Từ đầu tháng 3, Đồng Nai cũng như cả nước bắt đầu triển khai thực hiện bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Ông LÂM DUY TÍN, Phó giám đốc Sở Lao động - thương binh và xã hội đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Đồng Nai về vấn đề này.
Từ đầu tháng 3, Đồng Nai cũng như cả nước bắt đầu triển khai thực hiện bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Ông LÂM DUY TÍN, Phó giám đốc Sở Lao động - thương binh và xã hội đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Đồng Nai về vấn đề này.
* Người lao động tự xin thôi việc, sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp
* Thưa ông, ông có thể cho biết những quy định chủ yếu trong Luật Bảo hiểm xã hội về BHTN? BHTN áp dụng cho những đối tượng nào, quyền lợi của người tham gia BHTN ra sao?
- Ngày 12-12-2008, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 127/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về BHTN. Đối tượng được thụ hưởng của Nghị định này là người lao động (NLĐ) tham gia BHTN từ 12 tháng trở lên. Người sử dụng lao động bắt buộc phải tham gia BHTN là đơn vị, cá nhân có sử dụng từ 10 lao động trở lên. Mức đóng BHTN là 1% tiền lương, tiền công hàng tháng của NLĐ, do người sử dụng lao động trích và nộp cùng một lúc vào Quỹ BHTN.
NLĐ tham gia BHTN từ 12 tháng trở lên, khi thất nghiệp sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng với mức bằng 60% mức bình quân tiền lương của 6 tháng liền kề. Tùy theo thời gian đóng BHTN, mà thời gian chi trả trợ cấp có thể từ 3 tháng đến 12 tháng.
Theo quy định, NLĐ phải đóng BHTN tối thiểu 12 tháng mới đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp. Như vậy, trong năm 2009 chắc chắn chưa ai đủ điều kiện để được hưởng trợ cấp này. Vì thế, nhiệm vụ của các cơ quan chức năng trong giai đoạn này chỉ là triển khai tuyên truyền để các đối tượng liên quan hiểu và thực hiện, đồng thời kiểm tra việc thực hiện nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.
* Muốn được hưởng trợ cấp thất nghiệp, NLĐ cần phải làm những thủ tục nào, thưa ông?
- Cấp trực tiếp được giao chức năng quản lý nhà nước về vấn đề này là Phòng Lao động - thương binh và xã hội cấp huyện, thị xã, thành phố nơi NLĐ làm việc. Vì thế khi bị mất việc, trong vòng 7 ngày NLĐ phải đến cơ quan này để đăng ký, nộp đủ hồ sơ hưởng BHTN trong vòng 15 ngày kể từ ngày đăng ký. Trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, NLĐ phải thông báo về việc tìm kiếm việc làm cho cơ quan chức năng vào ngày 15 hàng tháng. Nếu không thực hiện đúng quy định này, NLĐ có thể sẽ bị tạm dừng hưởng trợ cấp.
Trợ cấp thất nghiệp là khoản mà Nhà nước hỗ trợ trong một khoảng thời gian nhất định để NLĐ tìm việc hoặc chuyển đổi công việc. Vì thế trong thời gian này, NLĐ cần chủ động, tích cực tìm kiếm, tạo việc làm mới cho mình với sự hỗ trợ của Nhà nước.
Bên cạnh đó, BHTN chỉ chi trả cho các đối tượng thất nghiệp vì nguyên nhân doanh nghiệp thu hẹp sản xuất hoặc chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp NLĐ tự xin nghỉ việc, sẽ không được hưởng trợ cấp này. Vì vậy, trong quyết định thôi việc, cả doanh nghiệp lẫn NLĐ cần phải chú ý đến chi tiết này, ghi chính xác lý do thôi việc để tránh thiệt thòi quyền lợi cho NLĐ.
* Ngoài việc được hưởng trợ cấp BHTN, NLĐ bị mất việc có được hưởng những ưu đãi nào khác để có thể nhanh chóng ổn định cuộc sống, thưa ông?
- Có chứ. Luật cũng quy định rất rõ rằng, người được hưởng trợ cấp BHTN sẽ được một số chế độ ưu đãi như được Trung tâm giới thiệu việc làm tổ chức tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí, được hưởng bảo hiểm y tế trong thời gian hưởng trợ cấp. Ngoài ra, nếu có nhu cầu được đào tạo nghề, NLĐ sẽ được hỗ trợ học nghề thông qua các cơ sở dạy nghề với mức hỗ trợ bằng mức chi phí học nghề ngắn hạn. Thời gian được hỗ trợ học nghề phụ thuộc vào thời gian đào tạo nghề, nhưng không quá 6 tháng.
* Dự báo trong năm 2009 Đồng Nai có khoảng 15.000 người bị mất việc. Nhưng theo quy định, họ chưa đủ điều kiện để hưởng trợ cấp thất nghiệp. Vậy Nhà nước có những biện pháp gì hỗ trợ đối tượng này?
- Nhà nước đang xem xét để có những hỗ trợ thiết thực với những lao động mất việc trong năm 2009, như có thể cho vay vốn với lãi suất 0%, trợ cấp khó khăn với những lao động trên 40 tuổi, lao động nữ nuôi con nhỏ... nhưng đó là hỗ trợ khó khăn, không phải là trợ cấp thất nghiệp.
* Nhiều khó khăn trong quản lý BHTN
* Thưa ông, với từng ấy nhân lực, biên chế, liệu Phòng Lao động - thương binh và xã hội cấp huyện có đủ khả năng quản lý? Làm sao biết được trong thời gian hưởng trợ cấp, NLĐ không "tranh thủ" đi làm nơi khác?
Ở Việt
Về nhân sự, tuy sắp tới sẽ thêm việc nhưng biên chế của các Phòng Lao động - thương binh và xã hội vẫn như thế, cộng thêm công việc lại mới mẻ, vì thế chắc chắn sẽ lúng túng và vất vả. Tuy nhiên, xác định việc Nhà nước đưa vào thực hiện trợ cấp thất nghiệp là một chủ trương hoàn toàn đúng trong quá trình hội nhập, thể hiện được tính nhân văn và an sinh xã hội cao, nên dù khó khăn đến đâu cũng phải phấn đấu hoàn thành.
* Xin cảm ơn ông!
Thanh Thúy (thực hiện)