Vitamin A là vi chất rất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là với trẻ em và phụ nữ mang thai. Song, nếu bổ sung không đúng có thể gây hại cho sức khỏe.
Vitamin A là vi chất rất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là với trẻ em và phụ nữ mang thai. Song, nếu bổ sung không đúng có thể gây hại cho sức khỏe.
* Cần thiết cho cơ thể
Theo bác sĩ Cao Trọng Ngưỡng, Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng tỉnh, vitamin A rất cần thiết cho cơ thể. Là thành phần thiết yếu của sắc tố võng mạc nên vitamin A rất quan trọng đối với mắt. Vitamin A còn giúp giữ toàn vẹn lớp tế bào biểu mô bao phủ bề mặt và các khoang trong cơ thể. Bổ sung đầy đủ vitamin A là cần thiết, bởi thiếu vitamin A sẽ gây khô da ở màng tiếp hợp, giác mạc, nặng hơn sẽ làm thủng giác mạc và dẫn đến mù lòa, gây sừng hóa nang lông, bề mặt da thường nổi gai, làm giảm tốc độ tăng trưởng và sức đề kháng của cơ thể với bệnh tật.
 |
| Cho trẻ uống vitamin tại Trạm y tế phường Trung Dũng (TP.Biên Hòa). |
Khi bị thiếu vitamin A, người bệnh thường có biểu hiện giảm thị lực khi không nhìn thấy khi ánh sáng mờ vào lúc chạng vạng tối, mắt có cảm giác khô rát… nếu không điều trị kịp thời sẽ gây ra quá trình thủy phân protein và rách giác mạc, dẫn đến mù vĩnh viễn. Trẻ em thiếu vitamin A dễ bị các bệnh truyền nhiễm như sởi, bệnh hô hấp và tiêu chảy. Đặc biệt, vitamin A rất cần cho sự phát triển của thai nhi. Trong thời kỳ mang thai, nếu bà mẹ không được cung cấp đầy đủ vitamin A thì thai nhi sẽ bị chậm phát triển.
* Tránh lạm dụng
Sợ con yếu mắt khi thấy các bé học, đọc sách, xem tivi nhiều, không ít bà mẹ đã tự ý mua vitamin A cho con dùng. Việc bổ sung Vitamin A là cần thiết, nhưng nếu bổ sung không đúng, sẽ dẫn đến thừa vitamin.
Theo bác sĩ Ngưỡng, nếu thừa vitamin A liều cao ở trẻ nhỏ sẽ bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng: tăng áp lực nội sọ, chóng mặt, hoa mắt, thóp phồng ở trẻ nhỏ, động kinh và viêm da tróc vảy... Với người lớn, nếu dùng 50.000 IU/ngày sẽ bị ngộ độc vitamin A mãn tính. Biểu hiện ngộ độc mãn tính là: vàng da, da khô, nứt môi, viêm lưỡi, nôn mửa, hói đầu, nhức xương, tăng can-xi máu, tăng lipid máu, hạch bạch huyết to, mất kinh ở phụ nữ, tăng áp lực nội sọ, xơ gan, mất muối khoáng của xương...
Phụ nữ mang thai, nếu thừa vitamin A, sẽ gây sảy thai, gây các dị dạng bẩm sinh thai nhi như bất thường ở sọ, mặt và bệnh van tim. Nếu người bệnh thấy các triệu chứng trên, nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Vitamin A là cần thiết, nhưng không thể sử dụng tùy tiện.
* Bổ sung hợp lý
Theo bác sĩ Ngưỡng, mỗi năm ngành y tế tổ chức 2 đợt bổ sung vi chất, trong đó có vitamin A cho trẻ vào ngày 1-6 và 1-12, dành cho trẻ từ 3-36 tháng tuổi. Chương trình phòng chống thiếu vitamin A ở phụ nữ mang thai thì đưa về các bệnh viện và trạm y tế, khi đi khám thai, các thai phụ đều được cấp phát vitamin A uống trong quá trình mang thai và sau sinh 1 tháng.
Tuy nhiên, đối với trẻ trên 3 tuổi và ngay cả với những phụ nữ mang thai, thay vì khuyến khích uống bổ sung vitamin A thì ngành y tế khuyến khích ăn các thực phẩm giàu vitamin A. Theo khuyến cáo của bác sĩ Cao Trọng Ngưỡng, muốn có đủ vitamin A nên ăn các thức ăn giàu vitamin A như thịt, cá, trứng, sữa, đặc biệt là gan. Bên cạnh đó, những loại hoa quả có màu đỏ, màu vàng như đu đủ, cà chua, cà rốt, những loại rau màu xanh đậm như rau ngót, mồng tơi, rau muống, rau đay cũng là thực phẩm giàu vitamin A.
Phương Liễu (ghi)
