Kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành hỗ trợ Đồng Nai

Tại phiên thảo luận Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành của Quốc hội ngày 12-11, đại biểu Bùi Xuân Thống (Phó trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai) cung cấp thêm một số thông tin.

Bày tỏ sự đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế Quốc hội về báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành và dự thảo nghị quyết trình Quốc hội, đại biểu Bùi Xuân Thống (Phó trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai) cung cấp thêm một số thông tin. Về công tác thu hồi đất theo Nghị quyết 94 của Quốc hội xác định dự án thực hiện theo 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 là 1.165 hécta, nay điều chỉnh lên 1.810 hécta (tăng 645 hécta), đại biểu nhất trí với việc điều chỉnh và cho rằng không vướng mắc, bởi Nghị quyết 94 xác định thu hồi đất một lần 5 ngàn hécta, nên việc điều chỉnh diện tích giai đoạn 1 tăng lên không ảnh hưởng nhiều. Mặt khác, 645 hécta này chủ yếu là đất thuộc Tập đoàn cao su Việt Nam nằm trong giai đoạn 2 nên không khó khăn khi thu hồi đất.

Đại biểu Bùi Xuân Thống phát biểu thảo luận tại phiên họp toàn thể của Quốc hội sáng 12-11

Đối với 136 hécta diện tích đất cần thu hồi bổ sung thêm để làm hai tuyến đường kết nối với sân bay, đại biểu Bùi Xuân Thống cho là cần thiết, vì khi làm dự án sân bay các cơ quan chưa tính toán đến việc làm tuyến đường phục vụ cho việc thi công dự án, đồng thời là các tuyến đường kết nối với các tuyến giao thông của sân bay khi sân bay hoàn thành đi vào hoạt động. “Đây là việc tôi thấy cần rút kinh nghiệm trong việc xây dựng các dự án sau này” - đại biểu Bùi Xuân Thống nói. Đại biểu cũng cho biết, với diện tích đất thu hồi 1.810 hécta nêu trên, qua làm việc với UBND tỉnh Đồng Nai, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai kiến nghị được thực hiện khung chính sách như thu hồi đất làm dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là phù hợp, không làm phát sinh những thắc mắc, khiếu nại về chính sách khác nhau trong cùng khu vực một dự án.

Cũng theo đại biểu, về việc bố trí đất, Nghị quyết 94 xác định: Diện tích đất làm Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 2.750 hécta, đất cho quân sự là 1.050 hécta, đất thương mại là 1.200 hécta. Do đó, việc điều chỉnh diện tích đất cho quốc phòng giảm 480 hécta, cần xác định rõ là dành cho thương mại hay mục đích gì. Nếu dành cho thương mại thì nghị quyết cần điều chỉnh diện tích từ 1.200 hécta lên 1.680 hécta để đảm bảo mục đích sử dụng đất.

Về tiến độ giải ngân, đại biểu cho biết, căn cứ Nghị quyết số 38/2017/QH14 ngày 19-6-2017 của Quốc hội, ngày 20-7-2018, UBND tỉnh Đồng Nai có Tờ trình số 7648/TTr-UBND đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, trong đó phân kỳ nhu cầu vốn theo 4 năm. Trong năm đầu tiên, UBND tỉnh Đồng Nai đã dự đoán được công tác giải ngân chỉ tập trung vào chi trả cho đất tổ chức (Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam) và các chi phí lập hồ sơ, thủ tục tái định cư khoảng 1.533 tỷ đồng. Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1487/QĐ-TTg ngày 6-11-2018 (cuối năm 2018) nên năm đầu tiên triển khai dự án là năm 2019.

Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch - đầu tư giao chỉ tiêu kế hoạch đầu tư vốn trái phiếu Chính phủ cuối năm 2018 (đợt 3) tại Quyết định số 1813/QĐ-BKHĐT ngày 6-12-2018, với số vốn 4.500 tỷ đồng và giao chỉ tiêu kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước đầu năm 2019 tại Quyết định số 2118/QĐ-BKHĐT ngày 31-12-2018, với số vốn là 6.990 tỷ đồng. Tổng số vốn đã bố trí cho Đồng Nai năm đầu tiên là 11.490 tỷ đồng (cao hơn nhiều so với nhu cầu vốn thực tế của dự án). Đến nay, thực hiện các nhiệm vụ, dự kiến đến hết năm 2019 giải ngân đạt khoảng 1.891,6 tỷ đồng. Như vậy, việc bố trí vốn không hợp lý dẫn đến việc giải ngân chậm. Đây cũng là nguyên nhân mà việc giải ngân vốn đầu tư công đạt tỷ lệ thấp trong thời gian qua.

Bên cạnh đó, mặc dù báo cáo nghiên cứu khả thi dự án bồi thường, thu hồi đất, tái định cư dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nhưng hồ sơ và bản vẽ, thiết kế cơ sở 5 dự án thành phần có cấu phần xây dựng chưa được đóng dấu thẩm định theo quy định, dẫn đến UBND tỉnh Đồng Nai không có cơ sở để tổ chức thẩm định, phê duyệt và thực hiện 5 dự án thành phần có cấu phần xây dựng. Việc này UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản gửi Bộ Kế hoạch - đầu tư, Bộ Xây dựng từ ngày 26-7-2019, nhưng đến ngày 16-10-2019 (ngày Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng về kiểm tra tiến độ thực hiện dự án), UBND tỉnh Đồng Nai vẫn chưa nhận được các văn bản hướng dẫn thực hiện của các bộ, ngành. Đây cũng là nguyên nhân gây chậm tiến độ thực hiện dự án.

Từ những vấn đề nêu trên, đại biểu Bùi Xuân Thống kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương quan tâm phối hợp, hướng dẫn, hỗ trợ UBND tỉnh Đồng Nai sớm hoàn thành các thủ tục, hồ sơ theo quy định để đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất, xây dựng các khu tái định cư, giải phóng mặt bằng, đảm bảo tiến độ thực hiện dự án. Đây cũng là mong muốn của cử tri hơn 10 năm qua sống trong khu vực thực hiện dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Thảo Nhi