Nhiếp ảnh gia NGUYỄN CÔNG THÀNH: Quốc khánh 2-9 là sự kiện vàng cho làng nhiếp ảnh

Ở tuổi 78, nhà báo/nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành miệt mài tâm huyết truyền nghề lại cho nhiều thế hệ phóng viên ảnh. Ông khuyến khích các tay máy trẻ nỗ lực tác nghiệp những sự kiện trọng đại quốc gia như Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2-9-1945 - 2-9-2025).

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành dành cả đời chụp ảnh “nhịp đời qua ống kính” phản ánh sự kiện thời sự, đời sống thị dân bằng trái tim mẫn cảm và góc nhìn chân thành. Ảnh: Trung Nghĩa

Nhà báo/nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành đánh giá những sự kiện quy mô quốc gia đặc biệt và có ý nghĩa hết sức to lớn như Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2-9 năm nay đòi hỏi các phóng viên ảnh có sự chuẩn bị và phối hợp đội nhóm tác nghiệp kỹ lưỡng. Bởi những bức ảnh của họ không chỉ phản ánh sự kiện thời sự trực tiếp, mà còn chuyển tải nhiều thông điệp ý nghĩa, sâu sắc đến cộng đồng như góp phần vun đắp truyền thống yêu nước, tinh thần đại đoàn kết, lan tỏa niềm tự hào dân tộc, khát vọng hòa bình, đất nước hướng tới kỷ nguyên mới phát triển giàu mạnh, thịnh vượng.

Chụp ảnh lễ kỷ niệm: Dễ mà không dễ

Từng chụp ảnh rất nhiều sự kiện trọng đại cấp tỉnh, thành và quốc gia, nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành cho biết: Các phóng viên ảnh cần đăng ký thẻ tác nghiệp theo cơ quan/đơn vị báo đài với ban tổ chức để được phép vào khu lễ đài - nơi chụp những hình ảnh quan trọng nhất - ví dụ Quảng trường Ba Đình (Hà Nội) là nơi diễn ra Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh.

“Phóng viên ảnh phải có mặt tại khu vực sự kiện sớm nhất có thể để bù trừ mọi tình huống phát sinh thêm thời gian ngoài dự kiến, làm thủ tục an ninh… và quan trọng là chọn được vị trí tối ưu nhất có thể chụp được ảnh. Khi sự kiện diễn ra gần như họ không được phép di chuyển ra ngoài khu vực tác nghiệp. Ngoài ra, chụp hoạt động diễu binh, diễu hành muốn có ảnh đẹp, không bị che chắn tầm nhìn và ống kính thì phải ở vị trí cao, nghĩa là bạn cần phải đem theo thang nhôm xếp chuyên dụng từ nửa mét đến 2m mới đảm bảo có góc chụp tốt” - ông Công Thành chia sẻ.

Theo ông Công Thành, các phóng viên ảnh được tòa soạn phân công đảm nhiệm ở nhiều vị trí tác nghiệp khác nhau để cơ quan có tổng thể hình ảnh đầy đủ, đa dạng từ mọi góc độ. Quan trọng nhất dĩ nhiên là khu lễ đài chính, nơi có các nguyên thủ, nhà lãnh đạo, khách mời, các đoàn đại biểu cấp cao trong và ngoài nước và cũng là nơi mọi khối trong lực lượng diễu binh, diễu hành đi qua với tác phong, tư thế, động tác di chuyển đồng nhất, đều đẹp, nhịp nhàng nhất.

Ông Công Thành lưu ý: “Hãy chú ý các khoảnh khắc quan trọng từ chân dung, thần thái các vị lãnh đạo, giây phút các lực lượng diễu binh, diễu hành chào khán đài lễ... Các phóng viên ảnh cũng có thể chụp nhiều góc độ cao - thấp khác nhau để ảnh có bố cục chặt chẽ đường nét đội hình, đặc tả được sự uy nghi đặc thù khác nhau của từng khối từ nghi trượng, lực lượng vũ trang nhân dân, quân đội nước ngoài, xe pháo quân sự đặc chủng, khối quần chúng…”.

Nhà báo/ nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành bắt đầu chụp ảnh từ năm 15 tuổi (1965). Năm 1972, ông đoạt Giải nhất cuộc thi chụp ảnh chân dung nghệ sĩ Thanh Nga. Nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành trải qua nhiều thập niên làm phóng viên ảnh Báo Tuổi Trẻ (từ năm 1979), Trưởng phòng Ảnh Báo Tuổi Trẻ (từ năm 1994-2012), chuyên viên và công tác đào tạo phóng viên, sinh viên báo chí truyền thông đến nay.

Tạo sự khác biệt

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành khuyến khích các tay máy “sẵn sàng các tư thế chụp khác nhau, không ngại đứng, quỳ, thậm chí cả nằm để tạo ra các bức ảnh có góc chụp khác biệt, phá cách và sáng tạo”.

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành tận tâm truyền nghề, truyền lửa nhiếp ảnh báo chí cho thế hệ trẻ. Ảnh: Phương Quyên

“Hoạt động diễu binh, diễu hành gắn liền với sự cổ vũ nồng nhiệt, reo hò hân hoan, chụp ảnh, quay hình từ đông đảo người dân hai bên đường. Tình cảm và sự ủng hộ của người dân, công chúng là rất quan trọng, góp phần vào không khí sống động, sự thành công chung của đại lễ Quốc khánh. Đôi khi ảnh “bên lề” sống động sẽ tạo ấn tượng với người xem, độc giả bởi thể hiện lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tình cảm quân và dân gắn bó keo sơn” - ông Công Thành tâm đắc chia sẻ.

Sau khi tác nghiệp sự kiện, các phóng viên ảnh dù mệt thế nào cũng nên cần làm ngay công tác hậu kỳ ảnh, lưu trữ ảnh tư liệu khoa học, nhanh chóng.

“Ảnh tư liệu là tài sản quý giá và có giá trị gần như mãi mãi. Có những tấm ảnh tôi chụp đã hơn 35 năm vẫn có cơ hội xuất hiện trên mặt báo hay trong các kỷ yếu quan trọng” - ông Công Thành kể và lưu ý các tay máy cần chịu khó phân loại ảnh, xóa bớt ảnh không đạt để “giải phóng kho lưu trữ” và nhất là phải lưu kỹ chú thích ảnh theo công thức 5W1H - tức 6 yếu tố cơ bản: What (Cái gì), Where (Ở đâu), When (Khi nào), Who (Ai), Why (Tại sao) và How (Như
thế nào).

Trải qua nhiều thập niên gắn bó với hình ảnh báo chí truyền thông từ trực tiếp chụp ảnh đến giảng dạy, nhiếp ảnh gia Nguyễn Công Thành đánh giá cao thế hệ phóng viên trẻ ngày nay “rất năng động, giỏi công nghệ, nắm bắt nhanh kỹ thuật căn bản và rút tỉa kinh nghiệm sau mỗi lần chụp ảnh. Họ cũng thuận lợi tác nghiệp hơn bao giờ hết bằng máy ảnh kỹ thuật số lẫn điện thoại di động có chức năng chụp ảnh “xịn sò”, tác phẩm tác nghiệp được phổ biến rất nhanh trên các phương tiện truyền thông đại chúng và nền tảng mạng xã hội”.

Ông Công Thành đúc kết: “Phẩm chất một phóng viên ảnh bao giờ cũng là giỏi kỹ năng, chân thành với nhân vật - sự kiện, có sự đam mê nghề nghiệp, vượt qua mọi khó khăn để hoành thành công việc”.

Trung Nghĩa