Phát triển các môn kỹ năng trong trường học: Đảm bảo tự nguyện, công bằng và hiệu quả

Hiện nay, nhiều trường học đang liên kết với các công ty giáo dục triển khai các môn kỹ năng sống có thu phí hằng tháng dành cho học sinh như: tiếng Anh tăng cường, Toán tư duy, Robotics, trí tuệ nhân tạo (AI)…

Dù đây là những môn học không bắt buộc, nhằm mục đích tăng cường kỹ năng cho học sinh, tuy nhiên, không ít phụ huynh vẫn băn khoăn khi cho con em mình tham gia bởi nhiều lý do, trong đó có việc thu phí và chất lượng, hiệu quả học tập.

PHỤ HUYNH CÒN LO NHIỀU KHOẢN THU

Từ nhiều năm nay, Trường phổ thông Thực hành sư phạm Đồng Nai (tại phường Tam Hiệp) liên kết với một trung tâm ngoại ngữ để đưa giáo viên Việt Nam và giáo viên người nước ngoài đến dạy tiếng Anh tăng cường cho học sinh. Số tiết học tăng cường của môn học này là 2 tiết/tuần, mức học phí hằng tháng mà phụ huynh phải đóng là gần 500 ngàn đồng. So với việc học ở trung tâm bên ngoài thì mức học phí này thấp hơn một nửa, tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng có điều kiện cho con theo học.

Học sinh Trường Tiểu học Phan Chu Trinh (phường Tân Triều) trải nghiệm môn Robotics do Công ty TNHH Phát triển giáo dục Sài Gòn tổ chức tại trường. Ảnh: Công Nghĩa

Chị N.T.V. (ngụ phường Biên Hòa) có con đang học tại Trường phổ thông Thực hành sư phạm Đồng Nai cho biết: “Năm học này, Nhà nước đã miễn toàn bộ học phí cho học sinh rồi, nhưng việc học tiếng Anh tăng cường thì vẫn phải đóng học phí. Thậm chí mức thu học phí tiếng Anh tăng cường còn cao hơn cả mức học phí chính khóa trước đây. Đặc biệt, dù là môn học tự nguyện nhưng trong một tập thể không có tiền cho con tham gia cũng khó”.

Còn tại một trường tiểu học ở phường Tân Triều, hiện nhà trường đang cùng lúc triển khai 2 môn kỹ năng tăng cường có thu phí là tiếng Anh tăng cường và Robotics. Với các môn tăng cường, Ban Giám hiệu nhà trường thường sắp xếp cho học sinh học vào buổi chiều để không ảnh hưởng tới giờ học các môn chính khóa. Tuy nhiên, điều phụ huynh băn khoăn nhất vẫn là phải đóng học phí khi tham gia học các môn tăng cường, trong khi khả năng tiếp thu kiến thức, kỹ năng của con mình đến đâu thì phụ huynh không thể đánh giá được.

Anh Nguyễn Văn Mừng, phụ huynh có con học ở một trường trên địa bàn phường Tân Triều chia sẻ: “Không thể phủ nhận vai trò của tiếng Anh cho học sinh, tôi băn khoăn về tiếng Anh tăng cường cho học sinh có thực sự hiệu quả không? Tại sao nhà trường không trực tiếp đứng ra dạy tăng cường tiếng Anh cho học sinh? Bên cạnh đó, tôi nhận thấy, giáo viên tiếng Anh ở các trung tâm vào dạy ở trường không ổn định, thay liên tục thì có đảm bảo chất lượng dạy được ổn định và liền mạch cho học sinh không?”…

Học sinh Trường Tiểu học Phan Chu Trinh (phường Tân Triều) tham gia trải nhiệm môn Robotics. Ảnh: Công Nghĩa

Trong khi đó, chị Lê Thị Ngọc Thảo, phụ huynh có con đang học tại một trường tiểu học thuộc phường Trấn Biên phản ánh một bất cập: “Hiện con tôi đang học thêm tiếng Anh ở một trung tâm khá uy tín. Tuy nhiên, cũng chính trung tâm này lại đang dạy tiếng Anh tăng cường ở trường của con tôi. Vì vậy, tôi đang phải đóng học phí 2 nơi cho một môn học tự nguyện. Tôi đang cân nhắc cho con dừng học thêm tiếng Anh ở trường hay ở trung tâm”.

Theo phản ánh của phụ huynh, vẫn còn tình trạng nhà trường liên kết với các công ty giáo dục đưa các môn kỹ năng vào dạy ngay trong giờ học chính khóa. Điều này vô tình làm khó cho những học sinh không có điều kiện tham gia học tập. Đồng thời hoạt động này còn vi phạm chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo về việc nghiêm cấm đưa các tiết học liên kết vào thời khóa biểu chính khóa của học sinh.

KHÔNG ĐỂ DỊCH VỤ DẠY HỌC “BỦA VÂY” PHỤ HUYNH

Theo chia sẻ của lãnh đạo một số trường công lập trên địa bàn tỉnh, các trường thường xuyên nhận được những lời chào mời liên kết dạy các môn kỹ năng như: tiếng Anh tăng cường, Toán tư duy, học Toán bằng tiếng Anh, tiếng Anh tích hợp Stem - robotics, giáo dục kỹ năng công dân số… Thậm chí có trung tâm còn thông qua các mối quan hệ quen biết để “gửi gắm”, mong được nhà trường tạo điều kiện. Tuy nhiên, xét ở nhiều mặt, nếu tính hiệu quả không cao sẽ tạo áp lực học tập cho học sinh và gánh nặng học phí cho phụ huynh nên nhà trường từ chối.

Hiệu trưởng một trường THCS tại phường Trấn Biên cho biết: “Việc liên kết với các công ty giáo dục bên ngoài để đưa các môn tăng cường vào trường học nếu thực hiện được thì tốt, tuy nhiên phải xem xét khách quan. Trước hết, công ty cung cấp dịch vụ giáo dục có thực sự uy tín và đảm bảo chất lượng chưa. Tiếp đến là phụ huynh có đồng tình để cho con mình học và chấp nhận đóng học phí không? Điều quan trọng nữa là nhà trường phải đánh giá được học sinh mình học được những gì từ các buổi học tăng cường này”.

Không phủ nhận vai trò của kỹ năng sống trong sự trưởng thành của học sinh, mà muốn có kỹ năng sống thì phải học. Tuy nhiên, nếu học kỹ năng sống một cách rập khuôn, gượng ép, chạy theo phong trào sẽ không hiệu quả. Mặt khác, khi liên kết với các công ty giáo dục, các cơ sở giáo dục công lập phải tuân thủ quy định chặt chẽ, giám sát được chất lượng triển khai để đảm bảo đúng tự nguyện, công bằng và hiệu quả.

Gần đây, trên các kênh thông tin chính thống đã phản ánh chia sẻ của Tổng Bí thư Tô Lâm với cử tri Thủ đô Hà Nội và tỉnh Hưng Yên về hoạt động liên kết của các công ty giáo dục với nhà trường để dạy các môn kỹ năng có thu phí và cho rằng hoạt động này làm giảm đi ý nghĩa khi Đảng và Nhà nước đã nỗ lực hết mình để học sinh học các trường công lập được miễn học phí. Những chia sẻ của Tổng Bí thư Tô Lâm được cử tri và nhân dân đồng tình, đánh giá rất cao; đồng thời mong các hoạt động liên kết dạy học trong nhà trường phải được chấn chỉnh kịp thời và đi vào khuôn khổ, đảm bảo lợi ích của học sinh, nhà trường, nhất là phòng, chống tiêu cực trong hoạt động liên kết giáo dục.

Chị Đặng Thị Dinh (ngụ xã Trảng Bom) cho rằng: Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm rất thẳng thắn, phản ánh đúng tâm tư của người dân và phụ huynh về việc tránh tình trạng “thương mại hóa” giáo dục. Nếu các hoạt động kỹ năng sống cho học sinh là cần thiết thì tại sao các trường không thể nghiên cứu, triển khai bằng chính nguồn lực của mình. Đây còn là giải pháp để nâng cao hiệu quả đội ngũ giáo viên, đồng thời tiết kiệm chi phí cho phụ huynh học sinh.

Công Nghĩa