Nâng cao văn hóa đọc & tình yêu sách

Chuỗi sự kiện chào mừng Ngày Sách và văn hóa đọc Việt Nam 21-4 cấp quốc gia lần thứ 1 kéo dài cao điểm đến cuối tháng 4-2022 là dịp để cơ quan quản lý, người hoạt động trong ngành Xuất bản, cộng đồng xã hội và người yêu sách nói chung nhìn nhận những thách thức, cơ hội và kiến nghị các giải pháp thiết thực.

Chuỗi sự kiện chào mừng Ngày Sách và văn hóa đọc Việt Nam 21-4 cấp quốc gia lần thứ 1 kéo dài cao điểm đến cuối tháng 4-2022 là dịp để cơ quan quản lý, người hoạt động trong ngành Xuất bản, cộng đồng xã hội và người yêu sách nói chung nhìn nhận những thách thức, cơ hội và kiến nghị các giải pháp thiết thực.

Thiếu nhi cần được rèn thói quen đọc sách từ sớm

* Chú trọng văn hóa đọc

Văn hóa đọc là cụm từ nổi bật kể từ khi Chính phủ ban hành quyết định Ngày Sách và văn hóa đọc Việt Nam 21-4. Ông Lê Hoàng (Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam) cho rằng văn hóa đọc chính là 3 thành tố: ứng xử đọc, giá trị đọc, chuẩn mực đọc. “Trên bình diện quốc gia, văn hóa đọc là sự hợp thành của 3 yếu tố: Nhà nước, cơ quan quản lý; cộng đồng xã hội và mỗi cá nhân” - ông Lê Hoàng nói.

Ở các nước phát triển như: Pháp, Israel, Nhật Bản… trung bình một người dân đọc từ 20 cuốn sách trở lên/năm. Các nước trong khu vực như Malaysia số sách người dân đọc trung bình đã lên đến 17 đầu sách/năm, người dân Singapore trung bình đọc 14 cuốn sách/năm… Còn ở Việt Nam, theo số liệu thống kê mới nhất năm 2021 từ Cục Xuất bản, in và phát hành, trung bình 1 người chỉ đọc 4,08 cuốn sách/năm, trong đó gần 2/3 cuốn đã là sách giáo khoa. Thực trạng người Việt hiện ít mua sách, ít đọc sách, chưa có thói quen đọc là rất rõ ràng.

Chính vì vậy, văn hóa đọc cần được chú trọng để nâng cao lượng người đọc, phát triển thị trường xuất bản. 2 thành tố này hỗ tương cho nhau, có cái này mới có cái kia và ngược lại.

* Vì tình yêu với sách

Nhiều kiến nghị, giải pháp cho việc hình thành thói quen đọc sách trong cộng đồng đã được nêu lên trong đợt cao điểm chào mừng Ngày Sách và văn hóa đọc Việt Nam năm nay. Để thúc đẩy phát triển văn hóa đọc, ông Lê Hoàng gợi mở 3 ý lớn: thành lập Ủy ban Quốc gia phát triển văn hóa đọc; phát triển mạnh các mô hình văn hóa đọc như: tủ sách cơ quan, tủ sách doanh nghiệp, thư viện thông minh...; khuyến đọc từ trong gia đình, trường học, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp... với sách được gợi ý theo từng chủ đề.

“Tình yêu sách, thói quen đọc sách phải bắt đầu từ gia đình - nơi có tủ sách gia đình, góc sách cho trẻ và cha mẹ dành thời gian nhất định trong ngày, trong tuần đọc sách cùng con tại gia. Ở các trường học, thư viện có danh mục sách phù hợp lứa tuổi và nhu cầu đọc, học của trẻ. Các hội sách, đường sách cần tổ chức ở khắp 63 tỉnh, thành trên cả nước, tạo điều kiện cho người dân ở bất cứ nơi đâu được tiếp cận sách mới, sách hay và giá trị với giá ưu đãi” - Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam nói.

Thị trường sách cần thêm nhiều đầu sách hay, giá trị, bổ ích. Ảnh: Phan Nguyễn

Ông Lê Hoàng cũng kỳ vọng vào nỗ lực trong thời kỳ mới của các đơn vị xuất bản. Ông nói: “Những người làm sách, NXB ý thức rằng người làm tăng trưởng xuất bản chính là bạn đọc, người mua sách. Phải tìm hiểu bạn đọc là ai, nhu cầu của họ là gì, làm gì để tác động họ đọc sách nhiều hơn, mua sách nhiều hơn. Mỗi NXB sẽ có giải pháp riêng phù hợp từng đơn vị, nhưng tôi nghĩ cũng nên tìm giải pháp chung để tăng trưởng cộng đồng người đọc, nâng số người đọc lên, khuyến khích mỗi người đọc nhiều sách hơn”.

Từ phía NXB, ông Nguyễn Thành Nam (Tổng biên tập NXB Trẻ) chia sẻ: “NXB và các công ty sách cùng thực hiện vai trò xã hội trong việc giới thiệu sách hay và tạo thói quen đọc sách nơi giới trẻ, qua đó luôn cố gắng đem đến cho độc giả ngày càng nhiều đầu sách hay, có giá trị, bổ ích, không thỏa hiệp với sách rác, sách có hại”.

Long Khánh