Trường đại học lo lắng nếu “siết” xét tuyển sớm

Nhiều trường đại học (ĐH) đang lo lắng với nội dung dự thảo quy chế tuyển sinh ĐH áp dụng từ năm 2025. Trong đó, nội dung khiến các trường đặc biệt quan tâm là chỉ được dành 20% trên tổng chỉ tiêu xét tuyển của mỗi ngành để xét tuyển sớm.

Thí sinh đến nhập học tại Trường đại học Lạc Hồng năm 2024. Ảnh: C.NGHĨA

Việc siết chặt chỉ tiêu xét tuyển sớm được Bộ Giáo dục và đào tạo cho biết, nhằm hướng đến mục tiêu đảm bảo về chất lượng dạy và học, đánh giá học sinh thực chất và công bằng hơn trong xét tuyển.

Gặp khó khăn vì “siết” xét tuyển sớm

Theo ý kiến của nhiều trường ĐH, những thay đổi trong Dự thảo Quy chế tuyển sinh ĐH từ năm 2025 là rất lớn, nếu chính thức áp dụng sẽ tạo áp lực lớn cho các trường khi tiến hành tuyển sinh. Những thay đổi này không chỉ tác động đến trường tuyển sinh, mà còn với cả thí sinh có nguyện vọng xét tuyển bằng phương thức xét tuyển sớm.

Người phụ trách tuyển sinh của một trường ĐH tại thành phố Biên Hòa cho biết: “Từ năm 2024 trở về trước, các trường ĐH được tự chủ về tuyển sinh, không bị quy định cứng về tỷ lệ tuyển sinh giữa các phương thức xét tuyển là bao nhiêu %. Các trường nhận thấy thuận lợi ở phương thức xét tuyển nào thì ưu tiên xét tuyển ở phương thức đó, cho đến khi tuyển đủ chỉ tiêu thì dừng”.

PGS-TS NGUYỄN THU THỦY, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH, Bộ Giáo dục và đào tạo: Việc giới hạn 20% chỉ tiêu xét tuyển sớm căn cứ vào tình hình thực tiễn công tác tuyển sinh ĐH những năm qua. Việc xét tuyển sớm chỉ tập trung vào những thí sinh có năng lực và thành tích học tập vượt trội, đồng thời hạn chế tác động đến việc học tập của học sinh ở học kỳ cuối cùng năm lớp 12 và ôn thi tốt nghiệp trung học phổ thông.

Trong khi người phụ trách tuyển sinh của một trường ĐH tư thục khác tại thành phố Biên Hòa cho biết, năm 2024, trường được giao 2 ngàn chỉ tiêu, trường chỉ tuyển sinh được chưa tới 1,5 ngàn chỉ tiêu. Tỷ lệ thí sinh trúng tuyển bằng phương thức xét tuyển sớm chiếm khá cao, rồi mới tới phương thức xét điểm thi tốt nghiệp.

“Cuộc cạnh tranh tuyển sinh giữa các trường ĐH tại Đồng Nai vốn đã gay gắt chứ chưa nói đến phải cạnh tranh với các trường ĐH tại Thành phố Hồ Chí Minh. Vì vậy, nếu chính thức bị khống chế chỉ tiêu xét tuyển sớm không quá 20% từ năm 2025, chắc chắn các trường sẽ bị động rất lớn” - nhân viên trường đại học tư thục này nói.

Nếu không bị khống chế chỉ tiêu xét tuyển sớm, các trường ĐH có thể tiếp nhận hồ sơ xét tuyển bằng học bạ ngay sau học kỳ 1. Còn nếu chính thức bị khống chế chỉ tiêu xét tuyển sớm, các trường sẽ phải cân đối chỉ tiêu ra 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn chính là khi Bộ Giáo dục và đào tạo công bố điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8. Việc phải dồn phần lớn chỉ tiêu xét tuyển vào thời điểm xét tuyển chính của nhiều trường ĐH sẽ tạo ra áp lực đối với các trường trong thu hút thí sinh, nhất là với các trường ĐH tư thục ở địa phương.

Tìm cách thích ứng

PGS-TS Nguyễn Vũ Quỳnh, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Lạc Hồng, cho rằng quy định giới hạn tỷ lệ xét tuyển sớm không được vượt quá 20% chỉ tiêu từng ngành nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình tuyển sinh. Quy định này hướng tới hạn chế tình trạng xét tuyển sớm tràn lan, gây rối loạn thông tin và khiến thí sinh gặp khó khăn trong việc theo dõi, lựa chọn ngành học phù hợp. Yếu tố chất lượng, công bằng trong tuyển sinh là cần thiết, điều này sẽ có tác động đến quy trình đào tạo sau này của các trường ĐH.

Tuy nhiên, PGS-TS Nguyễn Vũ Quỳnh cũng cho rằng, quy định này bộc lộ một số hạn chế, đặc biệt trong việc đáp ứng nhu cầu linh hoạt của các trường ĐH và đặc thù từng ngành đào tạo. Việc dồn phần lớn chỉ tiêu vào kỳ xét tuyển chính sẽ tạo áp lực lớn cả cho các trường lẫn thí sinh trong thời gian ngắn. Từ đó, các trường sẽ khó dự đoán chính xác số lượng thí sinh nhập học, dẫn đến nguy cơ thừa hoặc thiếu thí sinh xét tuyển, nhất là những ngành đặc thù khó tuyển sinh, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả tuyển sinh.

Hiện nhiều trường đang tính toán để thích ứng với quy định “siết” xét tuyển sớm của Bộ Giáo dục và đào tạo chuẩn bị ban hành.

Chuyên viên tuyển sinh của một trường ĐH tại Đồng Nai cho hay: “Sẽ phải thay đổi phương án tiếp cận thí sinh khác so với những năm trước để thu hút thí sinh đăng ký xét tuyển. Thậm chí, chúng tôi đã phải nghĩ đến chuyện nhận hồ sơ xét tuyển sớm vượt quá 20%, có thể là 40-50% để “trừ hao”, bởi tỷ lệ nhập học thực tế của nhóm thí sinh xét tuyển sớm chỉ khoảng 30-35%, còn ở năm tới thì chưa biết sẽ ra sao”.

Nhiều chuyên gia tuyển sinh ĐH cho rằng, việc siết các trường ĐH tuyển sinh sớm như trong dự thảo quy chế tuyển sinh ĐH từ năm 2025 có phần không thống nhất với Luật Giáo dục ĐH, bởi trong luật này quy định các trường ĐH được tự chủ tuyển sinh. Điều này sẽ gây nhiều xáo trộn cho các trường ĐH lẫn thí sinh ở thời điểm vừa phải lo thi tốt nghiệp, vừa phải lo xét tuyển ĐH.

Công Nghĩa