Tái định cư không chỉ là chỗ ở

Đồng Nai đang bước vào giai đoạn phát triển hạ tầng mạnh mẽ nhất trong nhiều năm qua. Hàng loạt dự án trọng điểm quốc gia, vùng và tỉnh được triển khai đồng loạt, kéo theo nhu cầu thu hồi đất, di dời và bố trí tái định cư lớn.

Rút kinh nghiệm từ các dự án trước đây, khâu giải phóng mặt bằng bị “ách tắc” do người dân không biết phải đi đâu khi bàn giao đất trước, đợt này UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương rà soát nhu cầu, báo cáo để tỉnh thực hiện kế hoạch đầu tư xây dựng các khu tái định cư giai đoạn 2026-2030. Đây là bước đi thể hiện tầm nhìn chiến lược và tính nhân văn sâu sắc của tỉnh. Bởi lẽ, tái định cư không chỉ là chính sách an sinh mà còn là cam kết của tỉnh trong việc bảo đảm quyền lợi cho người dân đã nhường đất cho các dự án vì sự phát triển chung.

Theo dự thảo kế hoạch đang được hoàn thiện, trong 5 năm tới, toàn tỉnh cần khoảng 47 ngàn lô đất tái định cư, dự kiến sẽ đầu tư xây dựng tại gần 90 khu đất với tổng kinh phí khoảng 10 ngàn tỷ đồng. Các dự án này được yêu cầu triển khai theo từng năm hoặc giai đoạn gắn với kế hoạch thực hiện các dự án. Như vậy vừa đảm bảo có sẵn tái định cư, tính khả thi trong triển khai, lại vừa tránh tình trạng đầu tư dàn trải, không khả thi, lãng phí nguồn lực khi chậm sử dụng.

Thực tế những năm qua cho thấy, những dự án tái định cư đi trước một bước, công tác giải phóng mặt bằng diễn ra suôn sẻ, tỷ lệ người dân đồng thuận cao, khiếu nại ít. Ngược lại, nếu để tình trạng “dự án đi trước, tái định cư lội nước theo sau”, người dân thiếu chỗ ở, phải tạm cư kéo dài thì công tác giải phóng mặt bằng gặp khó khăn, tiến độ dự án chậm, nguồn lực đầu tư bị lãng phí, đồng thời phát sinh khiếu kiện nhiều.

Đầu tư xây dựng các khu tái định cư trước khi thu hồi đất vừa là yêu cầu pháp lý vừa là giải pháp căn cơ để tháo gỡ nút thắt mặt bằng, tạo tiền đề cho các dự án hạ tầng giao thông, khu công nghiệp, khu đô thị triển khai đúng tiến độ. Đồng thời đây còn là bước chuẩn bị lâu dài, giúp các địa phương chủ động trong bố trí chỗ ở phù hợp cho người dân bị thu hồi đất, tránh tình trạng bị động, lúng túng khi có dự án phát sinh.

Tái định cư là điều ít người dân mong muốn. Chính vì thế, một khu tái định cư văn minh, hiện đại; có điều kiện sống tương đương hoặc tốt hơn nơi ở cũ, có trường học, y tế, công viên, hạ tầng hoàn chỉnh, người dân sẽ ít bị xáo trộn cuộc sống và công việc, từ đó yên tâm an cư, tin tưởng vào chính quyền và tự nguyện đồng hành cùng các chủ trương lớn của tỉnh.

Có thể thấy, việc Đồng Nai chủ động tạo lập quỹ đất, xây dựng hạ tầng tái định cư đi trước không chỉ góp phần giải quyết nhu cầu an cư thực tế trước mắt mà còn là minh chứng cho tầm nhìn quản trị phát triển hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng, tiến bộ xã hội. Đây cũng là nền tảng vững chắc để tỉnh trở thành hạt nhân lan tỏa phát triển vùng và cả nước; hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Đồng Nai xanh, giàu mạnh, văn minh, hiện đại; duy trì tăng trưởng kinh tế 2 con số cả giai đoạn 2026-2030.

Ban Mai