Để thị trường khoa học - công nghệ phát triển sôi động

Thị trường khoa học - công nghệ (KH-CN) được hiểu đơn giản là nơi diễn ra các giao dịch mua bán các sản phẩm KH-CN như bản quyền, bí quyết, sáng kiến và các dịch vụ liên quan đến hoạt động KH-CN. Thị trường này được xác định là một trong những mũi nhọn của nền kinh tế bất cứ quốc gia nào ở thời điểm cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang phát triển mạnh mẽ như hiện nay.

Việt Nam được xem là mảnh đất màu mỡ cho thị trường KH-CN phát triển sôi động bởi hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi, nhất là khi Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực này. Tuy nhiên, thực tế, thị trường này của Việt Nam vẫn còn chậm phát triển. Nguyên nhân chủ yếu, theo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị Phát triển thị trường KH-CN đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập diễn ra vào tháng 10-2022 là do cơ chế, chính sách còn chưa đồng bộ, thiếu cơ chế, chính sách khuyến khích, tạo động lực cho các nhà khoa học, nhà sáng chế chuyển giao, thương mại hóa kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ.

Bên cạnh đó, các tổ chức KH-CN chưa chú trọng đúng mức đến hoạt động thương mại hoá kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ như một phương thức biến tri thức khoa học thành hàng hóa, thành năng lực sản xuất thực tế của xã hội; các tổ chức trung gian thị trường KH-CN chưa được quan tâm và đầu tư phù hợp; việc nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ chưa được chú trọng; việc liên kết thị trường KH-CN Việt Nam với thị trường quốc tế chưa được quan tâm đúng mức…

Tại Đồng Nai, ít ai nghĩ rằng một địa phương phát triển mạnh về công nghiệp, có đến hơn 1,5 ngàn doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài nhưng đến nay mới chỉ có 6 DN KH-CN. Dù tỉnh đã tạo điều kiện thuận lợi, kêu gọi sự tham gia đầu tư của DN nhưng DN vẫn chưa mấy mặn mà, do e ngại không vượt qua được những rào cản về cơ chế, chính sách. Dù rất tâm huyết và muốn đầu tư nhưng với độ rủi ro khá cao, ít DN dũng cảm vượt qua những “chướng ngại vật” để mạo hiểm với đồng vốn của mình. Vì vậy, so với tiềm năng, thị trường này của Đồng Nai vẫn khá èo uột.

Để thu hút các DN tham gia thị trường KH-CN và thành lập DN KH-CN, tỉnh sẽ phải triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó quan trọng nhất là từng bước gỡ những nút thắt về cơ chế, chính sách, khơi thông cho thị trường KH-CN. Bên cạnh đó là cơ chế ưu đãi về thuế, tài chính, tín dụng đối với DN tham gia đầu tư nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ. Chú trọng việc tìm đầu ra cho sản phẩm KH-CN, tăng cường khả năng kết nối nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thị trường này phát triển sôi động, xứng tầm.

Minh Ngọc