Phụ nữ và văn hóa gia đình

Ai đó đã nói rằng: "Thế giới là ngôi nhà của đàn ông, còn ngôi nhà là thế giới của phụ nữ". Suốt cuộc đời, người phụ nữ đã dành rất nhiều công sức, tình cảm, thời gian cho việc chăm sóc tổ ấm nên lẽ đương nhiên, ảnh hưởng của họ trong gia đình hết sức sâu đậm. Trong thời đại ngày nay, người phụ nữ với những thiên tính như tận tâm, khéo léo, chu toàn, giàu đức hy sinh... cũng chính là người có vai trò chủ chốt trong việc bảo vệ, giữ gìn văn hóa gia đình Việt Nam truyền thống.

Các thí sinh đoạt giải "thôn nữ giỏi giang, duyên dáng" huyện Thống Nhất 2006.

Nói đến văn hóa gia đình là nói đến quan hệ đạo lý, tình cảm, các chuẩn mực, khuôn phép trong sinh hoạt, ứng xử, nuôi dạy con cái, tập quán thờ phụng tổ tiên v.v... Từ khi nước ta bước vào thời kỳ đổi mới, đời sống vật chất và tinh thần của các gia đình Việt Nam không ngừng được nâng cao. Hầu hết các gia đình đã có các tiện nghi thông dụng như xe máy, điện thoại, máy giặt, tủ lạnh v.v... Mức sống cao hơn khiến ứng xử của các thành viên cũng "thông thoáng" hơn. Nhiều thói quen, lễ nghĩa xưa kia chỉ có ở "nhà giàu" như tặng quà sinh nhật, đi picnic, ăn tiệm... thì nay đã hình thành trong nhiều gia đình. Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố văn minh, hiện đại thì ngày nay gia đình cũng đứng trước nhiều nguy cơ như nghiện hút ma túy, mại dâm, gia tăng lối sống ích kỷ, đua đòi, ly thân, ly dị, bạo hành v.v...Thêm vào đó, nhiều hủ tục như mê tín dị đoan, đồng cốt bói toán, tảo hôn... cũng đang có xu hướng trỗi dậy. Những nguy cơ đó khiến cho gia đình ngày nay khó giữ được hòa khí, dễ xảy ra xung đột và độ bền vững không cao. Để ngăn ngừa và chống lại hiểm họa, "phương thuốc" hiệu quả nhất là các gia đình gia tăng sự quan tâm chăm sóc lẫn nhau, đặc biệt là tăng cường giáo dục con cái. Giáo dục không chỉ nhằm tạo nên những đứa con có học vấn, năng động, thành đạt mà phải làm cho con cái biết trân trọng, phát huy những nét ưu việt trong gia đình truyền thống như thủy chung, hiếu thuận, đoàn kết... Trong lúc nam giới vì bận mưu sinh hoặc vì thiếu trách nhiệm và nhiều lý do khác mà ít có thời gian dành cho gia đình thì trách nhiệm của phụ nữ ngày càng nặng hơn. Bởi muốn hay không, phụ nữ cũng là người sinh thành, dưỡng dục con cái, là người" tay hòm chìa khóa", điều tiết sinh hoạt, lễ nghi trong gia đình. Sự gương mẫu và những phẩm chất của người mẹ, người vợ có ảnh hưởng đến mọi thành viên, đặc biệt là ảnh hưởng đến sự hình thành nhân cách của đứa con. Một người mẹ có tri thức, nghề nghiệp vững vàng, lối sống lành mạnh, ứng xử có văn hóa... bao giờ cũng là hình mẫu tốt đẹp cho con cái noi theo. Ngược lại, những người mẹ kém hiểu biết, nói năng, hành xử thô lỗ cộc cằn, lười biếng, ích kỷ, thực dụng... sẽ tạo ra những đứa con nhiều khiếm khuyết. Bởi vậy nên người xưa mới bảo "mũi dại lái chịu đòn" hay "con hư tại mẹ, cháu hư tại bà".

Một tổ ấm hạnh phúc kết hợp hài hòa văn hóa truyền thống và hiện đại là mơ ước và là nhiệm vụ của tất cả chúng ta, trong đó vai trò của phái đẹp luôn được đề cao. Nhưng để chị em làm tốt sứ mệnh cao cả của mình thì cần có trợ giúp đắc lực của gia đình, chồng, con và cộng đồng. Thời gian qua, Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp, Ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ và nhiều ban, ngành trong tỉnh đã tích cực tổ chức nhiều hoạt động nhằm nâng cao trình độ nhận thức, năng lực của chị em trong gia đình và trong hoạt động nghề nghiệp. Các cuộc thi tài "Nét đẹp phụ nữ ", " Ẩm thực ba miền", "Phụ nữ giỏi giang, duyên dáng"... ngày càng được nhiều cơ quan, đơn vị sản xuất, doanh nghiệp... tổ chức. Mô hình CLB gia đình hạnh phúc ở các huyện, thị cũng là sân chơi bổ ích cho chị em giao lưu, học hỏi kinh nghiệm nuôi dạy con, tổ chức đời sống gia đình, phát triển năng lực cá nhân. Tuy nhiên, thực tế công tác vận động phụ nữ thời gian qua vẫn gặp rất nhiều khó khăn vì nhiều nguyên nhân, trong đó có việc chị em chưa chủ động đến với các sinh hoạt cộng đồng. Nhiều buổi nói chuyện chuyên đề nâng cao tri thức, kinh nghiệm giáo dục con em, xây dựng mái ấm gia đình được tổ chức nhưng nhiều phụ nữ ít quan tâm tham dự. Bởi vậy, muốn thật sự tiến bộ, đạt được sự bình đẳng giới thì rất cần tinh thần tự giác, tự thân vận động của phụ nữ. Xã hội và cộng đồng đã chắp cho phái đẹp đôi cánh, còn bay cao, bay xa đến đâu vẫn là việc của mỗi người...

Hồng Ngọc