Nỗi lo "nhân tai"

Những ngày qua, một số hộ nuôi cá bè trên sông Cái (TP.Biên Hòa) đang méo mặt khi cá nuôi chết hàng loạt. Không lo lắng sao được khi đợt cá nuôi lần này để bán vào dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi sắp tới, nhưng bỗng dưng cá phơi bụng nổi lều bều trên mặt nước. Thiệt hại cho người nuôi cá là đã rõ, nhưng vì sao cá lại chết trắng bè?

Những ngày qua, một số hộ nuôi cá bè trên sông Cái (TP.Biên Hòa) đang méo mặt khi cá nuôi chết hàng loạt. Không lo lắng sao được khi đợt cá nuôi lần này để bán vào dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi sắp tới, nhưng bỗng dưng cá phơi bụng nổi lều bều trên mặt nước. Thiệt hại cho người nuôi cá là đã rõ, nhưng vì sao cá lại chết trắng bè?

Thực tế, đây không phải lần đầu cá nuôi bè trên sông Cái chết hàng loạt, mà chuyện không may này cứ lặp đi lặp lại khiến người nuôi cá lao đao. Không chỉ ở sông Cái, ngay sông La Ngà lâu nay người nuôi cá bè nhiều lần cũng thiệt hại đáng kể vì thỉnh thoảng nước sông bị ô nhiễm khiến cá chết trắng sông. Vào những đợt cá trên sông La Ngà chết không kịp bán đã làm cho nhiều hộ gia đình trắng tay, nợ nần chồng chất. Tại hồ Đa Tôn (huyện Tân Phú), khu vực trước đây được xem là an toàn trong việc nuôi thủy sản, gần đây do xả hồ để phục vụ tưới tiêu không như hàng năm nên nước trong hồ chỉ giảm nhẹ khiến các xã viên lỡ mất vụ thu hoạch cá tết đầy tiếc nuối. Hay như ở ấp Sông Mây, xã Bắc Sơn (huyện Trảng Bom) có hàng trăm hécta cá nuôi, nhiều khả năng sản lượng năm nay không đạt như mong muốn, bởi nguồn nước có dấu hiệu bị ô nhiễm do nước thải từ việc sản xuất công nghiệp gây ra.

Nêu vấn đề này để thấy rằng, sản xuất nông nghiệp nói chung và sản xuất thủy sản trên các sông, hồ nói riêng thì “thiên tai” giáng xuống sẽ làm ảnh hưởng đến sản lượng, chất lượng cây, con. Tuy nhiên, yếu tố “nhân tai” cũng góp phần không kém làm nông dân điêu đứng. Ví dụ, đối với những làng cá bè, một khi đầu tư nuôi cá dày đặc không phù hợp với dòng chảy của nước; thức ăn nuôi cá chưa qua chế biến cứ đổ ào ào xuống sông khiến chất lượng nguồn nước giảm. Bên cạnh đó, một vài doanh nghiệp vì lợi nhuận đã không ngần ngại xả nước thải chưa qua xử lý xuống sông gây ô nhiêm môi trường… Tất cả những tác động này do con người tạo ra thì rủi ro là khó tránh khỏi. Do đó, mối “nhân tai” sẽ còn tiếp tục trở nên “thường trực” đối với người nuôi cá, một khi quá trình đầu tư, sản xuất không tuân thủ các quy định.

 Thời gian qua, các ngành chức năng đã nỗ lực đưa ra nhiều giải pháp thích ứng, phù hợp với hoàn cảnh phát triển kinh tế của từng khu vực để nông dân an tâm, giảm được nỗi lo cứ phải “đánh cược” với nghề nuôi cá. Nhưng rõ ràng, “nhân tai” sẽ không tồn tại với người nuôi cá bè nếu quy trình đầu tư được tính toán cụ thể, chi ly sao cho hiệu quả nhất. Từ đó mới có thể tránh được những bất trắc, để mỗi dịp xuân về người nuôi cá không còn rơi nước mắt khi nhìn cá chết trắng bè; không còn lặng lẽ ăn tết trong nỗi buồn day dứt nữa.

Tạ Nguyên