Điều trị bệnh nha chu: Sự hợp tác của bệnh nhân có vai trò quan trọng

Bệnh nha chu cũng như bệnh sâu răng, là một bệnh rất phổ biến của vùng răng miệng, chiếm tỷ lệ trên 80% dân số. Bệnh diễn tiến thầm lặng nên người bệnh thường không quan tâm, vì vậy bệnh thường được phát hiện rất trễ, khi đã có nhiều biến chứng: hôi miệng, mất răng,...

Bệnh nha chu cũng như bệnh sâu răng,  là một bệnh rất phổ biến của vùng răng miệng, chiếm tỷ lệ trên 80% dân số. Bệnh diễn tiến thầm lặng nên người bệnh thường không quan tâm, vì vậy bệnh thường được phát hiện rất trễ, khi đã có nhiều biến chứng: hôi miệng, mất răng,...

* Nha chu là bệnh gì?

Nha là răng, chu là chu vi xung quanh răng. Nha chu là tổ chức xung quanh răng, bao gồm xương ổ răng, dây chằng và nướu răng, có chức năng chống đỡ, giữ răng trong xương hàm. Mô nha chu tốt là nền tảng cho hàm răng tốt vì chúng ôm sát lấy răng để che chở các mô dễ nhạy cảm bên dưới ngăn ngừa không cho vi khuẩn xâm nhập làm hại răng. Vì vậy, chúng ta nên hiểu bệnh nha chu là bệnh của các tổ chức xung quanh răng.

Hướng dẫn học sinh Trường tiểu học Hiệp Hòa (Biên Hòa) vệ sinh răng miệng.(Ảnh: T. TRANG)

Nguyên nhân gây bệnh:

Nguyên nhân chính của bệnh nha chu là do tình trạng vệ sinh răng miệng kém tạo điều kiện cho các mảng thức ăn (bựa răng) bám dọc theo cổ răng, kẽ răng. Vi khuẩn tích tụ trong các mảng bám này sẽ gây viêm nướu răng. Theo thời gian (khoảng từ 3-6 tháng) mảng bám răng bị vôi hóa thành vôi răng. Khi ấy, nướu sẽ bị viêm nặng hơn, bệnh chuyển sang giai đoạn viêm nha chu. Bệnh tiến triển rất nhanh nếu cơ thể có một bệnh toàn thân nào đó (suy dinh dưỡng, tiểu đường, nhiễm HIV/AIDS...) làm giảm sức đề kháng của cơ thể.

Triệu chứng:

Bệnh có các triệu chứng chính (xếp theo thứ tự nặng dần): Nướu sưng đỏ, dễ chảy máu khi đánh răng; vôi răng đóng ở cổ răng và dưới nướu; hơi thở hôi; mủ chảy ra khi ấn vào nướu; răng lung lay, di chuyển và thưa ra.

Diễn tiến của bệnh:

Thông thường bệnh viêm nha chu xảy ra không rõ ràng, bởi phần lớn thời gian diễn tiến bệnh không kèm theo triệu chứng đau đặc hiệu. Vì vậy, việc khám răng miệng định kỳ, trong đó khám toàn diện mô nha chu, là rất cần thiết.

Bệnh tiến triển rất thầm lặng nên người bệnh thường ít chú ý. Có những đợt nướu răng bị sưng to rồi tự xẹp xuống làm người bệnh lầm tưởng là bệnh tự lành. Cứ thế, nếu không điều trị kịp thời thì lớp mô nâng đỡ răng, dây chằng sẽ bị phá hủy và làm tiêu xương ổ răng, răng bị lung lay và cuối cùng sẽ mất đi dù răng còn nguyên vẹn, không bị sâu.

Tác hại của bệnh nha chu:

Ngoài việc phá hủy các mô nâng đỡ răng, làm tiêu xương ổ răng, lệch răng, lung lay răng, bệnh nha chu còn gây hôi miệng làm người bệnh thiếu tự tin trong giao tiếp, không thoải mái trong sinh hoạt. Bên cạnh đó, bệnh còn có  biến chứng như làm đau vùng thái dương do rối loạn khớp cắn, gây khó khăn trong việc ăn uống và tiêu hóa thức ăn nên gây nên những rối loạn khác ở hệ tiêu hóa.

* Điều trị và phòng ngừa bệnh nha chu

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ là bước cơ bản quyết định sự thành công trong việc ngăn ngừa và điều trị bệnh nha chu. Khi bị sưng nướu bệnh nhân càng phải chú ý giữ vệ sinh răng miệng kỹ hơn để làm sạch các mảng bám thức ăn trên răng, và đến khám tại các cơ sở nha khoa để được điều trị kịp thời và đúng đắn (nạo túi nha chu, cạo vôi răng, hướng dẫn vệ sinh răng miệng).

Trong điều trị bệnh viêm nha chu, bác sĩ chỉ đem lại hiệu quả của phương pháp điều trị, còn kết quả đạt được sau cùng phụ thuộc rất nhiều vào bệnh nhân. Nói cách khác, sự hợp tác của bệnh nhân có vai trò quyết định trong điều trị bệnh nha chu, nếu không thì kết quả điều trị sẽ không tốt. Điều này đã được chứng tỏ trong lâm sàng, thể hiện tầm quan trọng của sự hợp tác giữa thầy thuốc và bệnh nhân trong điều trị.

Không thừa khi nhắc lại rằng lúc nào chúng ta cũng phải tuân thủ nguyên tắc "Phòng bệnh hơn chữa bệnh" trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nói chung, trong chăm sóc sức khỏe răng miệng nói riêng.

BS. Mai Thành Đức