Nâng chất tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới

Không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân là mục tiêu hàng đầu của Đồng Nai từ khi thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, các tiêu chí về văn hóa chủ yếu về cơ sở vật chất mà chưa phát huy hết hiệu quả hoạt động.

Không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn là mục tiêu hàng đầu của Đồng Nai từ khi thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM).

Đoàn giám sát của HĐND tỉnh do Phó trưởng ban Kinh tế - ngân sách HĐND tỉnh Huỳnh Việt Cường (bìa phải) làm trưởng đoàn tham quan Nhà văn hóa ấp 4, xã Vĩnh Tân, H.Vĩnh Cửu. Ảnh: B.Nguyên

Theo đó, các tiêu chí về đầu tư cơ sở vật chất và văn hóa trong xây dựng NTM và NTM nâng cao được nhiều địa phương chú trọng thực hiện bên cạnh mục tiêu phát triển kinh tế. Tuy nhiên, các tiêu chí về văn hóa chủ yếu về cơ sở vật chất mà chưa phát huy hết hiệu quả hoạt động.

* Đạt về đầu tư hạ tầng

Theo báo cáo của Văn phòng Điều phối chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh, đến nay tỷ lệ đầu tư trung tâm văn hóa, thể thao và học tập cộng đồng cấp xã đã đạt 100%, tăng gần 31,6% so với năm 2015. Tỷ lệ nhà văn hóa ấp đạt chuẩn theo quy định là 100%, tăng gần 29,5% so với năm 2015. Hệ thống thiết chế văn hóa, hệ thống thông tin truyền thông đã đáp ứng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tiếp cận thông tin của dân cư khu vực nông thôn. Các cấp, các ngành của tỉnh đã quan tâm tập trung đầu tư xây dựng và phát triển các cơ sở văn hóa gắn với NTM.

Phó chủ tịch UBND H.Vĩnh Cửu Nguyễn Cao Tài cho biết, với các thiết chế văn hóa - thể thao cấp huyện, địa phương đã đầu tư đồng bộ gồm: Trung tâm Văn hóa - thể thao huyện; Thư viện huyện; nhà thi đấu kết hợp biểu diễn triển lãm; hồ bơi; khu thể thao kết hợp công viên tại khu vực TT.Vĩnh An… đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa của nhân dân trong toàn huyện. Huyện cũng có 11/11 xã có trung tâm văn hóa thể thao - học tập cộng đồng xã có diện tích, quy mô xây dựng đạt chuẩn, có đủ các phòng chức năng, hội trường văn hóa đa năng, các công trình phụ và cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo theo quy định. Hầu hết các ấp đã được đầu tư xây dựng nhà văn hóa ấp đạt chuẩn.

Đầu tư cơ sở vật chất cho các hoạt động văn hóa cũng là nội dung được H.Xuân Lộc rất quan tâm đầu tư trong mục tiêu phấn đấu đạt chuẩn huyện NTM kiểu mẫu. Theo ông Nguyễn Văn Linh, Phó chủ tịch UBND H.Xuân Lộc, địa phương rất quan tâm công tác tuyên truyền cổ động, thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ, các giải đấu thể thao như: bóng đá, bóng chuyền, cầu lông… nhân dịp các ngày lễ lớn của đất nước. Các hoạt động này đã thu hút đông đảo người dân địa phương tham gia. Đến nay, toàn huyện có hơn 150 CLB văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao được thành lập và hoạt động thường xuyên với nhiều loại hình đa dạng như: bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, xe đạp, dân ca quan họ Bắc Ninh, đờn ca tài tử, thể dục dưỡng sinh…

Đời sống văn hóa, tinh thần của người dân nông thôn đã có bước phát triển với 97,2% số ấp trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn văn hóa, hơn 98,9% gia đình đạt chuẩn văn hóa.

* Cần khai thác hiệu quả hơn

Chỉ ra những hạn chế, tồn tại về các tiêu chí văn hóa trong xây dựng NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu, Chủ tịch UBND H.Cẩm Mỹ Huỳnh Tấn Thìn cho hay, hầu hết các nhà văn hóa và khu thể thao ấp được đầu tư nhiều năm trước nằm ở các khu dân cư tập trung gặp khó khăn trong việc mở rộng để đạt chuẩn về diện tích theo hướng dẫn của Bộ VH-TTDL.

Khu vui chơi, giải trí cho trẻ em được đầu tư từ nguồn xã hội hóa tại xã nông thôn mới kiểu mẫu Xuân Quế, H.Cẩm Mỹ

Ngoài ra, vấn đề chung một số địa phương gặp phải là hệ thống nhà văn hóa, nhất là nhà văn hóa ấp, hiệu quả hoạt động nhìn chung chưa cao. Trong đó có nguyên nhân chính quyền một số địa phương chưa thực quan tâm, hoặc đầu tư nhà văn hóa còn ở xa khu dân cư.

Bà Phan Thị Chuốt, Trưởng ban công tác Mặt trận ấp 4, xã Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu), người phụ trách Nhà văn hóa ấp 4 chia sẻ, hằng năm, Nhà văn hóa ấp đều được hỗ trợ về kinh phí hoạt động nên đây là nơi diễn ra mọi sinh hoạt cộng đồng của ấp từ tổ chức tiễn thanh niên nhập ngũ đến các chương trình họp hành, sinh hoạt khác. Ở đây còn được lắp đặt các dụng cụ thể dục - thể thao ngoài trời nên hoạt động thể thao và văn nghệ diễn ra rất thường xuyên và thu hút nhiều người dân tham gia.

Về việc khai thác hiệu quả hơn hoạt động của hệ thống nhà văn hóa trên địa bàn tỉnh, đại diện Sở VH-TTDL tỉnh cho hay, thời gian qua, Sở đã tổ chức các lớp tập huấn đến từng huyện về các hoạt động của các thiết chế văn hóa. Căn cứ theo Bộ tiêu chí NTM và NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025 của Trung ương vừa ban hành, Sở đã xây dựng kế hoạch cũng như giải pháp tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tập huấn cho các địa phương trong tổ chức cũng như tăng cao hiệu quả của các thiết chế văn hóa.

Bình Nguyên