ThS. Trần Anh Tuấn, Giám đốc Chương trình dự báo nhân lực - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu đào tạo kinh tế quốc tế, là người có nhiều kinh nghiệm trong công tác dự báo nguồn nhân lực. Ông cũng là một trong những chuyên gia thường xuyên tư vấn hướng nghiệp cho học sinh Đồng Nai.
ThS. Trần Anh Tuấn, Giám đốc Chương trình dự báo nhân lực - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu đào tạo kinh tế quốc tế, là người có nhiều kinh nghiệm trong công tác dự báo nguồn nhân lực. Ông cũng là một trong những chuyên gia thường xuyên tư vấn hướng nghiệp cho học sinh Đồng Nai.
 |
| ThS.Trần Anh Tuấn, Giám đốc Chương trình dự báo nhân lực, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu đào tạo kinh tế quốc tế |
[links()]Chia sẻ với Báo Đồng Nai về xu hướng tư vấn hướng nghiệp online, ThS.Trần Anh Tuấn cho biết:
- Giáo dục hướng nghiệp và tư vấn hướng nghiệp là hoạt động phải dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và tri thức. Hoạt động này nhằm giúp học sinh hiểu rõ, nắm bắt cơ hội đặc trưng của những ngành nghề - việc làm phù hợp. Từ đó, các em có thể chọn nghề, chọn trường, chọn cấp bậc đại học và các hệ giáo dục nghề nghiệp phù hợp. Có như vậy, các em mới trở thành nhân lực chất lượng cao, có giá trị nghề nghiệp vững vàng trong thị trường lao động phát triển hội nhập quốc tế và trong bối cảnh của thời đại công nghiệp 4.0.
Nhìn toàn diện, hướng nghiệp có hiệu quả tạo lực lượng lao động có chất lượng, có năng lực nghề tốt, thúc đẩy tăng năng suất lao động, góp phần phát triển về kinh tế - xã hội của quốc gia.
Chính vì vậy liên tục hàng chục năm qua, Nhà nước luôn định hướng phát triển về hướng nghiệp, huy động nguồn lực xã hội trong và ngoài nước tham gia hướng nghiệp. Tuy nhiên, đánh giá chung, các hoạt động hướng nghiệp vẫn hoàn toàn chưa thỏa mãn nhu cầu của học sinh và phụ huynh. Các giải pháp thực hiện mới chỉ mang tính truyền thông theo cách truyền đạt truyền thống, chưa gắn kết được với các giải pháp công nghệ phù hợp bối cảnh của xã hội tiên tiến. Các thông tin về thị trường lao động, dự báo nhu cầu nhân lực chưa đáp ứng đầy đủ trong tất cả hoạt động hướng nghiệp hiện nay.
* Hiện nay, các hình thức tư vấn hướng nghiệp online đang được phát triển, ông đánh giá như thế nào về hiệu quả của hình thức tư vấn này?
- Tư vấn hướng nghiệp từ xa đã có từ lâu, điển hình là các chương trình tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh trên truyền hình. Các trường cũng đã làm tư vấn online từ lâu nhưng chủ yếu nhằm mục đích tuyển sinh chứ chưa chú trọng tư vấn hướng nghiệp. Khi đại dịch xảy ra thì hình thức tư vấn này đã trở thành nhu cầu thực sự của xã hội. Có thể nói là đại dịch đã thúc đẩy xu hướng tư vấn hướng nghiệp online đi nhanh hơn.
Để đánh giá hiệu quả thì cần phải có thời gian đủ dài. Tuy nhiên, phải khẳng định rằng trong thời điểm hiện nay thì đây là phương pháp tối ưu nhất. Đồng thời, hướng nghiệp online cũng là phương pháp phù hợp của thời kỳ công nghệ hiện đại. Đội ngũ chuyên gia không đủ điều kiện để đi đến các trường được. Trong khi với hình thức online, các em có thể chủ động để trực tiếp tham gia và cũng dễ dàng đặt câu hỏi với các chuyên gia. Như vậy, hướng nghiệp online sẽ thuận tiện cho học sinh.
Mặt khác, lựa chọn hình thức tư vấn online sẽ buộc các chuyên gia, các trường đại học, cao đẳng, trung cấp thực hiện thông tin một cách nghiêm túc, có trách nhiệm. Bởi vì những thông tin này sẽ có sự giám sát của xã hội. Cá nhân tôi nhận thấy TP.HCM và Đồng Nai là những địa phương có nhiều tích cực trong công tác tư vấn hướng nghiệp, cả trực tiếp và online.
Tư vấn online chắc chắn sẽ là một xu hướng cần thiết về lâu dài của công tác hướng nghiệp.
* Vậy đâu là hạn chế của hình thức tư vấn hướng nghiệp online, thưa ông?
- Hạn chế là chưa đo lường được hết nhu cầu của xã hội, đặc biệt là nhu cầu của học sinh trong tìm hiểu ngành nghề. Hiện nay, các trường tham gia tư vấn hướng nghiệp vẫn mong muốn truyền thông và nhằm tuyển sinh cho trường. Do vậy, tính khách quan của hình thức tư vấn online vẫn chưa cao. Dẫu sao, tôi cho rằng đây vẫn là một khởi đầu tốt đẹp.
Hiện nay, tư vấn hướng nghiệp online vẫn toát lên một điều là thông tin tuyển sinh còn áp đảo. Nhưng nếu nghe kỹ thì chúng ta sẽ thấy rằng điều mà học sinh, phụ huynh mong muốn nhất vẫn là thông tin về sự phát triển thị trường lao động trong tương lai. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của công tác dự báo nguồn nhân lực. Vì vậy, chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện tư vấn theo hướng rộng và đồng bộ các thông tin về thị trường lao động, thông tin truyển sinh, cơ hội việc làm…
Cũng cần nói thêm rằng, hiện nay, có một số đơn vị dùng thủ thuật công nghệ thông tin để làm tăng view (lượt người xem). Đừng nghĩ lượt người xem tư vấn tuyển sinh nhiều là thành công. Quan trọng là phải xây dựng chương trình nghiêm túc, đúng đắn, bổ ích.
Chúng ta cần đo lường hiệu quả của các chương trình tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh bằng sự tương tác của học sinh, phụ huynh.
* Theo ông, các cơ quan truyền thông có vai trò như thế nào trong hình thức hướng nghiệp online?
- Tư vấn online hiện vẫn còn ở dạng tự phát của những đơn vị có điều kiện chứ chưa phải chủ trương để phát triển đồng bộ. Vì vậy, tôi nghĩ là chúng ta cần có những chương trình chính thống, có sự phối hợp giữa ngành GD-ĐT, Bộ LĐ-TBXH, các cơ quan truyền thông cùng tham gia để tư vấn hướng nghiệp từ xa ngày càng chất lượng hơn.
Trong tư vấn hướng nghiệp online, muốn đạt hiệu quả cao thì thường phải có sự tham gia của các cơ quan truyền thông. Vì đội ngũ này có tính chuyên nghiệp cao. Họ soạn thảo nội dung sát hợp với thực tế, đội ngũ truyền thông thường tham gia nghiêm túc và đạt được tín nhiệm xã hội cao.
Trong hoạt động này, báo chí truyền thông đồng thời có vai trò hỗ trợ và giám sát các thông tin hướng nghiệp online.
* Xin cảm ơn ông!
Tường Vi (thực hiện)
