Thương mại điện tử là chuyện tất yếu trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ hiện nay và sách là một trong những mặt hàng mua bán trực tuyến phổ biến. Dĩ nhiên phải kể đến Tiki, Fahasa, Lazada, Shopee... Và sách cũng là mặt hàng ít có những ta thán của khách hàng.
Thương mại điện tử là chuyện tất yếu trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ hiện nay và sách là một trong những mặt hàng mua bán trực tuyến phổ biến. Dĩ nhiên phải kể đến Tiki, Fahasa, Lazada, Shopee... Và sách cũng là mặt hàng ít có những ta thán của khách hàng.
Dễ dàng tìm kiếm nhiều đầu sách tại các nhà sách online |
* Không chỉ là sách mới
Trong thời đại bùng nổ thông tin, mọi thông tin nằm trong lòng bàn tay - là màn hình điện thoại thông minh, văn hóa đọc bản in giấy bị lấn át là chuyện đương nhiên. Hình ảnh đặc trưng ở đô thị phía Nam, ông xích lô nằm đọc báo giấy chờ khách gần như biến mất, thay vào đó là đọc mọi thông tin qua điện thoại thông minh. Dù vậy nhu cầu đọc sách vẫn là một thực tế. Qua nhiều kênh thông tin, có một cuốn sách mới được xuất bản, có bài khen, như trên trang online các báo, người thích và cần đọc có thể tìm mua trên các trang thương mại điện tử. Trong khi đến trực tiếp các hiệu sách chưa chắc có, vậy thì mua online là lựa chọn phù hợp. Thậm chí, có những bộ sách giá bìa khá cao như bộ Từ điển Britannica (3 triệu đồng/2 cuốn), NXB Giáo dục mất 10 năm tổ chức dịch và xuất bản, rất ít nhà sách bày bán. Vậy là mua online, mua Tiki và hầu hết các đầu sách đều được giảm giá.
Nhưng đó là sách mới. Niềm vui đặc biệt khi mua sách online là sách cũ. Có chuyện vui: Nhà thơ Nga lừng danh tầm vóc thế giới Puskin có truyện thơ Epghêni Ônhêgin ví như Truyện Kiều ở Việt Nam, thơ tình Puskin bán khá nhiều như truyện thơ này xuất bản độc lập tìm không có. Rao tìm sách trên mạng thì được một trang ở Bình Dương giới thiệu trang X có bán. Vào trang X tìm thấy, không để ý địa chỉ, đặt mua ngay vì gặp được thì mừng, khi shipper giao bưu phẩm mới thấy địa chỉ ở H.Năm Căn, tỉnh Cà Mau.
Lần nọ, một trang online sách cũ ở Huế rao tặng bộ Lịch sử văn học Phương Tây, tôi đăng ký cho vui, không mong được, sau lại nhận quà tặng, chỉ phải trả phí vận chuyển. Bộ lịch sử văn học này hiện đang có bán sách mới xuất bản cùng nhóm tác giả nhưng bộ sách cũ 2 cuốn được tặng quý hơn nhiều, rất nhiều.
Thêm một chuyện vui mua sách online mùa Covid 19 thời cao điểm ở TP.HCM. Đăng ký mua cho vui vì TP.HCM - Biên Hòa lúc đó đang dừng giao thương. Thế nhưng tôi vẫn nhận được một đơn hàng của Tiki, không phải người của Tiki giao mà của bưu điện. Hỏi ra mới biết, lúc đó bưu điện nhà nước được hoạt động, Tiki gửi qua chuyển hộ. Thường là mua theo thể thức trả tiền khi nhận hàng (COD), bên bán cần thu vốn. Sách đến với độc giả trong dịp này là vậy.
* Cũng có chút không vui
Truyện Kiều, sách nghiên cứu Kiều và tác phẩm của Nguyễn Du là một trong những chủ đề sách tôi ưa thích, có ý định sưu tập. Một lần thấy có trang ở Hà Nội rao bán 1 cuốn nghiên cứu Truyện Kiều của tác giả miền Nam trước năm 1975, là sách remake (làm lại), giá khá cao nhưng tôi không đắn đo vì muốn có, hơn nữa sách ảnh ấn, in ra ít bản, giá thành cao. Được ở chỗ là sách in y chang như trước năm 1975 mới xuất bản, trang Thư viện Huệ Quang bán online khá nhiều loại này. Mua về mới thấy là cuốn sách rất mỏng, một bài thuyết trình của nhà giáo ở đồng bằng sông Cửu Long quãng trước năm 1940, sau sửa lại thành văn viết để xuất bản. Khi đọc, chưa kể nội dung, sách sai lỗi kỹ thuật quá nhiều, nhất là lỗi chính tả, cụt hứng. Ý về Truyện Kiều không đặc sắc.
oOo
Bán và mua sách (cũ) đồng điệu ở cái tâm, nhưng cũng không ít chuyện “bom” hàng, mua theo thể thức nhận hàng mới trả tiền (COD), thêm phí thu hộ, nhưng người mua đổi ý không nhận hàng, dĩ nhiên là phải trả lại nơi gởi, tốn công và phí, rất phiền hà. Khá nhiều công ty chuyển phát nhanh, thương hiệu nhanh chậm khác nhau, nhưng trước sau cũng tới. Cuốn Từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh, xuất bản bên Pháp, mua được giá rẻ từ Hà Nội, nhưng phải mất nửa tháng mới tới nơi.
Mua sách ở nhà sách có cái vui, gặp những đầu sách hay không tính trước, nhất là gặp đầu sách tác giả quen, còn mua online chủ yếu là sách cần và yêu thích.
Trần Chiêm Thành