Đồng Nai đang trong thời kỳ “dân số vàng”

Từ một tỉnh có tỷ lệ tăng dân số tự nhiên cao, sinh con thứ 3 nhiều, đến nay Đồng Nai đã tiến đến giảm sinh đáng kể, cơ cấu dân số ổn định và phát triển bền vững...

Bác sĩ Huỳnh Cao Hải.

Pháp lệnh Dân số được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1-5-2003. Sau 10 năm thực hiện, từ một tỉnh có tỷ lệ tăng dân số tự nhiên cao, sinh con thứ 3 nhiều, Đồng Nai đã tiến đến giảm sinh đáng kể, cơ cấu dân số ổn định và phát triển bền vững. Dịp này, phóng viên Báo Đồng Nai đã trao đổi với bác sĩ Huỳnh Cao Hải, Phó giám đốc Sở Y tế. Bác sĩ Huỳnh Cao Hải cho biết:

Qua 10 năm thực hiện, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên đã giảm đáng kể, từ 1,86% còn 1,1%; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm từ 17%  còn 7,5%; tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại tăng từ  65% lên 87%. Tổng tỷ suất sinh trên bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ của tỉnh hiện nay là 1,3 con. Tỷ số giới tính có xu hướng cân đối, 106 trẻ trai/100 trẻ gái, đạt ngang với tỷ số giới tính của thế giới và thấp hơn tỷ số giới tính trung bình của cả nước.

 Công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) của Đồng Nai đã đạt những thành quả đáng khích lệ về “lượng”, nhưng còn về “chất” thì sao, thưa ông?

- Chất lượng dân số của tỉnh cũng không ngừng được nâng cao. Các chỉ tiêu về sức khỏe bà mẹ, trẻ em trong thời gian qua đạt kết quả khá tốt. Bà mẹ mang thai được tuyên truyền, tư vấn sử dụng viên sắt chống thiếu máu đảm bảo sức khỏe cho bà mẹ và trẻ sơ sinh đạt 99%, quản lý thai sản trước và sau sinh được chú trọng, góp phần giảm tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ sơ sinh. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng cũng giảm theo từng năm. Năm 2012, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng theo cân nặng là 11,5%, suy dinh dưỡng theo chiều cao chỉ còn 27,2%;  duy trì tỷ lệ 100% xã, phường, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân; 100% trạm y tế có cán bộ chuyên trách về DS-KHHGĐ.

 Công tác dân số trên địa bàn hiện còn những khó khăn và hạn chế gì, thưa ông?

- Có một số tồn tại, hạn chế sau 10 năm thực hiện Pháp lệnh Dân số, như: nhận thức của một bộ phận nhân dân ở vùng sâu, vùng xa về chính sách DS-KHHGĐ chưa cao do điều kiện sinh sống chưa ổn định; tư tưởng “trời sinh voi sinh cỏ”, “trọng nam khinh nữ” vẫn còn trong nhận thức của một bộ phận nhỏ người dân; trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên làm công tác DS-KHHGĐ ở cơ sở còn hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu, nhiệm vụ được giao; hệ thống cung cấp dịch vụ KHHGĐ còn một số bất cập. Đặc biệt, Đồng Nai đã triển khai dự án nâng cao chất lượng dân số, trong đó sàng lọc trước và sơ sinh, tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, nhưng chưa được nhiều người dân quan tâm.

Tỷ lệ giới tính ở Đồng Nai đang có xu hướng cân đối. Ảnh: P.Liễu

Đồng Nai là tỉnh công nghiệp, có lượng di dân nhập cư đông. Điều này có tác động gì đến cơ cấu dân số của tỉnh?

- Hiện nay, với hơn 700 ngàn lao động đang làm việc tại các khu công nghiệp, trong đó có hơn 50% là lao động nhập cư; 95% đối tượng lao động nhập cư thuộc diện lao động trẻ, có sức khỏe,  số lao động sống độc thân cao, gia đình ít con... Điều này không chỉ tạo cho cơ cấu dân số Đồng Nai trẻ hóa trong những năm qua, mà còn đang chuyển dịch Đồng Nai từ cơ cấu dân số trẻ sang thời kỳ “dân số vàng” (dân số trong độ tuổi lao động tăng cao và tỷ lệ dân số phụ thuộc giảm).

 Tổng cục DS-KHHGĐ đang báo động nhiều tỉnh, thành có mức sinh giảm nhanh, thậm chí giảm thấp. Vấn đề này ở Đồng Nai  như thế nào, thưa ông?

- Nhiều tỉnh miền Đông hiện nay có tỷ suất sinh đang giảm,  nhưng vẫn ở mức 1,5-1,7 con. Chỉ có TP. Hồ Chí Minh hiện nay đang giảm thấp đến mức phải báo động khi chỉ còn 1,3 con. Theo kinh nghiệm của các nước, nếu để tỷ suất sinh “rớt” xuống 1,3 - 1,4 con sẽ phải đối mặt với nhiều gánh nặng bởi tình trạng dân số già, người lao động ít, người phụ thuộc nhiều. Tuy nhiên, tỷ suất sinh của Đồng Nai là 1,47 vẫn nằm trong ngưỡng an toàn. Chúng tôi vẫn khuyến cáo mỗi gia đình nên sinh 2 con.

 Xin cảm ơn ông!

Phương Liễu (thực hiện)