Mối nguy từ ném đá tàu hỏa: Không để tái diễn

Đồng Nai có hệ thống đường sắt Bắc - Nam là tuyến giao thông huyết mạch trong vận tải hành khách và hàng hóa. Tuy nhiên, loại phương tiện này từ lâu đã liên tục gặp các nguy hiểm từ chính hành vi vô ý thức là ném đá vào tàu hỏa đang chạy của một số người.

Lối đi tự mở qua đường sắt tại lý trình Km1692+305 (phường Tân Hiệp, thành phố Biên Hòa) thường xuyên đông đúc các phương tiện qua lại. Ảnh: Trần Phát

Hành vi này trực tiếp gây mất an toàn cho hoạt động của ngành đường sắt và cho bản thân người thực hiện nếu bị đá văng ngược trở lại.

Số liệu “báo động”

Đầu tháng 6-2025, Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) quốc gia đã thống kê từ ngày 1-1 đến 12-5 trên cả nước đã xảy ra 57 vụ ném đất, đá lên tàu hỏa. Đáng nói, Đồng Nai xếp thứ 2 toàn quốc với 6 vụ (ngoài ra còn tỉnh Khánh Hòa với 13 vụ; thành phố Huế, tỉnh Quảng Bình và tỉnh Ninh Thuận mỗi nơi 5 vụ…).

Gần đây nhất, khoảng 16h55 ngày 3-5, tàu SE6 di chuyển đến Km1646+450 (thành phố Long Khánh) bị ném đá làm bể 1 tấm kính cố định toa xe 11480. Trước đó, khoảng 17h45 ngày 16-4, tàu SE7 di chuyển đến Km1667+500 (huyện Trảng Bom) bị ném đá làm bể 1 tấm kính lên xuống toa xe 21589.

Đáng nói, trước đó trong 6 tháng đầu năm 2024, theo thống kê từ Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, tại Đồng Nai xảy ra 12 vụ ném đất, đá, chất bẩn lên tàu. Việc này cho thấy nguy cơ có thể hình thành tiền lệ xấu nếu các hành vi trên không được xử lý nghiêm và tuyên truyền rộng rãi.

Theo Ủy ban ATGT quốc gia, vận tải đường sắt trong thời gian qua đã có những tăng trưởng đáng kể, góp phần chia sẻ với đường bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đồng thời nâng cao ATGT chung trên toàn quốc. Tuy nhiên, các hành vi ném đất, đá, chất bẩn lên các đoàn tàu trên các tuyến đường sắt liên tục xảy ra, có chiều hướng tăng và có diễn biến rất phức tạp, đe dọa trực tiếp đến an toàn chạy tàu. Những hành vi này đã gây thiệt hại về tài sản cho ngành đường sắt, ảnh hưởng tâm lý hành khách và nhân viên làm việc trên các đoàn tàu.

Đại diện Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phân tích, tàu hỏa thường di chuyển với tốc độ cao, do đó, một vật thể dù nhỏ như viên đá khi va chạm sẽ tạo ra lực tác động cực lớn. Việc này có thể gây bể cửa kính, bắn các mảnh vỡ sắc nhọn vào hành khách ngồi gần. Việc sửa chữa các hư hại này đòi hỏi chi phí và thời gian, gây ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác, vận hành của ngành đường sắt.

Không chỉ vậy, các vụ việc ném đá gây hư hại hoặc các vi phạm đường sắt khác cũng có thể buộc đoàn tàu phải dừng khẩn cấp để kiểm tra, xử lý, làm chậm trễ lịch trình, ảnh hưởng đến kế hoạch di chuyển của các đoàn tàu khác. Như vào chiều 16-4, xe tải biển số 50H-164.14 bất ngờ “chết máy” hơn 1 giờ khi từ đường ngang dân sinh băng qua đường sắt tại khoảng lý trình Km1623+970 (huyện Xuân Lộc) làm ảnh hưởng thời gian di chuyển của 2 chuyến tàu SE7 và tàu HH51.

Bộ Xây dựng thống kê, trong 5 tháng đầu năm 2025, toàn quốc xảy ra 8 vụ tai nạn giao thông đường sắt đặc biệt nghiêm trọng, làm chết 4 người, bị thương 2 người. So với cùng kỳ năm 2024 tăng 6 vụ, tăng 2 người chết.

Chung tay hành động

Để ngăn ngừa nguy hiểm từ hành vi ném đá và các yếu tố khác gây mất an toàn đường sắt, UBND tỉnh yêu cầu các địa phương phối hợp chặt chẽ với Cục Đường sắt Việt Nam và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam triển khai thực hiện tuyên truyền, xử lý các vi phạm trên đường sắt. Đặc biệt Công an tỉnh phải chỉ đạo lực lượng chức năng phối hợp với các đơn vị đường sắt để theo dõi, điều tra, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp ném đất, đá, chất bẩn lên tàu hỏa trong 5 tháng đầu năm 2025.

Đồng thời, UBND tỉnh cũng đề nghị Chi nhánh khai thác đường sắt Sài Gòn (Tổng công ty Đường sắt Việt Nam) và Phòng Quản lý an toàn đường sắt III (Cục Đường sắt Việt Nam, Bộ Xây dựng) cung cấp thông tin các vụ ném đất, đá lên tàu từ tháng 1-2025 đến tháng 5-2025 cho lực lượng cảnh sát giao thông, cùng phối hợp trong công tác điều tra các đối tượng vi phạm trật tự ATGT đường sắt.

Hiện nay, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh đang phối hợp với UBND các xã dọc theo tuyến đường sắt xác định các vị trí thường xảy ra hành vi ném đá. Qua đó yêu cầu các hộ dân sống dọc đường sắt ký cam kết không ném đá lên tàu hỏa. Đồng thời xử lý tình trạng mở lại lối đi tự mở đã được đóng, lấn chiếm hành lang an toàn đường sắt, điều khiển phương tiện giao thông đường bộ cố tình vượt qua đường ngang đường sắt khi đã có tín hiệu cảnh báo tàu đang đến…

Phó giám đốc Công ty CP Đường sắt Sài Gòn Nguyễn Đình Đảng cho hay, thời gian qua đơn vị đang cùng chính quyền các địa phương tại Đồng Nai đẩy mạnh tuyên truyền các quy định về ATGT đường sắt cho người dân. Đặc biệt là người dân sinh sống dọc hai bên đường sắt, khu vực đường ngang, lối đi tự mở có mật độ giao thông cao hoặc những vị trí có tình trạng lấn chiếm hành lang an toàn đường sắt.

Mặc dù vậy, không có giải pháp nào hiệu quả nếu thiếu đi ý thức và sự chung tay của cộng đồng. Do đó, mỗi cá nhân, đặc biệt là những người sinh sống gần đường sắt, cần nhận thức rõ nguy hiểm và hậu quả pháp lý của hành vi ném đá vào tàu hỏa. Không chỉ tuyệt đối không thực hiện hành vi này mà còn phải nhắc nhở con em không vi phạm.

Minh Thành