Khoảng trống trong y tế học đường
Kỳ 2: Vì đâu nên nỗi?

Y tế học đường hiện đang thiếu trầm trọng nguồn cán bộ y tế phụ trách. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị dành cho công tác này cũng chưa thật đầy đủ...

Y tế học đường hiện đang thiếu trầm trọng nguồn cán bộ y tế phụ trách. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị dành cho công tác này cũng chưa thật đầy đủ...

 * Cán bộ y tế học đường: thiếu trầm trọng

Hiệu trưởng Trường tiểu học Trảng Dài Thái Bình Minh cho biết, do chưa có đủ phòng học nên nhà trường không thể bố trí được phòng y tế. Trường hợp các em bị bệnh đột xuất sẽ được đưa lên phòng họp để nằm nghỉ tạm, sau đó nhà trường báo cho gia đình biết để đưa về nhà hoặc chuyển tới cơ sở y tế. "Nhà trường cũng đã cử ra 2 người kiêm nhiệm công tác y tế học đường. Trong đó một người là kế toán và một người là tổng phụ trách Đội" - hiệu trưởng trường này cho biết.

Số học sinh mắc bệnh cận thị ngày càng nhiều.

Kiêm nhiệm cán bộ y tế học đường là tình trạng chung của rất nhiều trường học hiện nay trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê của Sở GD-ĐT, toàn tỉnh hiện có trên 770 trường học nhưng hơn 90% trong số đó chưa có cán bộ y tế chuyên trách. Thậm chí, có trường còn bỏ trống mảng này vì không bố trí được người kiêm nhiệm. Từ đó, theo các cán bộ trong ngành, có những trường hợp học sinh bị bệnh đột xuất hoặc bị tai nạn thương tích nhưng không được sơ cấp cứu đúng cách...

Do thiếu cán bộ y tế tại trường học nên công tác chăm sóc sức khỏe học sinh, sinh viên chưa được thực hiện đầy đủ. Có trường dựa vào cán bộ y tế của các trạm y tế xã, phường đóng trên địa bàn, nhưng lực lượng này hoạt động chủ yếu cũng chỉ là sơ cấp cứu ban đầu hay thực hiện một số dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho học sinh khi nhà trường có yêu cầu. Có trường, dù có cán bộ y tế chuyên trách nhưng do thuốc men, phòng ốc thiếu nên chỉ dừng lại ở việc phát thuốc đau đầu, sổ mũi, cảm cúm cho học sinh. Y tá Đinh Thị Liên Hương, phụ trách y tế ở Trường THPT Văn Hiến (TX.Long Khánh) cho hay, dù đã được trường tạo điều kiện tốt để hoạt động nhưng hiện phòng y tế vẫn phải "ở chung" với phòng hành chính. Cơ số thuốc còn thiếu, chỉ có thể đáp ứng được yêu cầu điều trị một số bệnh thông thường. 

Theo Sở GD-ĐT, phần lớn cán bộ phụ trách y tế chuyên trách của các trường đều không thuộc diện biên chế nên không được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước mà do nhà trường tự hợp đồng và trả lương bằng nguồn kinh phí khác như quỹ bảo hiểm y tế. Do đó, lương của cán bộ y tế công tác tại các trường rất thấp, khó thu hút được cán bộ y tế về làm việc chứ chưa nói đến chuyện họ gắn bó lâu dài. Ngoài ra, cán bộ y tế học đường cũng khó có cơ hội đào tạo, nâng cao trình độ tay nghề so với những người công tác tại các trạm y tế cơ sở.

* Bỏ ngỏ vì yếu và thiếu đủ thứ!

Ông Lê Đình Nam, phụ trách giáo dục thể chất, y tế trường học (Sở GD-ĐT) cho biết, theo quy định của trường đạt chuẩn quốc gia, buộc phải bố trí phòng y tế. Tuy nhiên, đến thời điểm này mới chỉ có khoảng hơn 20% trường học có phòng y tế.

Trong khi đó, theo khảo sát của Trung tâm y tế dự phòng tỉnh, tình hình vệ sinh môi trường trong các trường học tại Đồng Nai dù đã được cải thiện song vẫn chưa đúng chuẩn quy định. Vẫn còn tình trạng trường học không có nhà vệ sinh hoặc nhà vệ sinh được xây dựng sơ sài, không đảm bảo. Có trường không bố trí được chỗ rửa tay cho học sinh. Bên cạnh đó, tình trạng trường học bị thiếu ánh sáng, ồn, không thông gió... đã và đang làm ảnh hưởng đến sức khỏe của không ít học sinh.

Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Cao Trọng Ngưỡng cũng cho hay, hiện nhu cầu về trang thiết bị phục vụ công tác y tế trường học là rất lớn. Tuy nhiên, ngay tại trung tâm này, những thiết bị phục vụ các hoạt động kiểm tra, giám sát, đánh giá các yếu tố vệ sinh trường học cũng còn thiếu về số lượng lẫn chủng loại!

Còn ở tuyến y tế cơ sở, trang thiết bị thiếu đã đành mà ngay đến nguồn kinh phí cũng không có để thực hiện. Bác sĩ Nguyễn Thi Văn Văn, Phó giám đốc Trung tâm y tế huyện Long Thành nói rằng hiện chỉ có đội nha học đường là hoạt động tương đối hiệu quả do có sự hợp tác khá chặt chẽ của các trường và sự tham gia tình nguyện của các nha sĩ tư nhân. Một số loại bệnh khác trong học đường như cận thị, cong vẹo cột sống... hiện không có nguồn kinh phí để triển khai biện pháp can thiệp. "Việc phát hiện bệnh học đường cũng chưa có hệ thống, do đó dù trung tâm đã trang bị được một số thiết bị, phương tiện để kiểm tra, giám sát yếu tố tác động nhưng hầu như vẫn còn bỏ trống nhiều loại bệnh có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của học sinh" - bác sĩ Văn Văn nhấn mạnh.

Minh Ngọc