Làm sao để học sinh khỏi “lơ mơ”?

Giáo dục giới tính là việc làm rất cần thiết, đồng thời đã được tăng cường hơn trong Chương trình Giáo dục phổ thông mới 2018 nhưng do thiếu những phương pháp truyền tải phù hợp nên nhiều học sinh vẫn còn khá “lơ mơ”.

Giảng viên Trường cao đẳng Y tế Đồng Nai giới thiệu với học sinh về vấn đề sức khỏe sinh sản. Ảnh: C.T.V

Việc giáo dục giới tính không đến nơi, đến chốn của cả gia đình và nhà trường có thể để lại những hệ quả lâu dài đến sự phát triển lành mạnh của học sinh, nhất là với lứa tuổi học sinh THPT, khi các em bắt đầu những mối quan hệ khác giới khó kiểm soát.

Lo ngại tuổi học trò

Hiệu trưởng một trường phổ thông tư thục chia sẻ: Học sinh ngày càng thoải mái hơn khi thể hiện quan niệm, thậm chí là hành động về giới tính và tình dục. Trong khi đó, nhiều giáo viên vẫn e dè khi truyền đạt cho học sinh những vấn đề về giới tính và tình dục. Ngay cả với những người gần gũi nhất với các em hằng ngày là phụ huynh cũng ít hoặc còn lúng túng trong cách giáo dục về vấn đề quan trọng này.

Khi cả gia đình và nhà trường đều thiếu phương pháp giáo dục giới tính cho học sinh thì hậu quả càng dễ xảy ra. Vị hiệu trưởng nói trên chia sẻ: Năm học trước, nhà trường từng có một trường hợp nữ sinh lớp 12 có thai. Hệ quả là học sinh này phải xin nghỉ học để làm mẹ sớm, trong khi trước mắt em là rất nhiều dự định của tuổi chuẩn bị trưởng thành. Nhà trường cũng rất lấy làm tiếc về trường hợp của nữ sinh này nhưng không thể tiếp tục “giữ chân” em ở lại học đường được.

Quản sinh một trường phổ thông tư thục khác tại phường Tam Hiệp cho biết: Ở lứa tuổi học sinh THPT, các em rất dễ phát sinh tình cảm khác giới nhưng thiếu sự định hướng của nhà trường lẫn gia đình. Việc nhà trường phải nhắc nhở học sinh, thậm chí mời cả phụ huynh lên trường để trao đổi về “tình hình” của học sinh không phải hiếm gặp. Không hiếm học sinh trong lớp học vẫn thản nhiên thể hiện “cử chỉ” thân thiết, vượt quá mức mối quan hệ bạn bè tuổi học trò. Cá biệt, có trường hợp các em còn hẹn gặp nhau ở trong nhà vệ sinh của trường để “tâm sự” vào buổi trưa, buộc nhà trường phải bố trí lại khu vực nhà vệ sinh nam và nữ, đồng thời trang bị thêm camera quan sát phía ngoài.

Một số giáo viên trên địa bàn tỉnh cho rằng: Lứa tuổi học sinh THPT bắt đầu phát sinh tình cảm khác giới là chuyện bình thường. Tuy nhiên, điều khiến giáo viên lo ngại là khi các em bị cuốn theo sẽ ảnh hưởng đến việc học hành. Có những em thể hiện công khai cử chỉ thân mật không phù hợp với lứa tuổi học trò trước lớp sẽ làm ảnh hưởng đến những học sinh khác. Do nhận thức về sức khỏe sinh sản còn hạn chế, có thể dẫn đến quan hệ tình dục không an toàn, ảnh hưởng tới sức khỏe, thậm chí là có thai ngoài ý muốn.

Cần “nắn đường” để học sinh đi đúng

Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam có khoảng 300 ngàn trường hợp nạo phá thai, trong đó có khoảng 30% là ở lứa tuổi 15-19. Số ca nạo phá thai hằng năm tăng cao sẽ tỷ lệ thuận với tình trạng hiếm muộn trong sinh đẻ. Điều đáng lo hơn, có tình trạng học sinh sau khi có thai ngoài ý muốn, do giấu cha mẹ nên tìm đến các phòng khám sức khỏe sinh sản không đảm bảo điều kiện để thực hiện nạo phá thai, càng gia tăng nguy cơ vô sinh trong tương lai của các em.

Theo bác sĩ Phạm Quang Nhật, Phó Trưởng ban Kế hoạch hóa gia đình Bệnh viện Từ Dũ (Thành phố Hồ Chí Minh), học sinh ngày nay bị tác động rất nhiều từ phim ảnh, mạng xã hội, do đó rất dễ tò mò về giới tính, phát sinh tâm lý ham muốn tình dục sớm, có tình cảm với bạn khác giới. Phần lớn các em trước khi phát sinh quan hệ tình dục chưa nhận thức đầy đủ các biện pháp quan hệ tình dục an toàn, do cả gia đình và nhà trường chưa quan tâm, hay còn e ngại giáo dục cho học sinh kỹ năng quan hệ tình dục an toàn.

Để hỗ trợ các nhà trường tăng cường giáo dục cho học sinh kiến thức về sức khỏe sinh sản vị thành niên, vấn đề giới tính và quan hệ tình dục an toàn, hằng năm Sở Giáo dục và Đào tạo đều phối hợp với Sở Y tế để đưa cán bộ ngành y tế xuống các trường tuyên truyền cho học sinh về vấn đề này. Tuy nhiên, đây không phải chỉ là trách nhiệm của nhà trường mà cha mẹ cũng phải thực sự là những người gần gũi nhất với con cái, đặc biệt là với học sinh nữ, để nhắc nhở, giáo dục và hướng dẫn các em những biện pháp đảm bảo an toàn cho chính mình.

Phó Chánh văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo ĐỖ THANH TÂM

Cũng theo bác sĩ Phạm Quang Nhật, chuyện phát sinh quan hệ tình dục sớm ở lứa tuổi học sinh là khó tránh khỏi, nhưng gia đình, nhà trường có thể giúp các em tránh được những hậu quả cả về trước mắt lẫn lâu dài. Trước hết, nhà trường và gia đình cần định hướng cho các em xây dựng tình bạn trong sáng ở lứa tuổi học trò, không né tránh việc nói cho các em hiểu những vấn đề nhạy cảm về quan hệ tình dục, nhất là phải trang bị cho các em những kỹ năng quan hệ tình dục an toàn.

Theo Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn - Tân Mai (ở phường Tam Hiệp) Vũ Thị Ni Na, cần có một quan niệm cởi mở hơn khi nhắc đến vấn đề quan hệ tình dục an toàn cho học sinh, bởi nếu né tránh thì sẽ khó lòng giúp các em biết kỹ năng phòng tránh những hậu quả xấu từ quan hệ tình dục không an toàn. Ngoài vai trò của giáo viên thì nhà trường cũng có thể chủ động liên hệ mời các bác sĩ chuyên về sức khỏe sinh sản đến trường nói chuyện với học sinh. Đây là những người có đủ kiến thức chuyên môn nên sẽ giúp học sinh hiểu sâu hơn và có kỹ năng bảo vệ chính mình.

Công Nghĩa