ngon ngọt và mềm, da heo chuyển sang màu vàng và giòn. Đặc biệt nhất là nước chấm, gồm các gia vị: giấm, nước tương, tỏi và ăn kèm với rau hoặc cơm.

* Cuộc đua Tsinelas

Trong ngày cưới, cô dâu chạy đi lấy đôi giày của chú rể để ở cuối lối đi, được cho là sẽ mang lại may mắn cho các cặp đôi, là cách để cô dâu bày tỏ sự háo hức bắt đầu cuộc sống mới với chồng. Trò chơi này được gọi là cuộc đua Tsinelas, bắt nguồn từ khi Philippines là thuộc địa của Tây Ban Nha. Sự thú vị và tế nhị của cuộc đua Tsinelas  trở thành truyền thống của đám cưới của người Philippines.

* Ngày lễ Araw ng mga Patay

Araw ng mga Patay là một ngày lễ của Công giáo và cũng là nền tảng cho niềm tin của người Philippines trong thời tiền thuộc địa để tôn vinh và tỏ lòng thành kính với những người thân yêu đã mất. Sự kiện này diễn ra vào ngày 1-11 hàng năm. Người Philippines đến viếng, dọn dẹp mộ của những người thân yêu, sắp hoa và thức ăn ngay bên cạnh. Ở một số khu vực của Philippines, các buổi cầu nguyện được thực hiện tại các ngôi mộ nhằm cầu xin sự ban phước của người đã khuất và cầu nguyện cho linh hồn của họ.

* Lễ hội Pahiyas

Một lễ hội sôi động kỷ niệm mùa màng bội thu mang tên Pahiyas được tổ chức vào ngày 15-5 hàng năm tại đô thị Lucban, tỉnh Quezon. Các đồ trang trí đầy màu sắc được làm từ gạo, rau và các loại nông sản khác nhau được sử dụng phổ biến. Lễ hội Pahiyas thể hiện sự đánh giá cao của người dân Philippines đối với một vụ mùa bội thu cùng với sự sáng tạo trong lao động sản xuất. Một số hoạt động thường diễn ra trong lễ hội được tổ chức sôi nổi như: thi nấu ăn, thi sắc đẹp, diễu hành đường phố…

Trong tiệc Kamayan, tất cả các món ăn đều được trải đều lên mặt lá chuối và thực khách bốc ăn

* Tiệc ăn bốc Kamayan

Kamayan là tên của một bữa tiệc truyền thống ở Philippines. Tất cả các món ăn đều được trải đều lên mặt lá chuối và thực khách ngồi xung quanh, ăn bốc. Để kỷ niệm các sự kiện quan trọng như: lễ hội, đám cưới, sinh nhật…, tiệc Kamayan không thể bỏ qua. Tiệc Kamayan thường có các món truyền thống của Philippines, bao gồm: lechon (lợn quay), adobo (thịt gà hoặc thịt lợn ngâm nước tương và nước sốt giấm)…

Một phiên bản hiện đại của truyền thống ném gạo vào đôi vợ chồng mới cưới là ném hoa giấy sinh học để chúc phúc cho họ.

* Ném gạo vào vợ chồng mới cưới

Phong tục phổ biến ở Philippines là bạn bè và người thân ném gạo về phía vợ chồng mới cưới khi rời khỏi nhà thờ và kèm theo những tiếng hò hét và lời chúc tốt đẹp. Phong tục này được cho là bắt nguồn từ Trung Quốc, nơi gạo được tôn sùng như một biểu tượng sinh sôi, sự giàu có và thành công, mang lại may mắn. Những người nhập cư từ Trung Quốc đã mang phong tục này đến Philippines, nhanh chóng trở nên phổ biến như một phương tiện để chúc phúc cho tân lang - tân nương. 

* Phương thức vận chuyển độc đáo

Xe jeepney, xe xích lô và xe 3 bánh là các phương thức di chuyển tốt nhất tại các thành phố và vùng nông thôn ở Philippines. Các loại phương tiện này phổ biến hơn nhiều so với taxi và thường đi theo các tuyến đường định sẵn. Xe jeepney giống như xe buýt, được chế tạo từ xe jeep của Quân đội Mỹ, phổ biến nhất hiện nay, nổi bật bởi thiết kế rực rỡ.

Minh Huyền (biên dịch theo discoverwalks.com)