Đại biểu Quốc hội chất vấn nhiều vấn đề 'nóng' trên lĩnh vực y tế

(ĐN)- Chiều 11-11, sau phiên đăng đàn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, lần đầu tiên kể từ khi nhậm chức, bà Đào Hồng Lan, Bộ trưởng Y tế ngồi “ghế nóng” để trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội.

Có 82 đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan xung quanh các vấn đề như tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thiếu thuốc, việc cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh…

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trả lời chất vấn của các đại biểu. Ảnh: H.D

Có tình trạng đưa ma túy vào thuốc lá điện tử

Trả lời các đại biểu về thực trạng sử dụng, tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, giải pháp để kiểm soát vấn đề này ra sao, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá đã được xây dựng cách đây hơn 10 năm, khi đó chưa xuất hiện thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đến nay, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, đặc biệt ở giới trẻ tăng nhanh, không chỉ ở nam giới mà cả các trẻ em gái, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe người dân, nhất là gan, thận, phổi, loạn thần.

Nói thêm về lý do tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng cao, bà Đào Hồng Lan đưa ra 2 sản phẩm thuốc lá điện tử được thiết kế với màu sắc sặc sỡ và rất bắt mắt. Theo bà Lan, hình thức bắt mắt của thuốc lá điện tử cũng là lý do hấp dẫn giới trẻ.

Là cơ quan bảo vệ sức khỏe cho người dân, Bộ Y tế đề xuất Chính phủ cần có giải pháp mạnh mẽ hơn để giải quyết tình trạng buôn bán thuốc lá điện tử làm ảnh hưởng đến người dân, hướng tới cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng bằng một nghị quyết của Quốc hội, trước khi sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Bà Đào Hồng Lan gửi lời cảm ơn đến các đại biểu vì có rất nhiều đại biểu quan tâm đến vấn đề tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Trên thực tế đã có nhiều cá nhân lợi dụng để đưa ma túy vào thuốc lá điện tử.

Bà Lan nhấn mạnh, ngoài tuyên truyền về tác hại của thuốc lá thế hệ mới, ngành y tế đã phối hợp với ngành giáo dục truyền thông về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đến học sinh trong cả nước.

Thu được 1 đồng thuế về thuốc lá phải mất 5 đồng giải quyết vấn đề liên quan sức khỏe

“Bộ Y tế nhất quán quan điểm đề xuất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Rất mong đại biểu Quốc hội khi thảo luận cân nhắc nội dung liên quan tính thuế. Thu được 1 đồng thuế liên quan thuốc lá phải mất 5 đồng giải quyết vấn đề liên quan sức khỏe, tinh thần và thể chất của người dân” - bà Đào Hồng Lan nói.

Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, mỹ phẩm

Đại biểu lắng nghe câu trả lời của Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan. Ảnh: H.D

Trả lời câu hỏi của đại biểu Khang Thị Mào (Lào Cai) về việc có tình trạng nhân viên y tế quảng cáo các loại thuốc, thực phẩm chức năng, bà Đào Hồng Lan cho hay, hiện nay vấn đề quảng cáo liên quan đến dược, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng đã có quy định cụ thể. Việc sử dụng hình ảnh của các bác sĩ, y sĩ, cơ sở y tế để quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng là sai quy định, không được phép. Bộ Y tế đã có văn bản gửi các cơ sở y tế trên toàn quốc đề nghị nhân viên y tế không được quảng cáo sai quy định.

Về vấn đề thực phẩm chức năng, mỹ phẩm được quảng cáo, bán tràn lan trên thị trường và giải pháp để quản lý theo đặt vấn đề của đại biểu Dương Tấn Quân (Bà Rịa - Vũng Tàu), Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trả lời, hiện nay đã có quy định của Luật Dược để quản lý thuốc; quản lý mỹ phẩm, thực phẩm chức năng cũng đã có đầy đủ các quy định để tăng cường quản lý nhưng thực tế vẫn còn nhiều trường hợp lách các quy định để buôn bán thực phẩm chức năng, mỹ phẩm.

Bộ Y tế đã tập trung triển khai các giải pháp để rà soát các quy định của pháp luật, điều nào chưa đáp ứng thì sửa đổi. Luật An toàn thực phẩm cũng sẽ được nghiên cứu, sửa đổi để trình Quốc hội trong thời gian tới.

Theo bà Đào Hồng Lan, Bộ Y tế sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan để quản lý các website bán hàng, quảng cáo để chấn chỉnh công tác quảng cáo, bán các thực phẩm chức năng, mỹ phẩm.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho hay, tình trạng các bác sĩ được đào tạo theo địa chỉ nhưng sau đó chỉ làm việc một thời gian rồi đền bù chi phí đào tạo, ra các cơ sở y tế tư nhân làm việc là vấn đề bức xúc của ngành y tế. Năm 2022, cả nước có hơn 9 ngàn nhân viên y tế nghỉ việc.

Để giữ chân nhân viên y tế, lãnh đạo các cấp đã triển khai nhiều giải pháp để giữ chân nhân viên y tế như sửa đổi chế độ phụ cấp, tiền trực cho nhân viên y tế, sửa đổi chế độ cho nhân viên y tế thôn bản. Nhiều địa phương cũng đánh giá tình hình nhân viên y tế nghỉ việc để xây dựng những Nghị quyết tăng thu nhập, giữ chân nhân viên y tế công lập.

Giải quyết thiếu thuốc tại các bệnh viện ra sao?

Đại biểu Phạm Thị Kiều (Đắk Nông) chất vấn về vấn đề thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Ảnh: Q.H

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) về tình hình thiếu thuốc tại các nhà thuốc bệnh viện, những vướng mắc trong công tác đấu thầu thuốc, bà Đào Hồng Lan cho hay, hiện nay nhà thuốc bệnh viện do các bệnh viện quản lý, tổ chức mua thuốc để bán cho người dân, không phải lấy từ tiền ngân sách, cũng không phải từ nguồn bảo hiểm y tế.

Trước đây, các bệnh viện tự quyết định việc mua sắm thuốc nhưng Luật Đấu thầu 2023 quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải tổ chức đấu thầu thuốc. Trên thực tế, nhu cầu phát sinh của người bệnh rất đa dạng nên việc tổ chức đấu thầu của nhà thuốc bệnh viện gặp nhiều khó khăn. Các cơ sở y tế đã phản ánh vấn đề này.

Tiếp thu ý kiến của các cơ sở y tế, hiện trong Luật Dược sửa đổi (dự kiến thông qua tại kỳ họp này) sẽ giải quyết được vấn đề này. Luật này sẽ giao lại quyền chủ động trong vấn đề mua sắm của nhà thuốc bệnh viện cho các cơ sở y tế. Trên cơ sở đó sẽ cung cấp những nguồn thuốc phục vụ người dân.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết thêm, đến nay toàn quốc có 238 cơ sở sản xuất dược, 180 cơ sở nhập khẩu dược, 5 ngàn cơ sở bán buôn, 65 ngàn cơ sở bán lẻ dược. Các chính sách hiện nay chưa có gì đặc biệt nên chưa thu hút được các doanh nghiệp tham gia vào ngành dược, là ngành có hàm lượng chất xám rất cao.

Bộ Y tế cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chiến lược phát triển ngành công nghiệp dược và ngành dược liệu. Cộng với chính sách đầu tư ưu đãi trong thời gian tới, ngành dược hy vọng sẽ phát triển.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng nhắc đến vấn đề thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ở một số bệnh viện còn khó khăn, dẫn đến nhiều cơ sở y tế nợ tiền thuốc của các doanh nghiệp cung cấp, các doanh nghiệp không mặn mà dẫn đến cơ sở y tế thiếu thuốc.

Liên quan đến cấp giấy phép hành nghề khám, chữa bệnh, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, Luật Khám, chữa bệnh sửa đổi 2023 quy định, một người hành nghề chỉ có 1 giấy phép. Trước đây, vào năm 2015, ngành y tế có phần mềm quản lý người hành nghề, hiện có hơn 430 ngàn người được đưa vào quản lý trong hơn 600 ngàn người.

Tuy nhiên đây là hệ thống đóng. Bộ Y tế đang điều chỉnh để nâng cấp phần mềm này kết nối với hệ thống dịch vụ công trực tuyến của địa phương và quốc gia, cơ sở dữ liệu quốc gia để có hệ thống thống nhất trên toàn quốc. Từ đó ngành y tế và y tế địa phương nắm được người hành nghề.

Hạnh Dung