Cuộc vận động "Nói không với tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục": Thầy có nghiêm thì trò mới nghiêm được

Cuộc vận động nói không với tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục do Bộ GD-ĐT khởi xướng sau hơn 5 tháng đã có những dấu hiệu tích cực từ các trường học. Chánh thanh tra Sở GD-ĐT Nuyễn Đình Chiến đã nói như thế khi trao đổi với PV báo Đồng Nai về việc triển khai thực hiện và giám sát nội dung cuộc vận động "hai không" trong toàn ngành giáo dục.

Chánh thanh tra Sở GD-ĐT Nuyễn Đình Chiến

Cuộc vận động nói không với tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục do Bộ GD-ĐT khởi xướng sau hơn 5 tháng đã có những dấu hiệu tích cực từ các trường học. Chánh thanh tra Sở GD-ĐT Nuyễn Đình Chiến đã nói như thế khi trao đổi với PV báo Đồng Nai về việc triển khai thực hiện và giám sát nội dung cuộc vận động "hai không" trong toàn ngành giáo dục.

* Với góc độ thanh tra Sở giám sát việc triển khai thực hiện cuộc vận động "hai không" do Bộ GD-ĐT phát động sau hơn 5 tháng, theo ông, cuộc vận động này đã thực sự có bước chuyển đáng kể nào đối với ngành giáo dục không?

- Dễ nhận thấy nhất là cuộc vận động triển khai đồng bộ từ ngay trong văn phòng Sở đến các phòng giáo dục, trường học đã nhận được sự ủng hộ từ nhiều phía: cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh, nhất là dư luận xã hội đã rất đồng tình với cuộc vận động này. Trước hết, bản thân người quản lý và đội ngũ giáo viên đã nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc quản lý dạy và học. Một khi đã có sự chuyển biến về nhận thức thì chắc chắc sẽ có sự thay đổi trong cách nghĩ, cách làm. Nhưng để nói đến một kết quả cụ thể hay có một đánh giá rõ ràng, đo được mức độ ảnh hưởng và hiệu quả mang lại thì cần phải có một thời gian nữa. Đó là kết quả của một năm hoặc nhiều hơn nữa từ việc triển khai và thực hiện cuộc vận động trên nhiều góc độ. Nhưng từ cuộc vận động, ở các trường đã xây dựng nhiều giải pháp và có những bước đi rất rõ ràng, xác định được mục tiêu cụ thể.  

* Cụ thể những giải pháp này là gì, thưa ông?

- Vừa qua đoàn thanh tra Sở đã tiến hành thanh tra việc triển khai thực hiện và bước đầu chúng tôi ghi nhận được không khí quản lý rất khoa học, phản ánh được chất lượng của quá trình dạy - học-thi. Tôi lấy một ví dụ nhỏ thôi, một số trường đã xây dựng được quy trình dạy-học-thi theo nguyên tắc rất công khai: dạy bám sát chương trình, kiểm tra nghiêm túc theo đề chung. Việc ra đề kiểm tra, thi cử chung sẽ buộc giáo viên không còn dạy tủ, không dạy hời hợt hay bỏ sót chương trình. Ngay sau kỳ thi, nhà trường công bố đáp án và biểu điểm công khai ở bản tin để học sinh đối chiếu, nếu có thắc mắc gì thì nộp đơn, hội đồng bộ môn sẽ xem xét. Nhà trường cũng thống kê và đánh giá kết quả kiểm tra của từng lớp. Cách làm này sẽ đánh giá được năng lực lẫn phương pháp giảng dạy, trách nhiệm của giáo viên với học sinh của mình. Cách làm này buộc giáo viên làm việc nhiều hơn, bám sát lớp học hơn, chú trọng đến hiệu quả truyền đạt qua các cách đổi mới phương pháp giảng dạy không chỉ bằng cải tiến cách giảng bài mà còn cải tiến cả tổ chức quá trình giảng dạy và hạn chế dạy thêm học thêm. Về phía học sinh, các em cũng không thể học lơ là, học phần này mà không học phần khác.

Việc ra đề thi chung, coi chấm thi nghiêm túc, quản lý điểm số, học lực của học sinh cũng sẽ phân hóa được học sinh một cách rõ ràng. 

* Nhưng cũng còn nhiều ý kiến cho rằng, cuộc vận động mới chỉ dừng lại ở việc phát động chứ chưa thực sự có những bước đột phá làm thay đổi chất lượng giáo  dục hiện nay?

- Không thể nói chung chung, làm theo kiểu hưởng ứng bằng cách ký kết hoặc chỉ làm cho có, làm mà không có giải pháp cụ thể thì không có tác động gì làm biến chuyển chất lượng được. Ở góc độ thanh tra, chúng tôi không chỉ nhìn vào kết quả thi để đánh giá giáo viên nhưng từ kết quả thi sẽ bật ra nhiều vấn đề: học lực của học sinh, các hệ số điểm thi có logic không, quá trình dạy có qua loa không, đề thi có phù hợp yêu cầu chương trình không, giáo viên có thả lỏng, coi chấm thi có nghiêm túc không...Từ đó phát hiện và chỉ ra những sai sót, bất hợp lý hoặc sai phạm để hội đồng sư phạm, hội đồng chuyên môn có cái nhìn chính xác, trung thực.

Yêu cầu kiểm tra, đánh giá chất lượng dạy và học một cách khách quan, nghiêm túc và thực chất là một yêu cầu xuyên suốt trong công tác quản lý của ngành. Sau quá trình xây dựng đi vào ổn định, quyền chủ động sẽ thuộc về các cơ sở và nâng dần thành tính tự giác trong mỗi cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh. Khi đó, Sở sẽ chú trọng công tác thẩm định, giám sát và thanh kiểm tra trên cơ sở tăng cường công tác của hệ thống khảo thí và kiểm định chất lượng.

* Tại hội nghị sơ kết học kỳ I, ông đã ghi nhận tình trạng có một số trường có tỉ lệ học sinh giỏi cao và công bố sẽ tiến hành thanh tra đối với các các trường này. Đây cũng là năm đầu tiên Sở GD-ĐT đưa nội dung này vào chương trình thanh tra các trường học, thưa ông?

- Thống kê kết quả học kỳ I ở các bậc học trong toàn tỉnh cho thấy, tỉ lệ học giỏi và tỉ lệ học sinh yếu kém đều giảm. Điều này chắc chắn có phần ảnh hưởng từ cuộc vận động "hai không" mà Bộ đang triển khai, đặc biệt là ở các trường thực hiện nghiêm túc và thực chất. Sau ngày 15-4, chúng tôi sẽ tiến hành thanh tra một số trường nhằm kiểm tra đánh giá hoạt động sư phạm của nhà trường, từ đó sẽ tổ chức các chuyên đề, chọn các trường có giải pháp tiêu biểu, hiệu quả làm điển hình cho các trường khác tham khảo.

Nhưng nói gì thì chất lượng muốn biến chuyển phải bắt đầu từ người thầy. Thầy có nghiêm thì trò mới nghiêm được.

* Xin cám ơn ông.

Thu Trang  (thực hiện)