Những mốc chính trong cuộc đời Boris Yeltsin

Cựu Tổng thống Nga Boris Yeltsin vừa qua đời ở tuổi 76. Nguyên nhân dẫn đến cái chết bất ngờ của nhà lãnh đạo này chưa được công bố song một nguồn tin nói đó là bệnh tim.

Cựu Tổng thống Nga Boris Yeltsin vừa qua đời ở tuổi 76. Nguyên nhân dẫn đến cái chết bất ngờ của nhà lãnh đạo này chưa được công bố song một nguồn tin nói đó là bệnh tim.

Dưới đây là những mốc thời gian chính trong cuộc đời ông Boris Yeltsin.

Ngày 1/2/1931: Boris Nikolayevich Yeltsin sinh ra trong gia đình nông dân có cha mẹ là Nikolai và Klavdia ở làng Butka, vùng Sverdlovsk - một trung tâm công nghiệp của khu vực Núi Ural, Nga.

1955: Tốt nghiệp Học viện Bách khoa Ural và làm kỹ sư xây dựng tại Sverdlovsk. 

Năm 1956: Cưới Naina Iosifovna Girina. Họ có hai con gái là Yelena (sinh năm 1957) và Tatyana (sinh năm 1959).

Năm 1961: Gia nhập Đảng Cộng sản ở tuổi 30.

1969: Trở thành người phụ trách xây dựng ở vùng Sverdlovsk.

Năm 1976: Được chỉ định làm Bí thư thứ nhất của Uỷ ban Trung ương quận Sverdlovsk. Tài năng của nhà lãnh đạo này đã mang lại cho ông danh tiếng như một nhà cải cách đầy nhiệt huyết.

Tháng 7/1985: Tân Tổng bí thư của Đảng Cộng sản Mikhail Gorbachev điều Yeltsin tới Moscow làm Bí thư Uỷ ban trung ương về Xây dựng.

Tháng 12: Được bổ nhiệm làm Bí thư thứ nhất Đảng uỷ Thành phố Moscow. 

11/11/1987: Bị cách chức Bí thư thứ nhất vì đưa ra những lời nhận xét trong một cuộc họp kín của Đảng uỷ, trong đó Yeltsin chỉ trích công cuộc cải cách kinh tế của Tổng bí thư Gorbachev tiến quá chậm chạp. 

Ông trở lại làm công việc điều hành xây dựng ở Sverdlovsk và phải nhập viện vì bệnh tim. 

Tháng 2/1988: Bị đuổi khỏi Bộ Chính trị. Tổng bí thư Gorbachev nói Yeltsin sẽ không bao giờ được phép trở lại chính trường. 

Tháng 3/1989: Bất ngờ được bầu vào Quốc hội Xô Viết. Sự nghiệp chính trị của ông đã hồi sinh nhờ chiến dịch chống tham nhũng trong giới lãnh đạo.

Tháng 9/1989: Các tờ báo đưa tin Yeltsin uống quá nhiều rượu trong chuyến thăm đầu tiên tới Mỹ, các trợ tá thì đổ lỗi cho sự mệt mỏi sau chuyến bay dài và thuốc ngủ đã gây nên trạng thái này của ông.

Tháng 10/1989: Bộ trưởng Nội vụ nói với các nhà làm luật Xô Viết rằng ông Yeltsin xuất hiện tại một chốt an ninh trong bộ dạng ướt nhèm nên được kéo lên giường vào ngày 28/9, và nói rằng ông đã bị một toán người không rõ danh tính ném xuống Sông Moscow.

Yeltin bác bỏ thông tin mình bị tấn công. Vụ việc này sau đó rơi vào im lặng. 

Tháng 3/1990: Được bầu vào Quốc hội mới của Liên bang Nga từ thành phố quê nhà Sverdlovsk.

Tháng 5/1990: Được bầu làm Chủ tịch Quốc hội Nga. 

Tháng 7/1990: Ra khỏi Đảng Cộng sản trong một giây phút kịch tính cao trào, bước ra khỏi một Đại hội của Đảng. 

Tháng 6/1991: Thắng cử trong cuộc bầu cử Tổng thống đầu tiên ở Nga. 

Bắt tay Gorbachev trong một cuộc họp tháng 8/1991.

18-21/8/1991: Những người theo đường lối cứng rắn đảo chính, quản thúc ông Gorbachev tại nhà song không bắt được Yeltsin. Ông đã leo lên nóc một xe tăng trước toà nhà Quốc hội Nga và kêu gọi hàng chục nghìn người ủng hộ bảo vệ nền dân chủ. Vụ đảo chính sụp đổ và Yeltsin trở thành một chính trị gia nổi tiếng nhất, quyền lực nhất của đất nước.

8/12/1991: Gặp gỡ các nhà lãnh đạo Belarus và Ukraine. Tuyên bố Liên bang Xô Viết tan rã được đưa ra và Cộng đồng Các quốc gia Độc lập (SNG) được thành lập.

25/12/1991: Gorbachev từ chức và trao các mật mã hạt nhân cho Yeltsin, người nhanh chóng chuyển tới văn phòng ở Điện Kremlin. 

2/1/1992: Bắt đầu dỡ bỏ 75 năm kinh tế Cộng sản bằng cách bỏ kiểm soát giá cả của hầu hết hàng hoá. Đến cuối năm, Quốc hội buộc ông phải thay đổi chậm hơn.

3/1/1993: Ký Hiệp ước Start II, cam kết cắt giảm 2/3 số vũ khí hạt nhân của Nga và Mỹ tại một hội nghị với Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là H. W. Bush ở Moscow.

Tháng 3/1993: Bị Quốc hội rút bớt quyền lực.

25/4/1993: Giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý về quyền lãnh đạo và các chính sách cải cách.

21/9/1993: Giải tán Quốc hội thời Xô Viết và thông báo bầu cử quốc hội mới vào tháng 12.

3/10/1993: Tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở Moscow sau khi những người ủng hộ Quốc hội theo đường lối cứng rắn áp đảo cảnh sát chống bạo loạn và bao vây các toà nhà chính phủ, hàng chục người chết.

4/10/1993: Ra lệnh cho binh lính chốt giữ xung quanh toà nhà quốc hội và mở cuộc tấn công bằng pháo và xe tăng quy mô toàn diện.

12/12/1993: Phe cải cách không giành được đa số trong cuộc bầu cử Quốc hội. Tuy nhiên, một hiến pháp mới được thông qua cho phép Yeltsin giành quyền lực và đảm bảo các quyền về cá nhân, tài sản cá nhân, tự do kinh doanh. 

11/12/1994: Cử quân đội tới Chechnya, nước Cộng hoà thuộc Vùng Núi Caucasus vốn tuyên bố độc lập vào ngày 1/11/1991. 

11/7/1995: Nhập viện vì bệnh tim. Mất gần một tháng để hồi phục sức khoẻ. 

26/10/1995: Nhập viện gần 1 tháng vì bệnh tim, hai ngày sau khi trở về từ một hội nghị thượng đỉnh ở Mỹ với Tổng thống Bill Clinton. Các trợ tá nói rằng ông bị kiệt sức. Trở lại Kremlin vào ngày 29/12/1995. 

17/12/1995: Đối mặt với sự thoái trào chính trị khi các đảng viên Đảng Cộng sản giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội và cùng với những người chủ trương cứng rắn khác chiếm đa số. 

Tổng thống Mỹ Bill Clinton bật cười sau lời bình luận của Boris Yeltsin về cánh nhà báo tại một cuộc họp báo ở Hyde Park, New York, tháng 10/1995.

15/2/1996: Tuyên bố tìm kiếm nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2 mặc dầu uy tín đã tụt giảm. Bắc đầu một chiến dịch tranh cử mạnh mẽ đấu sức với lãnh đạo Đảng Cộng sản. 

Tháng 6/1996: Không xuất hiện trước công chúng sau nhiều tháng tranh cử sôi nổi. Các trợ tá nói ông bị đau họng còn vợ ông nói bị cảm lạnh. Nhiều tháng sau đó, các bác sĩ cho biết ông bị đau tim nhẹ. 

3/7/1996: Tái đắc cử mặc dầu quá yếu để xuất hiện tại trạm bỏ phiếu. 

5/10/1996: Phẫu thuật tim. Trước ca phẫu thuật, ông đã tạm chuyển giao quyền lực cho Thủ tướng Viktor Chernomyrdin. 

8/6/1997: Nhập viện vì viêm phổi ngay sau khi trở lại làm việc. Tiếp tục vắng mặt tại văn phòng trong vài tuần liền. 

23/3/1998: Sa thải toàn bộ chính phủ và chọn Sergei Kiriyenko, một nhà kỹ trị ít được biết đến, làm Thủ tướng. 

17/8/1998: Sa thải toàn bộ chính phủ Nga một lần nữa giữa thời điểm khủng hoảng kinh tế, chọn Bộ trưởng Ngoại giao Yevgeny Primakov làm thủ tướng.

22/11/1998: Nhập viện vì viêm phổi và sốt – chưa đầy một tháng sau khi vào viện điều dưỡng trị chứng huyến áp không ổn định và mệt mỏi cao độ.

17/1/1999: Nhập viện vì chảy máu mụn độc. 

12/5/1999: Sa thải chính phủ của ông Primakov; chỉ định Bộ trưởng Nội vụ Sergei Stepashin làm Thủ tướng.

15/5/1999: Dễ dàng vượt qua cuộc bỏ phiếu buộc tội tại Hạ viện. 

20/6/1999: Tham dự ngày cuối cùng của Hội nghị G8 tại Đức trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ sau chuyến đi ngắn ngủi tới Jordan hồi tháng 2 để dự đám tang Quốc vương Hussein. 

31/12/1999: Khiến nước Nga và cả thế giới ngạc nhiên bởi quyết định từ chức trước khi hết nhiệm kỳ vào tháng 3/2000. Chỉ định Vladimir Putin, Thủ tướng và từng là điệp viên KGB, lên tạm quyền Tổng thống. 

12/6/2002: Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn rằng ông không hề hối tiếc về vai trò của mình trong việc Xô Viết sụp đổ, gọi đó là cần thiết để “giữ nước Nga trọn vẹn”. 

9/2005: Phẫu thuật thành công sau cú ngã trong kỳ nghỉ ở Italy. 

23/4/2007: Qua đời, hưởng thọ 76 tuổi. (Theo AP)