"Một cửa" phải là nơi phục vụ dân tốt nhất

Thực hiện quy chế "Một cửa" nhằm cải thiện mối quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với dân theo hướng phục vụ. (Ảnh : T.L)

Sáng 27-11, tại Hà Nội, Bộ Nội vụ đã tổ chức hội nghị đánh giá việc thực hiện Quyết định 178/2003/QĐ-TTg về tuyên truyền Chương trình tổng thể về cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001-2010 và Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg về thực hiện Quy chế "Một cửa" tại cơ quan hành chính Nhà nước địa phương. Bên lề hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Tổng thư ký Ban chỉ đạo Cải cách hành chính (CCHC) của Chính phủ THANG VĂN PHÚC đã trao đổi với báo chí xung quanh nội dung này.

* PV: Đánh giá của Thứ trưởng về vai trò của các cơ quan truyền thông trong việc tuyên truyền về cải cách hành chính nói chung và thực hiện cơ chế " một cửa" nói riêng?

- Thứ trưởng Thang Văn Phúc: Các cơ quan thông tấn báo chí đã vào cuộc tuyên truyền về cải cách hành chính với mức độ sâu sát hơn, đã có một bước tiến rất quan trọng trong việc phối hợp tuyên truyền ở cấp Trung ương và địa phương. Một biểu hiện rõ nhất là các cơ quan báo chí lớn có sự phối hợp khá tốt trong công tác tuyên truyền, giúp độc giả trong và ngoài nước nhận biết khá rõ nét về công cuộc cải cách hành chính nhà nước. Ở các địa phương, chương trình tuyên truyền đã được ký kết giữa cơ quan báo, đài với Sở Nội vụ và Ban chỉ đạo CCHC ở địa phương. Nhờ vậy, chất lượng và trọng điểm tuyên truyền cũng đã được tập trung hơn, ở tất cả các địa bàn. Nhìn một cách tổng thể, tôi có thể nói rằng đây là sự phối hợp rất tốt, đã đem lại kết quả rất khả quan cho quá trình thực hiện nhiệm vụ CCHC. Trong giai đoạn 2 Chương trình Tổng thể CCHC, cần phải tiếp tục phối hợp giữa các cơ quan tuyên truyền để tập trung thực hiện mục tiêu ưu tiên. Tôi nghĩ rằng nếu ở nhiều kênh tuyên truyền khác nhau có cùng một tiếng nói thống nhất thì chắc chắn hiệu quả sẽ cao hơn, tạo ra sức mạnh tổng hợp. Điều quan trong nhất là phải tạo ra một đội ngũ cán bộ, công chức, phóng viên thực sự biết việc và có trách nhiệm cao. Cần tổ chức tốt các các diễn đàn đối thoại của lãnh đạo các cấp chính quyền với người dân và doanh nghiệp, đây là biểu hiện tính công khai, minh bạch, tính trách nhiệm của nền hành chính quốc gia khi gia nhập vào tổ chức WTO, hội nhập với thế giới.

* Qua 3 năm thực hiện, Quyết định 181 đã bộc lộ những bất cập, theo ông có nhất thiết phải thực hiện cơ chế này ở cấp chính quyền cơ sở ở vùng sâu, vùng xa?

- Tôi nghĩ rằng "một cửa" là phương thức tổ chức mới, cho nên chúng ta phải kiên quyết thực hiện. Để thực hiện cơ chế này, phải đảm bảo các yếu tố: cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ đảm bảo và hệ thống thể chế , các quyết định hành chính ngày càng đơn giản, rõ ràng hơn. Đối với những vùng sâu, vùng xa, cái khó nhất bây giờ là cơ sở vật chất và chuẩn bị đội ngũ công chức đạt chuẩn. Hai yếu tố này là điều kiện đảm bảo để chúng ta làm được. "Một cửa" là phương thức là việc thay đổi mối quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với dân và doanh nghiệp, do vậy không thể chỗ này làm thế này, chỗ kia làm khác. Chúng ta phải chấp nhận một bước đi quá độ. Chúng tôi đặt ra mục tiêu nếu 70% xã, phường trong cả nước thực hiện CCHC theo cơ chế "một cửa" được coi là thành công. Thực tế, hiện nay đã có 87% số xã đã thực hiện, đã vượt qua sự mong đợi. Mục tiêu đến năm 2010, tiếp tục thực hiện cơ chế này bởi "một cửa" thực chất là tổ chức lại cách làm việc của cơ quan nhà nước, cải thiện mối quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với dân, doanh nghiệp theo hướng phục vụ.

Việc thực hiện giải quyết các thủ tục hành chính theo mô hình "một cửa" liên thông liên quan đến hệ thống thể chế phải đồng bộ, thống nhất trong cả nước và yêu cầu phân cấp. Thực hiện mô hình này, các cấp chính quyền có điều kiện giải quyết nhanh nhất công việc cho nhân dân. "Một cửa" liên thông là điều tất yếu, tuy nhiên vấn đề này không thể thực hiện ngay một sớm, một chiều, cần thực hiện thí điểm rồi mới triển khai đại trà.

* Quyết định 181 sẽ được sửa đổi. Thứ trưởng có thể cho biết hướng sửa đổi như thế nào?

- Việc sửa đổi Quyết định này theo hướng thống nhất lại tên gọi cho chuẩn, tổ chức lại để "một cửa" là chỗ giao dịch có đội ngũ công chức am hiểu, tinh thông, thực sự có đủ năng lực giải quyết nhanh công việc cho công dân và doanh nghiệp. Thực hiện cơ chế một cửa có loại công việc cần giải quyết trong ngày và loại việc có liên quan đến nhiều quy định phải có hẹn. Điều này không có nghĩa là "một cửa" là chỗ để nhận hồ sơ, trở thành văn phòng giao liên, làm như vậy không đúng với tinh thần của Quyết định 181. Chúng ta phải chú ý đào tạo cho cán bộ công chức cách giao tiếp, quan hệ với dân. Đó phải là đội ngũ tinh hoa nhất của cơ quan hành chính nhà nước, "một cửa" phải là nơi phục vụ dân một cách tốt nhất.

* Theo ông, điểm yếu cần khắc phục khi thực hiện cơ chế "một cửa" là gì?

- Đó là vấn đề về nhận thức. Bản chất của việc thực hiện "một cửa", đó là chuyển nền hành chính một chiều xin - cho sang nền hành chính phục vụ, cán bộ công chức thực sự là "công bộc" của dân. Cần khắc phục thói quen của nền hành chính cũ, xây dựng nền hành chính trong nền kinh tế thị trường, phục vụ cho hội nhập quốc tế, đáp ứng sự nhanh nhạy, những biến động và yêu cầu giải quyết công việc của người dân, doanh nghiệp. Cái được rõ nét nhất của cơ chế "một cửa" - đó là sự thuận lợi đối với người dân. Khi đến một cửa", người dân thấy được sự công khai, minh bạch về thủ tục, biết rõ thời gian giải quyết công việc, kinh phí phải trả. Người dân được phục vụ chu đáo sẽ thay đổi nhận thức, sẽ tin hơn vào chính quyền và đội ngũ cán bộ, công chức.

* Có ý kiến cho rằng trong thực tế, ở một số nơi, "một cửa" nhưng lại có nhiều khóa? Quan điểm của ông về thực trạng này?