Đưa mô hình phòng chống tội phạm tự phát vào khuôn khổ

Thời gian qua, Đồng Nai có nhiều mô hình phòng chống tội phạm (PCTP) tự phát trong quần chúng nhân dân. Bên cạnh những mặt tích cực, cũng có không ít những hạn chế trong hoạt động của các mô hình PCTP tự phát.

Thời gian qua, Đồng Nai có nhiều mô hình phòng chống tội phạm (PCTP) tự phát trong quần chúng nhân dân. Bên cạnh những mặt tích cực, cũng có không ít những hạn chế trong hoạt động của các mô hình PCTP tự phát. Trước tình hình đó, một số địa phương đã đưa mô hình PCTP tự phát vào diện quản lý.

Đại tá Trần Tiến Đạt, Phó giám đốc Công an tỉnh và Chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Nguyễn Hữu Nguyên trao quyết định thành lập Đội Xung kích phòng, chống tội phạm và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa. Ảnh:Đ. Biên

 Việc này đã mang lại những hiệu quả tích cực trong công tác PCTP. Đây là xu hướng mà công an nhiều địa phương trong tỉnh đang hướng đến nhằm giúp các mô hình này hoạt động theo đúng quy định pháp luật, cùng góp phần giữ gìn an ninh trật tự (ANTT) tại địa phương, kịp thời giúp đỡ người dân khi gặp hoạn nạn.

* Những đóng góp thầm lặng

Đã có rất nhiều cuộc gọi, tin nhắn được gửi đến các thành viên trong các CLB PCTP tại các địa phương (kể cả ban ngày và đêm khuya) yêu cầu được hỗ trợ tìm kiếm tài sản bị mất trộm, giúp người gặp nạn khi tham gia giao thông hoặc giúp xử lý các vấn đề phát sinh trong cuộc sống. Từ những cuộc gọi, tin nhắn này, đã có rất nhiều vụ việc được các thành viên giúp đỡ mang lại hiệu quả thiết thực,

Gần nhất ngày 25-11, sau khi nhận được thông tin của người dân báo vừa bị kẻ gian đột nhập vào một cửa hàng ở TT.Hiệp Phước (H.Nhơn Trạch) lấy trộm điện thoại, các thành viên CLB PCTP Nhơn Trạch đã lần tìm nghi can là Ngô Văn Mạnh (19 tuổi, ngụ tỉnh Bình Dương) đang chơi game tại một tiệm internet trên địa bàn TT.Hiệp Phước nên đã bắt giữ giao Công an H.Nhơn Trạch. Qua xác minh, Công an H.Nhơn Trạch xác định, Mạnh chính là đối tượng đã thực hiện 2 vụ trộm xe máy trên địa bàn H.Nhơn Trạch.

Từ đầu năm 2020, các thành viên Đội Xung kích PCTP và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa (tiền thân là Đội SBC Biên Hòa) đã tham gia phát hiện, bắt giữ nhiều đối tượng trong các vụ vi phạm liên quan đến ANTT. Nổi bật như các thành viên trong đội đã vây bắt Nguyễn Quốc Toàn (33 tuổi, quê TP.Hà Nội) là đối tượng đột nhập Cửa hàng FPT Shop (chuyên bán đồ điện tử) trên đường Phạm Văn Thuận (thuộc P.Tam Hòa, TP.Biên Hòa)  lấy trộm số tiền hơn 500 triệu đồng và 2 điện thoại vào ngày 8-2. Hay vào ngày 11-4, các thành viên trong CLB này đã phát hiện và báo công an xử lý một địa điểm cất giữ nhiều xe máy liên quan đến các vụ trộm cắp xe máy trên địa bàn TP.HCM và H.Trảng Bom. Trước những dấu hiệu vi phạm trên, lực lượng công an đã tạm giữ toàn bộ số phương tiện trên để điều tra, xác minh.

* Còn nhiều hạn chế, vướng mắc khi hoạt động

 Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các CLB PCTP trên địa bàn tỉnh còn những hạn chế, vướng mắc nhất định. Trong đó hạn chế lớn nhất là các thành viên trực tiếp tham gia truy bắt tội phạm chủ yếu bằng sự dũng cảm, nhiệt tình, kinh nghiệm cá nhân chứ chưa được huấn luyện kỹ năng chống trả tội phạm cũng như cách xử lý tình huống, hạn chế tai nạn, rủi ro trong quá trình truy bắt tội phạm. Ngoài ra, việc phối hợp giữa các CLB PCTP tự phát với lực lượng công an cũng chưa kịp thời. Thực tế, đã có những tai nạn, rủi ro, thậm chí có thành viên CLB PCTP  tử vong khi truy bắt tội phạm.

Cụ thể như, tối 14-10, trong quá trình bám theo hành trình chiếc xe máy vừa bị lấy trộm từ P.Tam Phước (TP.Biên Hòa) đến TP.Thuận An (tỉnh Bình Dương), anh Cao Võ Minh Quang (thành viên Đội Xung kích PCTP và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa) đã bị tai nạn nghiêm trọng và không qua khỏi. Riêng anh Văn Viết Cường (thành viên trong đội) cũng bị thương trong quá trình truy đuổi tội phạm.

Trên địa bàn tỉnh hiện vẫn còn một số tổ chức, hội, nhóm, CLB PCTP hoạt động tự phát có liên quan đến lĩnh vực ANTT như: CLB Hỗ trợ nhân dân Trảng Bom (H.Trảng Bom); CLB Hỗ trợ nhân dân Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu); CLB Hỗ trợ nhân dân và đảm bảo an toàn giao thông TP.Long Khánh; CLB PCTP Long Thành (H.Long Thành)…

Nhìn chung các tổ chức này đã và đang mang lại những hiệu quả nhất định trong công tác đấu tranh, phòng ngừa tội phạm và đảm bảo trật tự an toàn giao thông tại các địa phương. Trên tinh thần tự nguyện, những người tham gia trong các tổ chức này đã phát huy sức mạnh trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Với đam mê và lòng nhiệt tình của những người trẻ, CLB PCTP Nhơn Trạch đã hoạt động được hơn 4 năm qua. Anh Nguyễn Văn Phê, quản lý CLB cho biết, mặc dù hoạt động tự phát nhưng các thành viên trong CLB đã chủ động tìm hiểu các kiến thức pháp luật để trang bị cho mình khi thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, do đang hoạt động tự phát nên mọi thành viên trong CLB chưa được pháp luật bảo vệ. Quá trình tham gia giúp dân giải quyết các vụ việc liên quan đến ANTT cũng chỉ dựa trên tinh thần thiện nguyện và kinh nghiệm của các cá nhân.

Trước những khó khăn đó, anh Phê mong muốn các cấp chính quyền và nhất là lực lượng công an địa phương quan tâm, tạo điều kiện để hỗ trợ nhóm về mặt pháp lý. Ngoài ra, các lực lượng chuyên môn cần có những buổi chia sẻ và trang bị kiến thức pháp luật để các thành viên trong nhóm tiếp tục đóng góp vào phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc được tốt hơn.

* Đưa vào diện quản lý

Trước hiệu quả hoạt động của các đội, nhóm, CLB PCTP tự phát, nhiều đơn vị, địa phương đã đưa các đội, nhóm, CLB này vào diện quản lý.

Đối tượng cùng tang vật trong vụ trộm tại Cửa hàng FPT Shop (thuộc P.Tam Hòa, TP.Biên Hòa) được Đội Xung kích phòng chống tội phạm và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa hỗ trợ bắt giữ. Ảnh:T. Danh

Tại TP.Biên Hòa, phần lớn các phường đều có các CLB PCTP do công an địa phương quản lý. Hoạt động nổi bật là CLB PCTP của các phường: Long Bình Tân, Long Bình, An Bình, Trảng Dài, Bửu Long, Thống Nhất và Đội Xung kích PCTP và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa.

Tại H.Long Thành cũng đưa CLB an ninh Bình Sơn vào diện quản lý. Các thành viên của CLB được công an hỗ trợ về mặt nghiệp vụ, cùng với sự hăng hái, nhiệt tình đã giúp cho lực lượng công an xã phá nhiều vụ án và hỗ trợ nhiều người dân trong đêm tối. Nhờ đó, tình hình ANTT trên địa bàn xã có nhiều chuyển biến tích cực.

Ngoài lực lượng công an, thì một số tổ chức đoàn, hội cũng đứng ra bảo trợ và quản lý các đội, nhóm, CLB PCTP tự phát như: CLB SOS 117 và CLB Hỗ trợ nhân dân và đảm bảo an toàn giao thông Biên Hòa đã được Hội LHTN Việt Nam tỉnh bảo trợ và quản lý.

Anh Nguyễn Mạnh Hưng, Đội trưởng Đội Xung kích PCTP và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa cho biết, sau 5 năm hoạt động tự phát dưới tên gọi Đội SBC Biên Hòa, ngày 18-11, Đội chính thức ra mắt với tên gọi mới là Đội Xung kích PCTP và hỗ trợ giao thông TP.Biên Hòa do Công an TP.Biên Hòa quản lý. Từ đây, hoạt động của đội thuận lợi hơn do được công nhận chính thức và được sự quan tâm, chỉ đạo từ lãnh đạo Công an TP.Biên Hòa, hướng dẫn nghiệp vụ từ các đội nghiệp vụ và công an các phường, xã trên địa bàn thành phố.

“Từ khi chính thức được thành lập, đội đã hoạt động theo quy chế và hướng dẫn của lực lượng công an nên các thành viên trong đội rất phấn khởi và sẽ cố gắng phát huy vai trò xung kích, góp phần giữ gìn sự bình yên cho cuộc sống của người dân”  - anh Hưng chia sẻ.

Trần Danh