Sản phẩm du lịch đặc thù của Đồng Nai:<i> Bao giờ?</i>

Làm thế nào để định hướng sản phẩm du lịch đặc thù của Đồng Nai? Có hay không sản phẩm du lịch đặc thù ở Đồng Nai? Chỉ với 2 câu hỏi trên, cuộc hội thảo do Sở Văn hóa - thể thao và du lịch tổ chức tại Khu du lịch Giang Điền vừa qua đã trở nên sôi nổi, với sự quan tâm, góp ý của nhiều đơn vị kinh doanh du lịch trong và ngoài tỉnh.

* Nhiều lợi thế và tiềm năng

Không riêng gì ông Ngô Văn Chương, Giám đốc Công ty cổ phần du lịch Đồng Nai, Chủ tịch Hiệp hội du lịch Đồng Nai, mà hầu như các đại biểu tham gia hội thảo đều nhận định rằng Đồng Nai có những thế mạnh về du lịch mà không phải nơi nào cũng có được. Trong khi khuynh hướng hiện nay của du khách là trở về với du lịch tự nhiên, du lịch sinh thái thì Đồng Nai có trên 500 ngàn hécta rừng, trong đó có 70 ngàn hécta rừng thuộc Vườn quốc gia Cát Tiên với nhiều chủng loại động thực vật phong phú sẽ rất thuận lợi để phát triển loại hình du lịch này. Dòng sông Đồng Nai với trên 200km đường sông cùng nhiều cảnh quan sông nước đặc trưng của khu vực miền Đông cũng là một lợi thế không nhỏ.

Bên cạnh đó, với lịch sử hình thành và phát triển, Đồng Nai còn có nhiều di tích lịch sử, văn hóa như: Chiến khu Đ, di tích Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, Văn miếu Trấn Biên... Biên Hòa lại chỉ cách TP.Hồ Chí Minh có 30km, rất thuận tiện để "kéo" du khách. Thế nhưng, vì sao cho đến nay, ngành du lịch của Đồng Nai còn đứng ở vị trí rất khiêm tốn, các tuyến điểm du lịch và các sản phẩm du lịch vẫn hãy còn mờ nhạt, chưa thu hút khách?

* Thiếu tiếng nói chung

Theo nhận định của ông Xuân Nam, chuyên viên Phòng Lữ hành Sở Văn hóa - thể thao và du lịch TP.Hồ Chí Minh, du lịch Đồng Nai hiện đang thiếu sự quy hoạch tổng thể. Tình trạng chung của các tuyến điểm du lịch ở Đồng Nai hiện nay là mạnh ai nấy làm, ai có gì thì cứ mang ra "bày bán". Từ đó dẫn đến bức tranh về du lịch của Đồng Nai trở nên manh mún, rời rạc, kém hiệu quả. Lấy ví dụ như các khu du lịch Xanh, Vườn Xoài, Bò Cạp Vàng, Cao Minh... đều có loại hình và sản phẩm du lịch na ná như nhau khiến du khách không có nhiều lựa chọn. Phát triển tự phát, tất sẽ dẫn đến cạnh tranh tự phát, như thế sẽ thiếu đi sự liên kết nhất định trong vấn đề tổ chức thị phần, chưa kể đến sự lãng phí trong hiệu quả đầu tư và quảng bá du lịch.

Khu du lịch Bửu Long.

Không chỉ cần sự quy hoạch trong ngành du lịch, còn cần đến quy hoạch chung trong toàn xã hội, cụ thể là với các cơ quan liên quan. Chính vì thiếu quy hoạch mà lợi thế du lịch sông Đồng Nai vẫn chưa thể phát huy bởi những chiếc cầu thuộc ngành giao thông vận tải quản lý đã khiến tàu, thuyền lớn từ TP. Hồ Chí Minh bị vướng không thể ngược dòng Đồng Nai.

Một điểm yếu khác làm cản trở không ít sự phát triển của du lịch, đó là cơ sở hạ tầng trên địa bàn chưa tốt. Ông Trần Trọng Thể, Giám đốc Công ty du lịch Vietravel chi nhánh Đồng Nai đưa ra ví dụ về du lịch ở Vườn quốc gia Cát Tiên. Xác định hướng du lịch đặc thù về sinh thái - loại hình ưa thích của du khách nước ngoài. Thế nhưng, cơ sở hạ tầng nơi đây cho đến nay cũng mới chỉ đáp ứng yêu cầu của Tây "ba lô", còn với khách nước ngoài hạng sang - đối tượng sẵn sàng chi tiền mạnh tay để mua sự hài lòng, và ngay cả với đối tượng du khách trong nước thuộc loại khá giả - thì những tiện nghi ở nơi này là không thể chấp nhận được.

Ông Hoàng Quốc Hùng, Trưởng phòng Kế hoạch Khu du lịch Giang Điền thì nhận xét, Đồng Nai hiện rất thiếu loại hình du lịch giữ chân du khách lưu trú dài hạn. "Du lịch ở Đồng Nai như một bức tranh đầy màu sắc, nhưng chưa thấy sự kết nối hài hòa giữa những gam màu, và chưa thấy được những điểm nhấn làm nổi bật lên đặc trưng của thương hiệu du lịch Đồng Nai", ông Thể ví von.

* Câu hỏi vẫn còn để ngỏ

Theo gợi ý của PGS.TS Phạm Trung Lương, Viện phó Viện Nghiên cứu phát triển du lịch, để phát triển du lịch, Đồng Nai cần tạo ra sản phẩm du lịch đặc thù có sự khác biệt, vì đây là yếu tố cạnh tranh cực kỳ quan trọng, thu hút du khách. Làm sao để nhắc đến Đồng Nai, du khách sẽ nghĩ ngay đến đặc trưng này. Như nhắc đến Hà Nội là nhớ đến chùa Một Cột, đến lăng Bác, nhắc đến Huế là nhớ đến sông Hương, đồng bằng sông Cửu Long thì có đặc thù là du lịch sông nước, thánh địa Mỹ Sơn là văn hóa Chăm... Khác biệt này có thể do thiên nhiên, hoặc do con người tạo ra, có thể là yếu tố vật thể như tài nguyên, môi trường, hạ tầng du lịch hoặc là yếu tố phi vật thể như dịch vụ, quản lý, hình ảnh... nhưng phải đảm bảo tính đặc sắc và nổi trội. Lấy một ví dụ, trong chiến lược phát triển khu du lịch Bửu Long, Đồng Nai không nên lập lại những gì Đầm Sen, Suối Tiên hay Đại Nam đã làm. Bửu Long phải có sự khác biệt, như trở thành khu du lịch cảm giác mạnh hoặc một nơi tôn vinh văn hóa... Một khi đã tạo ra được nét đặc thù cho thương hiệu du lịch, chính sách tiếp thị cũng sẽ được tập trung hơn, quảng bá hiệu quả hơn. "Cần tìm ra sự khác biệt, hoặc tạo ra sự khác biệt đó. Vấn đề là ý tưởng", ông Lương nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Phó giám đốc Sở Văn hóa - thể thao và du lịch Mai Văn Nhơn cho rằng, để tìm ra sự khác biệt, tạo nên sản phẩm du lịch đặc thù là điều không dễ. Ở góc độ quản lý nhà nước, sở sẽ có sự rà soát vấn đề quy hoạch để các doanh nghiệp phát triển tốt hơn. Nhưng làm thế nào để định hướng sản phẩm du lịch đặc thù của Đồng Nai là câu hỏi mà tự mỗi đơn vị sẽ có câu trả lời khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh của mình, không thể có một công thức chung cho tất cả.

Thanh Thúy

Sản phẩm du lịch đặc thù của Đồng Nai: Bao giờ?