Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập kinh tế sâu rộng và có nhiều cơ hội thì một trong những rào cản để phát triển bền vững là sự thiếu vắng nguồn nhân lực chất lượng cao.
Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập kinh tế sâu rộng và có nhiều cơ hội thì một trong những rào cản để phát triển bền vững là sự thiếu vắng nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này đòi hỏi bản thân mỗi doanh nghiệp (DN), cộng đồng DN và chính sách của Nhà nước cần phải sớm giải quyết nếu không muốn tốc độ đổi mới, phát triển nguồn nhân lực không theo kịp tốc độ đổi mới công nghệ và hội nhập.
Với những “cánh cửa” thương mại rộng mở, muốn nâng cao sức cạnh tranh của thương hiệu quốc gia, Việt Nam phải tham gia vào những công đoạn có giá trị cao hơn, không phải chỉ là gia công lắp ráp như dệt may, giày dép hay điện tử như hiện nay. Đích đến của chúng ta trong thời gian tới phải là tham gia sâu hơn vào các khâu sản xuất công nghiệp phụ trợ, khâu nghiên cứu phát triển, hay công tác thị trường… Nhưng muốn tham gia vào những mắt xích giá trị cao hơn như thế của chuỗi giá trị toàn cầu thì đòi hỏi tiên quyết là phải có nguồn lao động chất lượng cao.
Trong khi đó, có một thực tế là qua thống kê của cơ quan chức năng, chất lượng nguồn nhân lực của chúng ta mới chỉ đạt 25% lao động qua đào tạo từ 3 tháng trở lên có chứng chỉ. Tỷ lệ lao động chất lượng cao của Việt Nam hiện đang ở mức thấp so với tương quan chung trong khu vực cũng như trên thế giới. Điều này dẫn tới DN Việt Nam, cũng như DN quốc tế vào Việt Nam muốn đầu tư vào những công đoạn cao hơn trong các chuỗi giá trị thì đều gặp phải trở ngại là thiếu hụt nguồn lao động chất lượng cao và khó khăn trong tuyển dụng.
Việc tuyển dụng, đào tạo và giữ chân lao động chất lượng cao tại DN, nhất là những DN quy mô nhỏ và vừa cũng trở nên đặc biệt khó khăn trước sự thu hút của những đơn vị lớn hơn, vừa có tiềm lực vừa có thương hiệu trên thị trường. Nhiều DN trên địa bàn tỉnh cho hay, qua thời gian, máy móc, thiết bị công nghệ, vấn đề khó khăn về tài chính… họ có thể từng bước khắc phục được song để có được đội ngũ nhân viên chất lượng là điều không dễ trong ngày một ngày hai. Nếu không có nhân lực chất lượng để vận hành, biến các ý tưởng, sáng tạo của DN trở thành hiện thực thì dù có đổi mới về kỹ thuật cũng không có quá nhiều ý nghĩa.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã lan tỏa vào đời sống kinh tế và Việt Nam được dự báo sẽ là một trong những quốc gia chịu nhiều thách thức, bất lợi nếu không giải quyết được vấn đề chất lượng nhân sự. Ngay cả khi so sánh với các quốc gia thuộc khối ASEAN chứ chưa nói đến các cường quốc khác. Chính vì vậy chất lượng nguồn nhân lực chính là một trong những “chìa khóa” chủ chốt trong vấn đề chuyển đổi số, hiện đại hóa của cả nền kinh tế. Với Đồng Nai, địa phương có cơ cấu kinh tế nằm trong tốp đầu cả nước, để có thể tận dụng cơ hội phát triển từ sức hút của sân bay, hạ tầng giao thông, khu công nghiệp cũng như hội nhập kinh tế quốc tế thì việc bắt tay phối hợp giữa Nhà nước, DN và cơ sở đào tạo nhân lực không thể chậm trễ hơn.
V.L
