Nhanh chóng đưa Luật Đất đai (sửa đổi) đi vào cuộc sống

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Luật Đất đai (sửa đổi) đã chính thức được Quốc hội khóa XV thông qua. Đây là một trong những nhiệm vụ lập pháp quan trọng hàng đầu của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Cử tri H.Long Thành nêu ý kiến đóng góp cho dự án Luật Đất đai (sửa đổi) tại một hội nghị tiếp xúc cử tri với đại biểu Quốc hội tỉnh. Ảnh: T.LÂM

Hiện Chính phủ đang khẩn trương chuẩn bị các điều kiện bảo đảm, ban hành và triển khai kế hoạch cụ thể để nhanh chóng đưa luật vào cuộc sống.

Nhiều điểm mới

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Luật Đất đai (sửa đổi) là dự án luật lớn, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước; có tác động sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp (DN) đồng thời cũng là dự án luật rất khó và phức tạp. Trong lịch sử lập pháp của Quốc hội, chưa dự án nào trải qua quy trình đặc biệt như dự án Luật Đất đai lần này khi trải qua 4 kỳ họp, trong khi quy trình xây dựng luật thông thường, chỉ xem xét một dự án luật trong 2 kỳ họp.

Dự án luật cũng được tổ chức lấy ý kiến toàn dân với khoảng 12 triệu lượt ý kiến đóng góp. Điều này đã thể hiện rõ tư duy và phương pháp làm việc đổi mới, quyết liệt hành động nhưng rất cẩn trọng, đề cao chất lượng và hiệu quả của Quốc hội và các cơ quan trong hoạt động lập pháp.

Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024 có 16 chương và 260 điều, đã quán triệt đầy đủ và thể chế hóa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16-6-2022 của Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về “tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao”, phù hợp với Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật.

Phó bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quản Minh Cường cho biết, để đóng góp hiệu quả vào quá trình xây dựng dự án luật này, từ thực tiễn tại địa phương, từ ý kiến, kiến nghị thu thập được của các cơ quan quản lý nhà nước và cử tri, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh đã tích cực tham gia thảo luận tại tổ, tranh luận tại hội trường để luật sau khi ban hành mang tính khả thi cao, sát thực tiễn, dễ thực hiện và thuận lợi khi áp dụng.

Cũng theo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Luật Đất đai (sửa đổi) có 5 nhóm nội dung thay đổi lớn. Đó là nhóm các quy định nhằm bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất như: mở rộng quyền sử dụng đất với đối tượng là công dân Việt Nam, kể cả định cư sinh sống ở nước ngoài; chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số…

Nhóm thứ hai là việc tiếp cận đất đai của người dân và DN như: quy định thu hồi đất phục vụ cho việc xây dựng hạ tầng kinh tế  xã hội, phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh; mở rộng các quy định liên quan đến cơ chế thỏa thuận về đất, chuyển mục đích sử dụng đất của những người đang có đất; mở rộng quỹ đất…

Nhóm thứ ba là nâng cao hiệu quả sử dụng đất như: đất sử dụng kết hợp đa mục đích; thu hẹp lại trường hợp phải xin phép khi chuyển mục đích sử dụng đất; việc nhận chuyển nhượng đất trồng lúa với người không phải trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng nhận quá hạn mức thì buộc phải thành lập DN và có những phương án sản xuất, kinh doanh…

Nhóm thứ tư là về tài chính đất đai như: tách bạch vấn đề về định giá đất với chính sách hỗ trợ miễn giảm về đất; một số chính sách để ổn định tiền thuê đất…

Nhóm thứ năm là nâng cao hiệu quả, hiệu lực về quản lý nhà nước. Luật mới đã quy định nhiều cải cách, cắt giảm bớt thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân.

Chuẩn bị ngay các điều kiện bảo đảm

Để Luật Đất đai (sửa đổi) nhanh chóng đi vào thực tiễn, trong phát biểu bế mạc Kỳ họp bất thường lần thứ 5 vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, Chính phủ cần bố trí nguồn lực, chuẩn bị ngay các điều kiện bảo đảm, ban hành và triển khai kế hoạch cụ thể để nhanh chóng đưa luật vào cuộc sống. Khẩn trương xây dựng, ban hành theo thẩm quyền và chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ ban hành các văn bản quy định chi tiết; hướng dẫn việc chuyển tiếp đúng quy định, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, người dân và DN. Tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về đất đai, hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu số và hệ thống thông tin quốc gia về đất đai tập trung, thống nhất, đa mục tiêu và kết nối liên thông.

Cùng với đó, kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về đất đai bảo đảm tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; loại bỏ khâu trung gian, thực hiện phân cấp, phân quyền theo quy định của luật. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, thanh tra và kiểm soát quyền lực; giải quyết hiệu quả trên thực tế những tồn tại, vướng mắc có liên quan đến quản lý và sử dụng đất, thị trường quyền sử dụng đất và thị trường bất động sản nói chung.

Với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, ngày 22-1, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp với lãnh đạo một số bộ, ngành hữu quan về kế hoạch triển khai thực hiện Luật Đất đai (sửa đổi).

Tại cuộc họp này, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã yêu cầu Bộ TN-MT chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch ban hành văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai (sửa đổi) bao gồm: Nghị định chung hướng dẫn các điều, khoản chung và các lĩnh vực chuyên sâu. Tinh thần chung là số lượng nghị định phải là ít nhất; triển khai, áp dụng luật khoa học, chặt chẽ. Phó thủ tướng cũng yêu cầu phân công trách nhiệm cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương trong xây dựng, hoàn thiện và ban hành theo thẩm quyền các văn bản hướng dẫn Luật Đất đai (sửa đổi), bảo đảm hiệu lực, đồng bộ, thống nhất.

Theo Sở TN-MT, bám sát các chỉ đạo, hướng dẫn từ Chính phủ và các bộ, ngành về triển khai Luật Đất đai (sửa đổi), Đồng Nai sẽ phát huy tính chủ động, trách nhiệm, sáng tạo, linh hoạt trong tổ chức thực hiện quy định pháp luật tại địa phương nhằm nhanh chóng đưa Luật đi vào thực tiễn.

Thảo Lâm