Vài năm trở lại đây, phong trào đầu tư ngoại hối (còn gọi là forex, là việc mua, bán các đồng tiền nước ngoài trên các sàn ảo) được nhiều người tìm tòi và rủ nhau chơi. Tuy nhiên, các hoạt động này hoàn toàn tự phát và các sàn giao dịch ngoại hối hiện chưa được cơ quan chức năng nào giám sát, quản lý nên người tham gia đầu tư dễ bị mất trắng.
Vài năm trở lại đây, phong trào đầu tư ngoại hối (còn gọi là forex, là việc mua, bán các đồng tiền nước ngoài trên các sàn ảo) được nhiều người tìm tòi và rủ nhau chơi. Tuy nhiên, các hoạt động này hoàn toàn tự phát và các sàn giao dịch ngoại hối hiện chưa được cơ quan chức năng nào giám sát, quản lý nên người tham gia đầu tư dễ bị mất trắng.
 |
| Người đầu tư ngoại hối qua các sàn forex hoặc các thị trường tiền ảo dễ dàng tự tìm hiểu thông tin trên internet. Ảnh: Minh Thành |
Bên cạnh đó, việc rủ rê, lôi kéo người khác cùng tham gia đầu tư các sàn ngoại hối cũng có thể bị xử lý hình sự.
* Muôn vàn lời mời gọi
Chỉ cần vào Google, gõ từ khóa “học chơi forex", "các bước đầu tư forex"... là bất kỳ ai cũng có thể tìm được những trang web, tài khoản mạng xã hội hướng dẫn cách bỏ tiền đầu tư vào các sàn giao dịch ngoại hối này. Thậm chí, chỉ cần đến dự một hội thảo hoặc để lại số điện thoại tại các bản khảo sát sự quan tâm tới forex là sẽ nhanh chóng có nhiều người tự xưng là nhân viên sàn A, Công ty B... tìm tới hướng dẫn cách đầu tư ngoại hối. Một số sàn giao dịch còn công khai việc trả thưởng sau khi người đầu tư kêu gọi thêm được nhiều người khác cùng tham gia.
Anh L.V.T. (ngụ xã Xuân Tây, H.Cẩm Mỹ) cho biết: “Tôi chỉ để lại bình luận trên một nhóm trao đổi về forex thôi là nhanh chóng có nhiều tài khoản liên tục kết bạn, hỏi thăm và mời gọi về chung nhóm đầu tư ngoại hối với họ. Thậm chí, chỉ cần biết số điện thoại là họ liên tục nhắn tin, gọi điện mời gọi và khẳng định chỉ cần qua một lớp đào tạo ngắn hạn do họ tổ chức là tôi đã rành và có thể tự đầu tư forex tại nhà”.
Theo một số chuyên viên tài chính của các tập đoàn lớn tại TP.HCM, giao dịch forex hoặc đầu tư ngoại hối là việc mua, bán các đồng tiền nước ngoài trên các sàn ảo, không có sự quản lý của bên thứ ba. Chính vì không được sự quản lý của cơ quan chức năng nên nhiều sàn giao dịch không có uy tín, có thể làm ảnh hưởng đến “lệnh” mua hoặc bán của người đầu tư, thậm chí làm chậm việc thanh toán tiền.
Do đó, người tham gia nếu không chủ động tìm hiểu đến các sàn có uy tín, được cấp phép ở các nước lớn mà nghe theo lời mời gọi của người khác thì rất dễ tham gia vào các sàn có xu hướng đa cấp, lừa đảo. Và nguy hiểm hơn là dùng tiền chính mình giao cho người khác đi đầu tư forex, nên nguy cơ mất trắng số tiền đầu tư là hiện hữu.
Theo ông N.K.L., Giám đốc tài chính một công ty tại TP.HCM, thực tế việc bỏ tiền vào các sàn ngoại hối rồi chờ các đồng tiền đó tăng giá, bán đi rồi đổi sang tiền thật giống với đầu cơ hơn là đầu tư. Vì tiền được chuyển vào chờ tăng giá lên chứ không phải được tái đầu tư cho việc sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, việc người chơi nạp tiền thật vào tài khoản ở nước ngoài rồi tham gia các sàn ngoại hối hoặc thị trường tiền ảo cũng khiến cho cơ quan chức năng khó truy vết, quản lý.
* Chưa có sự quản lý
Ngày 2-3, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho biết, việc đầu tư thị trường ngoại hối chưa được cấp phép hoạt động tại Việt Nam. Những tổ chức sàn forex hiện nay hoàn toàn không đúng với quy định của pháp luật cần được xử lý theo quy định của pháp luật.
 |
| Nhiều trang mạng tung lời mời gọi đầu tư “tiền ảo” hấp dẫn. Ảnh: Chụp màn hình |
Đồng thời, Chánh Văn phòng Bộ Công an, thiếu tướng Tô Ân Xô cũng kiến nghị Chính phủ giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu đầy đủ về đầu tư kinh doanh sàn forex này. Qua đó, từng bước đưa hoạt động này vào khuôn khổ để có thể kiểm soát việc nộp thuế, ngăn chặn các hành vi lừa đảo.
Bên cạnh đó, lãnh đạo Bộ Công thương cũng nhấn mạnh, thực chất các sàn forex không phải là hoạt động kinh doanh đa cấp mà là kinh doanh theo phương thức đa cấp. Mà theo quy định hiện hành tại Điều 4, Nghị định 40/2018/NĐ-CP ngày 12-3-2018 về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác). Thời gian qua, Bộ Công thương cũng nhiều lần lên tiếng khuyến cáo người dân không tham gia vào các sàn forex vì vi phạm pháp luật và ảnh hưởng quyền lợi (không chắc chắn việc lấy lại tiền lời).
Luật sư Ngô Văn Định, Phó giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật (Hội Luật gia tỉnh) cho biết, do sàn ngoại hối được xác định là hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp nên việc hoạt động không có giấy phép đã vi phạm Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017). Cụ thể tại Khoản 1, Điều 217a, bộ luật này nêu rõ: “Người nào tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp mà không có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hoặc không đúng với nội dung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 174 và Điều 290 của bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng; phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm”.
Minh Thành
