Trong giáo trình Từ vựng của mình, GS Đỗ Hữu Châu, chuyên gia đầu ngành Ngôn ngữ học đưa ra quan điểm rằng "cà phê nhạc", "cà phê sách", "hàn gió đá"… là một từ ổn định có quan hệ chính - phụ, không phải là một cụm từ.
Trong giáo trình Từ vựng của mình, GS Đỗ Hữu Châu, chuyên gia đầu ngành Ngôn ngữ học đưa ra quan điểm rằng “cà phê nhạc”, “cà phê sách”, “hàn gió đá”… là một từ ổn định có quan hệ chính - phụ, không phải là một cụm từ. Đây là chuyện ngôn ngữ tiếng Việt, qua thực tế đời sống sản sinh những từ mới mang nội hàm cập nhật, trước đó chưa có. Điều này có nghĩa là “cà phê sách” là một thực thể, một đơn vị ngôn ngữ, từ loại là danh từ, phản ánh hiện thực đời sống xã hội. Có thể còn có tranh luận về tính ổn định của danh từ kép này (theo quan điểm GS Đỗ Hữu Châu) nhưng dễ dàng tìm thấy loại hình cà phê nhạc, mức độ ít hơn có cà phê sách trong đời sống xã hội, nhất là các đô thị, trong đó có Biên Hòa, đô thị loại I trực thuộc tỉnh.
 |
| Đọc sách tại quán cà phê sách Kafefine Coffee ở đầu đường Nguyễn Văn Trị. Ảnh: Đăng Tùng |
Ngày Sách Việt Nam 21-4 như tên gọi trước đây, từ năm 2021 có tên là Ngày Sách Việt Nam và văn hóa đọc, với tên gọi này, ý nghĩa rộng hơn nhiều nhưng trung tâm vẫn là chuyện sách. Đời sống có một thực tế là văn hóa nghe nhìn lấn át văn hóa đọc, nhất là khi công nghệ thông tin phát triển quá nhanh, có chiếc điện thoại thông minh trong tay, chưa kể các thiết bị khác, là nắm nhiều thông tin, hình ảnh người đọc sách trong quán cà phê hiếm dần, cũng hiếm người đọc báo giấy. Phải chấp nhận hiện thực khách quan này nhưng riêng về sách vẫn còn giữ được vị trí quan trọng trong đời sống xã hội. Ai cũng trưởng thành từ nhà trường, môi trường học tập và ở đây không thể thiếu sách nói chung.
Biên Hòa từng có quán cà phê sách khá lớn nằm trong chuỗi thương hiệu cà phê Sách Đông Tây xuất phát từ Hà Nội do dịch giả được biết đến nhiều là Đoàn Tử Huyến chủ trương, nay đã mất. Hiệu cà phê sách Đông Tây ở Biên Hòa trước đây nằm trên đường Cách Mạng Tháng Tám, gần nhà hàng Đồng Nai, theo chủ quán lúc đó, riêng về sách có vốn đầu tư 600 triệu đồng. Khách đọc tại chỗ, có nhu cầu quán đặt hàng bản sách khác cho khách, giá giảm 15%. Rất tiếc không hiểu vì lý do gì quán cà phê sách Đông Tây đóng cửa sau hơn 1 năm tồn tại, có thêm các hoạt động dạy nhạc, CLB Nói tiếng Anh với giáo viên bản ngữ…
Hiện nội ô Biên Hòa còn quán cà phê sách Kafefine Coffee ở đầu đường Nguyễn Văn Trị ngay đầu cầu Hóa An (cầu Mới), hướng ra công viên Nguyễn Văn Trị. Quán trưng bảng “Điểm đọc sách” hẳn hoi. Trong quán có nhiều kệ sách và 1 tủ sách, chừng 500 đầu sách đủ các nội dung, có cả Lê-nin toàn tập, Đại Việt sử ký toàn thư, các loại từ điển, sách Học làm người, các loại sách kỹ năng… đến sách thời ăn khách hiện nay của Nguyễn Nhật Ánh, Nguyễn Ngọc Tư... Tại đây có những bản sách quý khó tìm ở các hiệu bán sách như: Quy luật của muôn đời, Thao thức… những cuốn sách từng được nói đến nhiều. Khách hàng đến cà phê, tự chọn sách để đọc. Có phòng cà phê - đọc sách máy lạnh, giá như nhau và không hạn chế thời gian.
Trần Chiêm Thành
