Vừa qua, việc phát hiện ra công trường khai thác đá cổ mà nhà Hồ đã sử dụng khai thác và chế tác đá để xây thành đã trả lời được câu hỏi: “Đá xây thành được lấy ở đâu?” mà từ bao năm nay, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đã kỳ công tìm hiểu, nhưng vẫn chưa có được câu trả lời thỏa đáng.
Vừa qua, việc phát hiện ra công trường khai thác đá cổ mà nhà Hồ đã sử dụng khai thác và chế tác đá để xây thành đã trả lời được câu hỏi: “Đá xây thành được lấy ở đâu?” mà từ bao năm nay, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đã kỳ công tìm hiểu, nhưng vẫn chưa có được câu trả lời thỏa đáng.
Tuy nhiên ngoài công trường khai thác đá vừa được phát hiện thì còn công trường nào khác nữa không?
 |
| Nhiều tảng đá khổng lồ vuông vức được cho là đùng để làm đá xây thành |
Trong chuyến công tác mới đây ở Vĩnh Lộc, chúng tôi đã được người dân cung cấp thêm một số nguồn tin mới rất có giá trị về công trường khai thác đá thứ 2 của thành nhà Hồ. Theo đó, ngoài công trường khai thác đá vừa mới phát hiện ở núi An Tôn (thuộc địa phận xã Vĩnh Yên), còn có thêm một công trường khai thác đá khác nữa nằm ở địa phận xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Lộc (cách Thành nhà Hồ 3,5 km về phía Nam). Tuy nhiên, công trường này vẫn chưa được phát hiện và nghiên cứu.
 |
| Rõ ràng những phiến đá này được kê có chủ đích |
Theo lời kể của những người cao tuổi sống ở quanh đây thì những phiến đá này đã có từ rất lâu đời. Điều đặc biệt là những phiến đá này có kích cỡ tương đối bằng nhau và tương ứng với các khối đá xây Thành nhà Hồ. Trong số những phiến đá này có phiến được mài nhẵn và xếp chồng lên nhau hoặc kê bằng những khối đá nhỏ ở tư thế chuẩn bị được di chuyển. Ngoài ra, xung quanh khu vực này còn có rất nhiều câu chuyện, thần tích, thần phả còn lưu lại trong dân chúng và trong gia phả của một số dòng họ, có liên quan đến lịch sử giai đoạn thế kỷ từ XV đến XVII.
 |
| Nhiều phiến đá đã được kích sẵn chờ khai thác |
Vị trí khu vực công trường đá cổ này cách Quốc lộ 45 khoảng 200 m và cách sông Mã khoảng 1 km. Theo quan sát của chúng tôi, những phiến đá này có sự can thiệp và tác động bởi bàn tay con người.
Dưới đây chúng tôi cung cấp tới bạn đọc một số hình ảnh mới nhất về di chỉ vừa mới được phát hiện này.
 |
| Có rất nhiều bằng chứng cho thấy đây là công trường khai thác đá |
 |
| Với đặc thù núi mâm xôi (đá xếp theo từng lớp), đá ở khu vực quanh thành nhà Hồ rất phù hợp cho việc xây thành |
 |
| Sự ngổn ngang này cho thấy đây đã từng có sự tác động của con người |
 |
| Nhiều phiến đá đã được gọt đẽo, to tương đương các phiến đá xây thành |
(TT&VH Online)
